• "زنان جوان ما مورد تجاوزجنسی قرار می گیرند، به برخی با چاقو تجاوز کرده اند. با وجود این همه خشونت و آزار اما زنان مصری در خیابان ها می مانند و مبارزه می کنند. ما دقیقن نمی دانیم این متجاوزین چه کسانی هستند چون پلیس اقدامی به دستگیری آنها نمی کند. ولی می دانیم که این تجاوزهای سیستماتیک توسط رژیم و پلیس سازماندهی و طراحی می شوند." ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
سه‌شنبه  ۱ اسفند ۱٣۹۱ -  ۱۹ فوريه ۲۰۱٣

"زنان جوان ما مورد تجاوزجنسی قرار می گیرند، به برخی با چاقو تجاوز کرده اند. با وجود این همه خشونت و آزار اما زنان مصری در خیابان ها می مانند و مبارزه می کنند. ما دقیقن نمی دانیم این متجاوزین چه کسانی هستند چون پلیس اقدامی به دستگیری آنها نمی کند. ولی می دانیم که این تجاوزهای سیستماتیک توسط رژیم و پلیس سازماندهی و طراحی می شوند."

این گفته ی عزه کامل از فعالین سرشناس جنبش زنان و از انقلابیون مصر است که از آنسوی خط تلفن از قاهره به گوش می رسد. چند ساعتی است که از یک تظاهرات بزرگ و پرشور که ائتلاف بزرگ سازمان های زنان در اعتراض به تعدی ها و تجاوز های میدان تحریر و برای محکوم کردن دولت برگزار کرده بودند بازگشته است. تظاهراتی که در آن زنان در حالیکه چاقوهای آشپزخانه را در هوا تکان می دادند فریاد می زدند که از این پس از خود با هر وسیله ایی دفاع خواهند کرد. عزه کامل بیشتر توضیح می دهد:
- در تظاهرات امروز شش فوریه در قاهره که با حمایت و همراهی احزاب سیاسی اپوزیسیون انجام گرفت ما می خواستیم در وهله ی اول نشان دهیم که دختران و زنان مورد آزار و تجاوز گرفته تنها نیستند و ما با احترام و افتخار شجاعت و ایستادگی آنها را پاس می داریم. اما در عین حال می خواستیم نشان دهیم که در مقابل خشونت های جنسی یک جبهه متحد سیاسی در این کشور شکل گرفته است. احزاب سیاسی باید مسئولیت خود را در قبال مقابله با این خشونت ها فراموش نکنند. ما به اتفاق سازمان ها و احزاب سیاسی و جوانان بیانیه ایی را نیز تهیه کرده و به مقامات و رسانه ها فرستادیم و گفتیم که ما مصرانه خواهان شناسایی و مجازات عوامل و دست های پشت پرده ایی که این تجاوزها را سازماندهی می کنند هستیم.
مگدا عدلی سخنگوی مرکز توانبخشی الندیم که برای یاری رسانی به قربانیان تجاوز و شکنجه کار می کند به روزنامه المصری الیوم می گوید که موارد تجاوزی را که او مشاهده و بررسی کرده است طبق استانداردهای سازمان ملل در ردیف جرائم جنگی می گنجند. به گفته ی عدلی برخی قربانیان با چاقو و به قصد قتل مورد حمله قرار گرفته اند. در ادامه او می گوید که رییس جمهور مورسی و دولت اخوان المسلمین آمران و عاملان این جرائم سازمان یافته علیه زنان هستند و یادآوری می کند که این همان تاکتیکی است که رییس جمهور سرنگون شده حسنی مبارک برای جلوگیری از پیوستن زنان به تظاهرات ها از آن استفاده می کرد و حاکمیت کنونی هم آنرا ادامه می دهد. او تاکید می کند که مخالفان ادامه انقلاب از خشونت جنسی برای مجازات زنانی که در انقلاب شرکت فعال دارند استفاده می کنند.
عزه کامل که خود همراه دختری که با چاقو به او تجاوز شده بود به بیمارستان رفته می گوید که جراحان مجبور شدند مجرای رحم دختر را به زحمت بازسازی کنند. از او می پرسم که آیا این ترور و توحشی که در شهر به راه انداخته اند باعث نشده که زنان از پیوستن به تظاهرات های سیاسی پرهیز کنند. آیا تعداد زنان شرکت کننده در تجمعات سیاسی نسبت به انقلاب 2011 کاسته نشده است؟ کامل با شور و قاطعیت همیشه گی اش پاسخ می دهد:
- نه! یعنی الان حتی تعداد زنان بیشتر هم شده! البته! زنان می فهمند که این یک خشونت سیاسی است و ما باید علیه آن مبارزه کنیم. ما از حالا برای هشت مارس روز جهانی زن مشغول سازماندهی گردهم آیی در میدان تحریر هستیم.

