• عبدالکریم سروش که بت فکری بسیاری است که به روشنفکری دینی دل بسته اند، با انتشار این فحش نامه آب سردی بر تن تمام دل بستگان این نحله فکری ریخت و حال من یک سوال از دوست خوبم دارم و آن این است که آیا حاضر است عیار ادعایی در نقد دکتر عبدالکریم سروش بنویسد، یا از آنجا که هر دو حامی کروبی هستند به راحتی از کنار آن خواهد گذشت ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
سه‌شنبه  ۲۹ ارديبهشت ۱٣٨٨ -  ۱۹ می ۲۰۰۹

دوست عزیر و گرانقدرم عبدالله مومنی روزنامه وزین اعتماد ملی را مزین کرده است با مطلبی به نام "عیار ادعا". منطنق یاداشت ایشان مرا بر آن داشت تا چیزی بنویسم و حرف هایی را بازگو کنم.
ایشان که به حمدالله به جمع یاران مهدی کروبی پیوسته است و چند صباحی است که پیوسته در ارگان حزب ایشان مطالبی را می نویسد آقای جلایی پور را مورد عتاب قرار می دهد که لحن انتقاد وی به دکتر سروش پسندیده نبود. من قصد دفاع از جلایی پور را ندارم و اصولا هیچ گونه حرف و کنش غیر اخلاقی را تایید نمی کنم و هدف ار نوشتن این مطلب نیز دفاع از کسی یا رد دیگری نیست بلکه قصدم این است تا مطالبی که پس از خواندن مطلب دوستم عبدالله به ذهنم متبادر شد را مکتوب و با دیگران در میان بگذارم.

۱.ایشان عیار ادعا را اینگونه شروع کرده اند: « روشنفکران خصوصا در جوامع در حال گذار از جمله گروه های مرجع اجتماعی محسوب می‌شوند چرا که روشنفکر با حرکت در شکاف سنت و مدرنیته می‌کوشد جامعه را از گردنه‌های گذار به سلامت عبور دهد، البته با تاکید بر اینکه روشنفکری مفهومی است قابل مناقشه و با تعاریف گوناگون باید گفت در این گونه جوامع بسیاری چشم و گوش به تحلیل‌های روشنفکران میسپارند، انتخابات نیز موسمی است که بازار سیاست گرم میشود ولاجرم گوش‌ها هم برای شنیدن تیزتر.»
ایشان روشنفکران را در جوامع در حال گذار گروه های مرجعی دانسته اند که مردم با توجه به پیشنهاد آنها اتخاذ تصمیم می کنند و در نتیجه از آنجا که آقای سروش به عنوان یک روشنفکر از آقای کروبی حمایت کرده است پس لابد مردم با توجه به نظر او رای خواهند داد.
شاید منطق ایشان در دنیای ذهن قابل قبول باشد اما تجربه نشان داده است که لااقل در کشور ما به عنوان کشوری در حال گذار اینگونه نیست و در بسیاری مواقع مردم حرف روشنفکران را به ثمن بخسی نمی خرند.
شاهد این مدعا انتخابات پیشین ریاست جمهوری است که آقای سروش از مهدی کروبی حمایت کرد و قاطبه روشنفکران نیزابتدا به اردوگاه معین پیوستند و سرانجام نیز حامی هاشمی رفسنجانی شدند، اما نتیجه امر را همگان دیدیم. اگر استدلال ایشان صحیح بود نتیجه انتخابات پیشین باید چیزی به جز انتخابات محمود احمدی نژاد می شد اما در نهایت دیدیم که تبلیغ های قلمی و کلامی روشنفکران که هیچ حضور خیابانی آنها نیز تاثیری در تصمیم مردم نداشت.
پس بهتر است ایشان در تحلیل های خود واقع نگرانه تر نگاه کنند و نقش و جایگاه روشنفکران و اهل اندیشه را بیش از حد واقعی آن تصور نکنند چون اولین لازمه یک کنشگر سیاسی نگاه واقع بینانه و صحیح نسبت به جامعه است.
به سختی می توان عنوان کرد در جامعه ای که میانگین تیراژ روزنامه های آن به ده هزار نسخه نمی رسد و کتاب نیز در خوش بینانه ترین حالت سه هزار نسخه چاپ می شود( این تیراژ الزاما به معنای خریداری و خوانده شدن نیست) روشنفکران را گروه مرجع اجتماعی دانست.
اگر نقش روشنفکران را در جامعه در حال گذار ایران با جامه گذار کرده فرانسه چهل سال پیش مقایسه کنیم متوجه می شویم که در کدام جامعه روشنفکر نفوذ دارد و حرفش خریده می شود و رای اش تاثیر گذار است.
در دهه شصت میلادی ژان پل سارتر نفوذ بالایی نه تنها در میان دانشجویان و قشر نخبه فرانسه داشت بلکه حرفش نقش به سزایی در تصمیم گیری سیاسی جامعه فرانسه داشت و زمانی که او برای کمک به یک روزنامه نسخه های آنرا در خیابان می فروخت این اطمینان وجود داشت که تمام شماره های آن روزنامه فروخته شود و ما در انتخابات پیشین دیدیم که روشنفکرانی همچون بابک احمدی و خشایار دیهمی به خیابان ها رفتند تا کاندیدای خویش را تبیلغ کنند اما بسیاری از مردم آنها را نمی شناختند و آنهایی هم که می شناختند الزاما به حرف آنها عمل نکردند.
پس خوب است جایگاه روشنفکران، هنرمدان، دانشجویان و ... را بیش از اندازه در نظر نگیریم و آنها را به عنوان گروه مرجع عام لحاظ نکنیم چون هنوز که هنوز است در جامعه ایران منابر نفوذ بیشتری دارند تا روشنفکران و یکی از دلایلی هم که متاسفانه آنها تاکنون نتوانسته اند به عنوان یک گروه مرجع مطرح شوند و حتی جایگاه سی سال پیش خویش را نیز از دست بدهند این است که معادلات واقعی جامعه را چندان لحاظ نمی کنند.

