سیاسی دیدگاه ادبیات جهان - مقالات و خبرها بخش خبر آرشیو  
   

عربستان؛ پاک سازی قومی - مذهبی و اعدام های خودسرانه


اردشیر زارعی قنواتی


• در سکوت تقریبا کامل خبری و بی تفاوتی نهادهای مسئول بین المللی یک پاکسازی سیستماتیک مذهبی در شرق عربستان جریان دارد که تاکنون منجر به کوچ اجباری، ویرانی محلات تاریخی و مرگ بسیاری از منتقدان نظام حاکم در این کشور شده است. منطقه نفت خیز شرق عربستان که از اکثریت شیعه برخوردار و شهرهای مهمی چون "القطیف" و "عوامیه" را شامل می شود ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
پنج‌شنبه  ۹ شهريور ۱٣۹۶ -  ٣۱ اوت ۲۰۱۷


در سکوت تقریبا کامل خبری و بی تفاوتی نهادهای مسئول بین المللی یک پاکسازی سیستماتیک مذهبی در شرق عربستان جریان دارد که تاکنون منجر به کوچ اجباری، ویرانی محلات تاریخی و مرگ بسیاری از منتقدان نظام حاکم در این کشور شده است. منطقه نفت خیز شرق عربستان که از اکثریت شیعه برخوردار و شهرهای مهمی چون "القطیف" و "عوامیه" را شامل می شود با توجه به منازعه در حال تشدید شیعه – سنی در منطقه که حاکمان ریاض یکی از اصلی ترین سناریو نویسان آن می باشند، در حوزه امنیت ملی مدنظر خاندان سلطنتی سعودی یک تهدید محسوب می شود که به هر طریقی باید با تغییر در بافت دمگرافی آن توازن جمعیتی به نفع سنی های وهابی رقم بخورد. البته این نوع سیاست پاکسازی قومی – مذهبی در ژئوپلتیک خاورمیانه تنها مختص عربستان نبوده و در بسیاری از کشورهای این منطقه نیز انجام می شود اما با این تفاوت که در کشورهای با ثبات سعی می شود تا حد ممکن از خشونت و انهدام قهری جوامع اقلیت اجتناب شود. آنچه هم اکنون در شرق عربستان و به خصوص شهر عوامیه جریان دارد دقیقا مشابه پاکسازی جمعیتی در کشورهای بحرانی و درگیر جنگ داخلی است در حالی که این کشور خود را لنگرگاه ثبات منطقه عربی خلیج فارس می داند. در طول تمام سال های تشکیل کشور مستقل عربستان بعد از فروپاشی عثمانی، این کشور در تیول خاندان سلطنتی "آل سعود" و هم پیمان آن خاندان وهابی "عبدالوهاب" بوده است که تصویر شاه و شیخ را در فورماسیون حکومتداری قبیله یی و واپسگرا ترسیم می کند.
بافت و ساختار قبیله یی عربستان تا به امروز در تضاد با نهاد جامعه مدنی و حتی ابتدایی ترین اصول حقوق بشری از جمله نقض کامل حقوق زنان بوده است و سویه هایی از دوران برده داری را در خود محفوظ داشته است. این ساختار واپسگرا به دلیل ضعف نهادهای مدنی و فرهنگ غالب که به شدت تحت تاثیر ایدئولوژی وهابی قرار دارد تا حدود زیادی فشار لازم برای باز شدن فضای اجتماعی و سیاسی را مانع شده است و مدیریت اجتماعی جامعه قیبله یی را برای خاندان حاکم آسان کرده است. اما همین مصونیت تداوم فرهنگ غالب هم موجب نشده است تا بروز و ظهور کوچکترین صدای اعتراضی در نطفه خفه شود چرا که پادشاه و شاهزادگان می دانند که در شرایط انفجار اطلاعات و امکان دسترسی به شبکه های اطلاع رسانی چنین ساختار قرون وسطایی از دورن فرو خواهد پاشید. آنچه امروز در عربستان تبدیل به یک مساله غمض و پیچیده شده است که می تواند بحران زی باشد اختلافات درون خاندان حاکم و چگونگی برخورد با اقلیت حدود ۱۵ درصدی شعیان است که گویا نهاد سلطنت با فراموش کردن شعار "امت عربی" آنان را حوزه نفوذ رقیب منطقه یی خود (ایران) به حساب می آورد. این سوظن به بخش بزرگی از جمعیت ملی کشور خواسته یا ناخواسته یک مرزبندی دمگرافی با تضادهای آنتاگونیستی را موجب می شود که به تدریج یک اقلیت مذهبی در جامعه ملی را تبدیل به یک کانون بحران و جماعت به شدت ناراضی می کند. دامن زدن به منازعه شیعه و سنی در کشورهایی که ترکیبی از این دو مذهب را در خود جای داده اند هم چون عربستان و ایران نشانه بی خردی حاکمان و تزریق بحران به درون ساختار ملی می باشد. این خطای راهبردی و اشتباه محاسبه به همان اندازه که همان جامعه ملی را دستخوش بی ثباتی و آشوب می کند به صورت مستقیم و غیرمستقیم به دلیل فشار سرکوب و همذات پنداری فرصت تاثیرگذاری را به رقیب خواهد داد.