آنها که همراه زنان می رزمند

بی سابقه ترین، وحشیانه ترین و به لحاظ تعداد بالاترین تجاوز ها علیه زنان در هفته های پس از دومین سالگرد انقلاب مصر وهم زمان با اوج گیری مخالفت ها با دولت اخوان المسلمین و رییس جمهور مورسی به راه افتاد. اغلب هنگام غروب، گروهی از اوباش سازمان یافته شامل ده تا بیست نفر، زن جوانی را نشانه و تعقیب می کنند. در فرصتی او را به درون گروه می کشند و با کتک به حاشیه ی میدان و خیابان های خلوت تر منتهی به میدان می برند. این گروه با کتک زدن و لخت کردن زن و طعمه ساختن او، مردان دیگری را به درون حلقه می کشانند. حملات به گواه سازمان های داوطلبانه ی امداد در میدان، از یک الگوی مشخص و یکسان پیروی می کنند. وقتی برخی مردان رهگذر به قصد کمک به زن تلاش می کنند تا به درون حلقه رسوخ کنند، مورد حمله قرار می گیرند. تعدادی هم از درون حلقه ایی که زن را محاصره کرده و به او تعدی و تجاوز می کنند، به دروغ فریاد می زنند که دارند به زن کمک می کنند و به این وسیله از کمک های واقعی جلوگیری می کنند. این حملات آنقدر ناگهانی و وحشیانه است که بسیاری فرصت و جرات دخالت نمی کنند. بسیاری در تاریکی و از میان جمعیت حتی نمی بینند که زنی در آن میان برهنه و مجروح برای بقا می جنگد.
در مورد نیروهای پشت پرده ی راه اندازی جو ترور جنسی درمیدان تحریر تئوری های مختلفی وجود دارد. برخی معتقدندکه نیروهای سیاسی در قدرت یعنی اسلامگرایان، برخی اوباش را اجیر می کنند تا این جرائم را به قصد بد نام کردن میدان تحریر انجام دهند. دیگران می گویند شکی ندارند که دست نیروهای پلیس که ترکیب آن از دوره ی مبارک تغییری نکرده و از انقلابیون نفرت دارد در کار است و البته این کار با سکوت رضایت آمیز دولت انجام می گیرد. همه ی شاهدان عینی و کسانی که مورد تعدی و تجاوز قرار گرفته اند می گویند که بدون شک اوباش و مجرمان حرفه ایی برای این کار اجیر شده اند.
سازمان غیر دولتی و مستقل "هرس مپ" که از سال 2011 در میدان تحریرچادر امداد زده، از سازمان های بزرگ و مجرب مبارزه با آزارهای جنسی است که در دوره ی مبارک تاسیس شد. این سازمان علاوه بر کمک به آزار دیدگان به کار آموزش و جمع آوری اطلاعات و تحقیق در مورد دلایل رواج آزارهای جنسی در مصر می پردازد. فعالین زن و مرد این سازمان، داوطلبانه با به خطر انداختن جان و امنیت خود، در میدان تحریر به کمک زنان و دختران می شتابند. "ابا التمامی" مسئول روابط عمومی این سازمان است. او در گفتگوی تلفنی از قاهره می گوید که حملات تشدید شده به زنان در میدان تحریر بدون شک سازمان یافته است. او می گوید که بررسی های آنها نشان می دهد که گروهی از مردان به شکار فعالین سیاسی زن و در بیشتر موارد زنان جوان می پردازند، تاکتیک و برنامه ریزی حمله همسان است و اداره آن با رهبری انجام می شود.
- پشت این حملات اهداف سیاسی نهفته است. آنها می خواهند بگویند که میدان تحریر که به پایگاه و محل تجمع نیروهای سکولار در کشور معروف شده است محلی غیراخلاقی، فاسد و خطرناک است. می خواهند به مردم بقبولانند کنند که زنانی که به این میدان می روند خرابند و می روند که به آنها تجاوز شود! می خواهند مردم را از تجمعات سیاسی بترسانند و بگویند زنانی که به میدان تحریر می روند خود مقصرند چرا که این اتفاقات در مناطق دیگر شهر رخ نمی دهد.

