عنوان : دکتر مصدق هم منتخب مجلس شورای ملی بود و هم منتصب شاه
سلام آقای مرزبان عزیز

از یادآوری درست شما که مجلس شورای ملی نخست وزیران را انتخاب و شاه آنها را منصوب می کرد متشکرم. مشکل من با آرگو این است که می گوید که مصدق را «مردم ایران» به نخست وزیری «انتخاب کردند». این جمله غیر دقیق است چون می تواند این تصور نادرست را – به ویژه در میان غیر ایرانیان که اکثر تماشاچیان این فیلم را تشکیل می دهند و از تاریخ ایران اطلاع درستی ندارند - به وجود بیاورد که ایرانیان به پای صندوق های رأی رفتند و با دادن رأی مصدق را به نخست وزیری انتخاب کردند. اگر آرگو می گفت که مجلس شورای ملی مصدق را انتخاب و شاه او را به نخست وزیری منصوب کرد من با آن مشکلی نداشتم. به هر حال، بهتر بود که من هم در مقاله ام به نقش مجلس در انتخاب نخست وزیر اشاره می کردم تا این تصور به وجود نیاید که انتخاب مصدق به نخست وزیری صرفاً توسط شاه صورت گرفته است.

جمله ای را که در باره مصدق نوشته بودم به شرح زیر بازنویسی می کنم. به امید آن که نوشته زیر از جمله قبلی رساتر و دقیق تر باشد.

«این توضیح تصویری منفی از رژیم شاه و مداخلات آمریکا در ایران ترسیم می کند اما دقیق نیست: گوینده می گوید که مردم ایران در سال ۱۹۵۰ محمد مصدق را به نخست وزیری انتخاب کردند که سخن دقیقی نیست چون می تواند این تصور نادرست را به وجود بیاورد که مصدق با رأی مستقیم مردم انتخاب شده است، در حالی که مصدق را مجلس شورای ملی انتخاب و شاه منصوب کرد. در ضمن، مصدق در سال ۱۹۵۱ نخست وزیر شد و نه آنگونه که آرگو می گوید در سال ۱۹۵۰.»

امیدوارم که خوانندگان با خواندن مقاله و توضیحات شما به درک بهتری از قدرت و ضعف فیلم آرگو نایل آیند.

با سپاس: روحانی
۵٣۵۷۲ - تاریخ انتشار : ٣ ارديبهشت ۱٣۹۲       

عنوان : مطابق اصل ۴۶ قانون اساسی شادروان نخست وزیر مصدق منتخب مردم بود.
منهم با آقای سهیل روحانی موافقم که سناریوی بعضی فیلمهای هالیوود، بخصوص تاریخی ، دستخوش «تغییراتی» میشود که با مستندات تاریخی، شناخته شده ، تبلیغ شده و متعارف تناسبی ندارد.
بنظر نگارنده ء این کامنت ، گاهی دستکاری ها، بشدت سناریو را ، از اطلاعات تاریخی عامه مردم دور می کند. همین موجب تحریک احساسات بخشی از بینندگان و منقدین سینما میشود . که در مورد فیلم اسکندر مقدونی بعضی از ایرانیان و یونانیان بشدت آزرده خاطر شدند.
اما وقتی آقای سهیل روحانی در باره ء توضیح دو دقیقه ای مقدمه ء فیلم آرگو اصلاحیه ای می نویسد:« این توضیح تصویری منفی از رژیم شاه و مداخلات آمریکا در ایران ترسیم می کند اما دقیق نیست: گوینده می گوید که مردم ایران در سال ۱۹۵۰ محمد مصدق را به نخست وزیری انتخاب کردند در حالی که در ایران نخست وزیران را شاهان منصوب می کردند. مصدق را هم محمد رضا شاه به نخست وزیری منصوب کرد.»
این سئوال مطرح میشود که نظر سناریو نویس به این واقعه تاریخی نزدیک تر است یا جناب سهیل روحانی ؟

در تاریخ ۳۰ دیماه ۱۳۳۱ در نشست ویژه ء مجلس شورای ملی، لایحه قانون اختیارات ۶ ماهی مصدق به یکسال، تصویب شد.
شاه بر اساس این قانون مجلس شورای ملی ، طبق مرسومات ، فرمانی را صادر و بر آن دستینه گذاشت.
یعنی مجلس نمایندگان مردم، لایحه را با تصویب خود قانونی نمودند و شاه این قانون را بصورت فرمان پس از امضاء به مصدق ابلاغ مینماید.

اصل ۴۶ قانون اساسی ـ عزل و نصب وزراء به موجب فرمان همایون پادشاه می باشد.
در قانون اساسی این به معنی نصب و اراده ء وحقوق شاه محسوب نمیشود بلکه صدور فرمانی ست که بعداز تصویب مجلس صادر میشود. بخشی از تشریفات نظام مشروطه ء پادشاهی می باشد. (در مواقعی که مجلس قانونی موجود نباشد شاه نخست وزیری را منصوب می کند )

در این مورد مشخص امیدوارم آقای سهیل روحانی مجددا تحقیق نمایند. در عرف دموکراسی نمایندگی Representative Democrasy نمایندگان ، وزارء و رئیس دولت «منتخب مردم » نامیده میشوند. در این مورد توضیح مقدمهء فیلم به واقعیت تاریخی تاریخ ۲۸ مرداد نزدیکتر از نظر شما به آن واقعه ء ضد مردمی می باشد.
۵٣۲٨۱ - تاریخ انتشار : ۲٣ فروردين ۱٣۹۲