سیاسی دیدگاه ادبیات جهان - مقالات و خبرها بخش خبر آرشیو  
   

تعمیق بحران در خاورمیانه - ۴
بسوی فدرالیسم در عراق


یونس شاملی


• شکل گیری فدرالیسم در عراق جدا از تاثیرات مثبت داخلی، تاثیر بسزایی در کشورهای همسایه آن، بویژه ایران، از خود بر جای خواهد گذاشت و گذار ناگزیر ایران کثیرالملله بسوی یک سیستم فدرالیستی و دمکراتیک را سرعت بیشتری خواهد بخشید. و دقیقا از همین روست که جمهوری اسلامی ایران یکی از سرسخت ترین مخالفین تحقق فدرالیسم در عراق است. اما این راهی است که ناگزیر باید طی شود ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
چهارشنبه  ۱۲ مهر ۱٣٨۵ -  ۴ اکتبر ۲۰۰۶


مجلس ملی عراق بحث پیرامون تبدیل عراق به کشور فدراتیو را آغاز کرد. این در حالی است که حوادث داخلی و خشونتهای گاهاً   خارج ازکنترل و بویژه بروز جنگ مذهبی میان شیعه و سنی که نشانه های آن از هم اینک با کشتارهای دسته جمعی از سوی طرفین خود را می نمایاند و عراق را خود بخود بسوی یک کشور فدراتیو، کنفدراتیو و یا حتی جدایی گروههای ملی و مذهبی در این کشورسوق میدهد، کاملاً آشکار است.
 
بخش کردستان عراق اینک بعد از سقوط رژیم بعث تلاش کرده است که تا حد ممکن خود را از حوادث و درگیریهای مناطق دیگر دور نگهداشته و تنها و تنها به گسترش و انکشاف خود متمرکز شود. از سوی دیگرعدم توانایی دولت جدید در اعمال اتوریته سیاسی در سراسر کشور،   تضادهای تازه ایی را به میدان کشانده است. برای نمونه اجتناب رهبری بخش کردستان از برافراشتن پرچم عراق در آن منطقه از کشور زمینه های تنش های سیاسی دیگری را فراهم می سازد.
بویژه اوجگیری تضاد شعیه- سنی و قربانی شدن دسته جمعی از هر دو سو زمینه های جدایی مناطق سنی نشین با شعیان را فراهم   میسازد. در این میان سنی مذهبان علی رغم اینکه اقلیت نسبتاً کوچکتری را در عراق تشکیل میدهند، اما نظم عمومی عراق را بصورت قابل توجهی مختل کرده اند. این گروه بویژه به علت باختن صحنه قدرت که با اشغال نظامی آمریکا و سرنگونِی حکومت صدام حسین مقدور شد زمینه واکنشهای تند جامعه اهل سنت در عراق را آماده تر کرد و چون باروتی، بخشهای مخلوط شعیه و سنی در عراق را به احتراق کشاند. بازمانده های حزب بعث و تفکر برتری جویانه ایی که از حاکمیت سنی ها در عراق در میان این بخش از جامعه وجود دارد و حمایتی که جنبشهای عقب مانده مذهبی از دیگر کشورهای عربی اخذ می کنند، چراغی را که میرفت نوری بر زندگی تمامی ملیت ها و صاحبان مذاهب مختلف در عراق برتاباند، به تاریکخانه ترور، وحشت و کشتارهای دسته جمعی کشاند و فضای تنگ و تاریکی را برای مردم عراق و بویژه شیعیان و سنی ها در آن کشور فراهم ساخته است.
اما با تمامی این احوال نیروهای اشغالگر شهرهای جنوبی عراق را یکی بعد از دیگر به نیروهای دولتی تحویل میدهند و مجلس عراق لایحه فدراتیو شدن کشور را به بحث و بررسی گذاشته است. کردها و شیعیان موافقان تشکیل فدراسیون در عراق اند. اما رهبران اهل سنت با طرح این ایده که تشکیل فدراسیون زمینه های جدایی در عراق را فراهم می سازد، در مقابل این لایحهء مقاومت به خرج میدهند. اما روشن است که جامعه نسبتاً کوچک اهل تسنن در عراق نگران از دست دادن موقعیت برتر خویش در دوران حاکمیت حزب بعث به رهبری صدام حسین است.
به نظر میرسد که لایحه اخیر که عراق را به یک کشور فدراتیو تبدیل میکند، با اکثریت قاطعی تصویب شود   و تقسیم عراق به سه ایالت متفاوت زمینه های کنترل امنیتی در مناطق علیه ترور و وحشت را فراهم تر ساخته و از سرعت ماشین مرگ و وحشتی که اینک به مناطق مرکزی عراق حاکم است، کمتر شود.
عراق و مردم آن با تمامی کین و نفرت چند جانبه و هراس و دلهره ایی که اینک بر زندگی روزمرشان حکم میراند، بارقه امیدِ خروج نیروهای اشغالگر از کشورشان، امنیت و شادمانی در آن و زیستن عادلانه در کنار یکدیگر را می پرورانند و تصور نمی رود که روند ترور و وحشت کنونی بتواند برای مدت طولانی تری دوام بیاورد. چرا که افکارعمومی مردم درکوچه و بازار علیه خشونت، ترور و اشغالگری، می تواند دگرگونی های مهمی را در عرصه سیاسی و در جهت ثبات و امنیت بیشتر در عراق فراهم آورد. لذا بیهوده نیست اگر بگوییم که؛ امیدها در دل تمامی ملیتها و صاحبان مذاهب مختلف در عراق   برای استقرار آرامش، امنیت، آزادی و عدالت همچنان شعله ور است.
شکل گیری فدرالیسم در عراق جدا از تاثیرات مثبت داخلی، تاثیر بسزایی در کشورهای همسایه آن، بویژه ایران، از خود بر جای خواهد گذاشت و گذار ناگزیر ایران کثیرالملله بسوی یک سیستم فدرالیستی و دمکراتیک را سرعت بیشتری خواهد بخشید. و دقیقا از همین روست که جمهوری اسلامی ایران یکی از سرسخت ترین مخالفین تحقق فدرالیسم در عراق است. اما این راهی است که ناگزیر باید طی شود.


اگر عضو یکی از شبکه‌های زیر هستید می‌توانید این مطلب را به شبکه‌ی خود ارسال کنید:

Facebook
    Delicious delicious     Twitter twitter     دنباله donbaleh     Google google     Yahoo yahoo     بالاترین balatarin


چاپ کن

نظرات (۰)

نظر شما

اصل مطلب

بازگشت به صفحه نخست