سازمان هرس مپ در سال 2010 در مقابله با اوج گیری آزارهای جنسی در خیابان ها در دوره ی رهبر سرنگون شده حسنی مبارک تشکیل شد. دولت مبارک و پلیس فاسدش که خود از مرتکبین آزارهای جنسی و تجاوز به زنان سیاسی بود، هیچگونه مقابله ایی با رشد این پدیده در مصر نمی کرد. دولت وقت مصر و شخص سوزان مبارک که رییس سازمان زنان دولت بود همیشه می گفت که اعتراضات سازمان های غیر دولتی زنان در مورد آزارهای جنسی اغراق آمیز است. اوج گیری آزارهای جنسی در دوره مبارک و عدم حمایت قانون از زنان، بسیاری از زنان مصر را به سوی استفاده از حجاب برای محافظت خود در محل های کار و خیابان ها سوق داد. طبق یک نظر سنجی معتبر از سال 2008، هشتاد و سه درصد از زنان در خیابان ها مورد آزارهای جنسی و مزاحمت لفظی و فیزیکی قرار می گرفتند. التمامی توضیح می دهد:
- آزارها علیه زنان در خیابان های مصر پدیده ی جدیدی نیست و ربطی به انقلاب ندارد. در دوره ی رژیم مبارک هم این معضل اجتماعی بزرگ ما بود. وقتی یک نظام سیاسی به عمد آزارهای جنسی را جرم تلقی نمی کند و اقدامی برای دستگیری و شناسایی مرتکبین انجام نمی دهد، در نتیجه خشونت علیه زنان در جامعه نرمالیزه و پذیرفته می شود. این اتفاقی است که افتاده و ما حالا عوارض آن را می بینیم. کسانی که این تجاوزهای اخیر در میدان تحریر را سازماندهی می کنند و تلنگر اولیه اش را می زنند در واقع بر بستر همان پذیرش و تسامح عمومی جا افتاده عمل می کنند.
التمامی از سازمان هرس مپ در ادامه تاکید می کند که خشونت علیه زنان، امروز به یمن انقلابی که زنان را درابعاد صدها هزار به خیابان ها کشاند و آنها را به فعالیت سیاسی هدفمند جذب کرد، بیشتر از گذشته برجسته و افشا می شود. تا قبل ازانقلاب حتی حرف زدن حول این مقوله ها تابو بود. حتی زنان احزاب سیاسی از این نوع خشونت ها نمی گفتند. انقلاب به زنان این جسارت و موقعیت را داد که به گفتگوی علنی و معترضانه در مورد این مسائل در جامعه و رسانه ها بپردازند.
از ابتدای انقلاب زنان فعالی که مورد خشونت های سیاسی و جنسی قرار گرفتند با زیر پا گذاشتن تابوها به روزنامه ها و کانال های تلویزیونی رفتند و با نشان دادن جراحت ها و روایت شکنجه و آزار، به مردم نشان دادند که دیگر ترسی از ابراز واقعیت ها ندارند. این زنان جوان با حمایت و تحسین مردم رو به رو شدند.
زنان مصر نیرویی سیاسی تایین کننده ایی در سرنوشت کشور هستند و مشارکت سیاسی آنها اهمیت حیاتی دارد. پس ترساندن زنان از مبارزه ی سیاسی هدف اصلی این حملات است. ولی باید پیامی پنهان در پشت این حملات سازمان یافته هم باشد. در جامعه ایی با فرهنگ حاکم پدرسالارانه با زنان که ناموس مردان به حساب می آیند همچون غنیمت جنگی رفتار می شودف این معنادارست. به نظر شما نیروهای ضد انقلاب و اسلامگرا درهمراهی با طرفداران مبارک چه منظوری از این تجاوزات دارند؟
- تجاوز جنسی همیشه به منظور ترساندن، صدمه زدن، تحقیر و اعمال سلطه استفاده می شود. در همه ی جنگ ها و درگیری ها در سراسر جهان، تجاوز به زنان یکی از کاراترین سلاح ها برای شکست طرف مقابل بوده است. در جنگ سیاسی و مبارزه بر سر کسب قدرت که اکنون در مصر با شدت در جریان است، از تجاوز جنسی به زنان به عنوان ابزاری برای در هم شکستن روحیه، قدرت و جسارت اپوزیسیون استفاده می شود.