حمله ارتش و پلیس ضدشورش عربستان به شهر عوامیه به بهانه های مختلف از جمله وجود تروریست ها و ترمیم بافت کهنه و تاریخی شهر امروز نمی تواند از نگاه تیزبین جهانیان بدور باشد حتی اگر به دلیل معاملات و معادلات قدرت در نظام بین المللی، توجه و حساسیت لازم نسبت به آن مبذول نشود. از سه ماه پیش که با حمله نیروهای امنیتی با تسلیحات سنگین جنگی به شهر عوامیه با محاصره و جنگ های خونین انجام شد هر چند جریان اصلی رسانه در سکوت کامل نظاره گر این جنایت بود اما مدیای شهروندی و روزنامه نگاران مستقل شواهد و اسنادی از این جنایت سازمان یافته را افشا کردند که امروز حتی نهادهای رسمی و بعضا منفعل وابسته به سازمان ملل متحد هم به ناچار عکس العمل می شوند. گفته می شود که سازمان ملل متحد سه ماه قبل از عربستان خواسته بود که تهاجم به عوامیه را به بهانه بازسازی بافت فرسوده و کوچ اجباری ساکنان شیعه آن متوقف کند ولی نه تنها اعتنایی به این درخواست نشد که حتی خود همین نهاد هم به دلیل نفوذ دلارهای نفتی ریاض سکوت کرد. این در حالی بود که "کریمه بنون" گزارشگر این سازمان برای برای حقوق فرهنگی نسبت به تخریب جبران ناپذیر میراث تاریخی شهر عوامیه هشدار داده بود. هم چنین "سباستین سونز" از بنیاد آلمانی برای سیاست خارجی ضمن ابراز تردید نسبت به توجیهات رهبران ریاض می گوید "به نظر می‌رسد که هدف، تخریب زیرساخت‌ها برای متفرق کردن شیعیانی است که اکثریت جمعیت عوامیه را تشکیل می‌دهند. طرح کوچ‌اجباری ساکنان این منطقه در راستای سیاست ‌سرکوب و به حاشیه راندن شیعیان است که حکومت عربستان از ده‌ها سال پیش آن را دنبال می‌کند و بخشی از تبلیغات منفی حکومتی علیه آنان است". بنا بر گزارشات و اظهارات رهبران مدنی تاکنون حدود ۹۰ درصد ساکنان عوامیه از خانه و شهر خود رانده شده اند. این سناریوی سرکوب و پاکسازی قومی – مذهبی قبلا نیز در مورد شهر استراتژیک القطیب هم به اجرا گذاشته شده بود و هم اکنون "محمد بن سلمان" ولیعهد سعودی که فعلا در غیاب پادشاه زمام امور را در دست دارد در کنار سرمایه گذاری بزرگ بر روی منازعه شیعه – سنی به شدت بیشتر آن را دنبال می کند. این پاکسازی جمعیتی به هر بهایی انجام می شود چون فعلا نه در خود عربستان نیروی بازدارنده یی در مقابل این جنایت سازمان یافته وجود دارد و نه اینکه در جامعه بین المللی که همه عربستان را یک "قلک پولی" می بینند نهادی یا کشوری تاثیرگذار حاضر به مقابله با این جنایت علیه بشریت وجود دارد. حمله نظامی به عوامیه هم زمان با احتمال اعدام ۱۴ تن از جوانان و فعالین مدنی شیعه مذهب ساکن این کشور است که اعتراض نهادهای مدنی در سراسر جهان را به جرم مشارکت در اقدامات تروریستی موجب شده است اما تاکنون هیچ نهاد حقوقی و بین المللی رسمی نسبت به آن حساسیتی به خرج نداده است. این در حالی است که به اذعان همه نهادهای بین المللی این افراد از دادگاه منصفانه و در اختیار داشتن وکیل مدافع محروم بوده اند. سازمان ملل متحد که در زمان دبیرکلی "بان کی مون" به دلیل پرداخت رشوه توسط ریاض به وی و تهدید نسبت به قطع کمک های مالی خود در خصوص جنایات این کشور در یمن گزارش رسمی خود را پس گرفت، امروز هم انتظار نمی رود که در خصوص رخدادهای خونبار عوامیه و این اعدام ها واکنشی نشان دهد "راستی حاجی زیارت قبول". 


اگر عضو یکی از شبکه‌های زیر هستید می‌توانید این مطلب را به شبکه‌ی خود ارسال کنید:

Facebook
    Delicious delicious     Twitter twitter     دنباله donbaleh     Google google     Yahoo yahoo     بالاترین balatarin


چاپ کن

نظرات (۱)

نظر شما

اصل مطلب

بازگشت به صفحه نخست