سیاسی دیدگاه ادبیات جهان - مقالات و خبرها بخش خبر آرشیو  
   

توقیف شرق و ایران، شباهتها و تفاوتها


آیدین تبریزلی


• چندی پیش نیز روزنامه ایران در پی اعتراضات سرتاسری مردم آذربایجان به تبعیضهای فرهنگی، زبانی، اقتصادی و ... در قبال استان های ترک نشین ایران در مقایسه با استانهای مرکزی ایران توقیف گردید. البته ناگفته پیداست که توقیف ایران با توقیف شرق و دیگر نشریه های توقیف شده تفاوت ماهوی داشت. هرچند به ظاهر بهانه توقیف هر دو روزنامه، انتشار کاریکاتوری توهین آمیز عنوان شد اما نگاه دقیقتر تفاوتها را بیشتر نمایان می کند ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
شنبه  ۲۵ شهريور ۱٣٨۵ -  ۱۶ سپتامبر ۲۰۰۶


هفته پیش هیات نظارت بر مطبوعات روزنامه شرق را به همراه چند نشریه دیگر توقیف کرد تا فضای سیاسی در داخل کشور باز هم بسته تر شود. دولت محمود احمدی نژاد که از هنگام رسیدن به قدرت در جهت هرچه مسدودتر کردن فضای اطلاع رسانی در داخل کشور حرکت کرده است، پس از فیلترینگ سایتهای خبری اینترنتی و استفاده از دستگاههای گران قیمت پارازیت ماهواره ای و همراه با آن جمع آوری گاه و بی گاه دستگاههای رسیور ماهواره از خانه های مردم، امروز به سراغ نشریات نیمه مستقل داخلی آمده است تا تنها یک صدا در کشور طنین انداز باشد و آن صدای مطلوب حاکمیت است.
چندی پیش نیز روزنامه ایران در پی اعتراضات سرتاسری مردم آذربایجان به تبعیضهای فرهنگی، زبانی، اقتصادی و ... در قبال استان های ترک نشین ایران در مقایسه با استانهای مرکزی ایران توقیف گردید. البته ناگفته پیداست که توقیف ایران با توقیف شرق و دیگر نشریه های توقیف شده تفاوت ماهوی داشت. هرچند به ظاهر بهانه توقیف هر دو روزنامه، انتشار کاریکاتوری توهین آمیز عنوان شد اما نگاه دقیقتر تفاوتها را بیشتر نمایان می کند.
با آنکه انتشار کاریکاتور و متن همراه آن در روزنامه ایران، جرقه اولیه حرکت اعتراضی مردم آذربایجان بود اما همگان مشاهده کردند که این اعتراضات فراتر از اعتراض به یک کاریکاتور بود، چرا که شدت اعتراضات پس از توقیف روزنامه ایران نه تنها کم نشد بلکه از تبریز به تمام شهرها و بخشهای آذربایجان سرایت کرد که نشان از ریشه دار بودن نارضایتی در این مناطق داشت. نارضایتی عمیقی که   ریشه ای بیش از عمر حکومت اسلامی دارد.
در حالیکه آموزش زبان مادری جزء حقوق اساسی و اولیه مندرج در میثاقهای بین الملی حقوق بشر است و بدلیل اهمیت بسیار زیاد آن، روز ۲۱ فوریه (۲ اسفندماه) به عنوان روز جهانی زبان مادری نام گذاری شده است، سیاست تک صدایی فرهنگی و مخالفت با پلورالیزم فرهنگی و زبانی از حکومت پهلوی به حکومت اسلامی نیز به ارث رسیده است و حتی تلاش نمایندگان آذربایجان و اقوام دیگر در قرار دادن حق آموزش زبان مادری در مدارس و دانشگاهها در کنار زبان فارسی در اصل ۱۵ قانون اساسی نیز تاکنون نتوانسته است این سیاست تمامیت خواهانه را تغییر دهد.
علاوه بر آن سیاست تمرکزگرایانه در حوزه های اقتصادی، باعث افزایش هرچه بیشتر فاصله بین مرکز و نواحی مرزی کشور شده است بگونه ای که آذربایجان ایران که بدلیل موقعیت ژئوپولتیک آن روزگاری دروازه اروپا و مهد تجدد در ایران بود و شهر تبریز به شهر اولین ها شهرت یافته بود، امروزه از نظر معیارهای توسعه در رده های پایین کشور قرار گرفته و روز به روز به قهقراء می رود و همین امر باعث شده تا آذربایجان به مهاجر فرست ترین منطقه ایران بدل شود و در مقابل شهرهایی مانند تهران و کرج در اثر افزایش موج مهاجرت بی رویه به تورم جمعیتی و ناکارآمدی ساختارهای شهری جهت پاسخ گویی به سیل جمعیت مهاجر مبتلا شوند. این در حالیست که توسعه متوازن و توزیع عادلانه امکانات و فرصتهای شغلی در تمام مناطق کشور نه تنها باعث کاهش نارضایتی ها خواهد شد بلکه شهرهای بزرگی مانند تهران را از زیر بار فشار تورم جمعیت رها خواهد کرد. این امر امکان پذیر نخواهد بود مگر با تمرکز زدایی سیاسی و افزایش اختیارات و مسئولیتهای مناطق مختلف کشور با اعطای خود مختاری در چارچوب یک سیستم فدرالیستی برای مدیریت بهینه کشور.
لذا تفاوت عمده در توقیف روزنامه ایران با سایر نشریات کشور در آن بود که برای اولین بار در تاریخ جمهوری اسلامی، دولت در یک حرکت تاکتیکی و از سر ناچاری، مجبور به توقیف یک روزنامه خود شد تا شاید بتواند آتش خشم معترضین را فرونشاند و پس از بازگشت آرامش نسبی دوباره انتشار آن را از سر بگیرد. و در مقابل با توقیف تعدادی از نشریات مستقل محلی، انتقام خود را از نشریاتی که به افزایش آگاهی مردم نسبت به حقوق و آزادیهایشان مبادرت کرده بودند، بگیرد. اما در توقیف روزنامه شرق، انتشار کاریکاتوری در آن روزنامه بهانه ای شد تا دولت فضای سیاسی جامعه را هرچه بیشتر به سمت تک صدایی شدن پیش ببرد. همچنین حکومت موذیانه تلاش کرد تا با اعلام اعتراض تشکل معلوم الحال بسیجیان آذربایجان به کاریکاتور روزنامه شرق، با یک تیر دو نشان بزند، اول اینکه دولت را مداراگر معرفی کرده و اعتراض به کاریکاتور را به مردم نسبت دهد و از آن مهمتر به این ترتیب این موضوع را به طور غیرمستقیم به ذهن متبادر کند که گویا آذربایجانیان با کاریکاتور مشکلی ذاتی دارند!؟


اگر عضو یکی از شبکه‌های زیر هستید می‌توانید این مطلب را به شبکه‌ی خود ارسال کنید:

Facebook
    Delicious delicious     Twitter twitter     دنباله donbaleh     Google google     Yahoo yahoo     بالاترین balatarin


چاپ کن

نظرات (۰)

نظر شما

اصل مطلب

بازگشت به صفحه نخست