۲. گذشته از این مسئله دوست خوبم عبدالله مومنی در ادامه مطلب خویش در دفاع از سروش و انتقاد به مخالفان او نوشته است: « در این میان اظهارات حمیدرضا جلایی‌پور در مورد دکتر سروش و آنچه در حمایت از مهدی کروبی گفته است اگرچه باعث تأسف است اما موجب تعجب نیست، مدتهاست عادت کرده‌ایم به زبان پرکینه کسانی که به نام اصلاح‌طلبی، با نوک خنجر «بر تن درخت، زنده باد درخت می‌نویسند». مگر سروش چه گفته است که عده‌ای این چنین برآشفته‌اند تا آنجا که در مذمت سروش زبان می‌گردانند و قلم می‌چرخانند؟»
از آنجا که مطلب عبدالله پیش از نامه سروش خطاب به دولت آبادی منتشر شد علی الاصول او این مطلب را هنگام نوشتن "عیار ادعا" نخوانده بود و چه بسا پس از خواندن آن هم افسوس خورده است که چرا آنرا را در دفاع از سروش به رشته تحریر درآورده است.
همگان نامه پدر روشنفکری دینی ایران را خواندند و متوجه شدند که او از اسلام نوین و پوپر و مولوی و... چقدر آموخته است. عبدالکریم سروش با انتشار این مطلب دست محمد مایلی کهن را ازپشت بست تا نشان دهد فقط فوتبالیست های لمپن نیستند که فحش می دهند و اگر کسی خدای ناکرده به ساخت مقدس روشنفکری شان خدشه وارد کند قبا از تن بدر می کنند و با او چه ها که نمی کنند.
انتقاد جزء لاینفک روشنفکری است اما این بدان معنی نیست که روشنفکر در برج عاج خویش بنشیند و زمین و زمان را با چاقوی نقد جراحی کند اما اگر کسی خواست به نقد او بنشیند سرش را گوش تا گوش ببرد.
عبدالکریم سروش که بت فکری بسیاری است که به روشنفکری دینی دل بسته اند، با انتشار این فحش نامه آب سردی بر تن تمام دل بستگان این نحله فکری ریخت و حال من یک سوال از دوست خوبم دارم و آن این است که آیا حاضر است عیار ادعایی در نقد دکتر عبدالکریم سروش بنویسد، یا از آنجا که هر دو حامی کروبی هستند به راحتی از کنار آن خواهد گذشت.

www.neweslahchi.blogfa.com