تغییر قانون یا وعده توخالی

به گزارش اهرام بزرگترین روزنامه مصر، دولت بار دیگر وعده داده که برنامه های زیادی برای مجازات عاملین تجاوزها و آزارهای جنسی در دست دارد. نخست وزیر دولت اسلامگرا حتی اعلام کرده که بسیار از شنیدن اخبار تجاوزها متاثر شده است. به همین منظور کمسیونی در مجلس شورای مصراز سازمان های غیر دولتی زنان به منظور شنیدن حرف ها و نظراتشان برای شرکت در یک جلسه اضطراری دعوت کرد. سازمان هرس مپ از شرکت در این جلسه خودداری کرد. 7 فوریه یک روز پیش از تشکیل این جلسه علت را از التمامی جویا شدم.
- ما معتقدیم که این یک بازی سیاسی بیش نیست و دست آوردی برای ما نخواهد داشت. سیاستمدارانی که خود قوانین زن ستیز را تصویب و به جامعه ی مصر تحمیل می کنند با این جلسه می خواهند تظاهر کنند که خیرخواهند. البته دیگر سازمان های زنان قرار است شرکت کنند وخوب هم هست، ما هم مسئله ایی نداریم. فقط ما از شرکت در این جلسه بی حاصل خودداری می کنیم.
ارزیابی هرس مپ البته درست بود. نتیجه ی جلسه که در رسانه های مصری و بین المللی انعکاس وسیعی داشت این بود که نمایندگان اسلامگرای مجلس درنهایت گفتند زنانی که می دانند در میدان تحریر امکان آزار و تجاوز وجود دارد و با این حال به آنجا می روند مستحق بلایی هستند که بر سرشان می آید. این اظهارات باعث شد که تعداد بیشتری از زنان به تظاهرات روز بعد در قاهره، پورت سعید و الکساندریا رفتند. این آکسیون ها در اعتراض به دولت مصر و به درخواست سازمان های زنان مصر در بیش از 35 کشور در سراسر جهان هم زمان در مقابل سفارت خانه های مصر برگزار شد.
آیا به نظر شما این حملات در میدان تحریر باعث کاهش تعداد زنان در تجمعات سیاسی شده است؟ مسئول روابط عمومی هرس مپ پاسخ می دهد:
- البته سنجش این مسئله کمی مشکل است. اما از تجربه ی خودمان در هرس مپ می توانم بگویم که تعداد دواطلبانی که هر هفته به ما می پیوندند تا با هم با خشونت ها در میدان مبارزه کنیم و به کمک قربانیان برویم، افزوده می شود!
التمامی از زنان جوانی می گوید که خود قربانیان آزارهای وحشتناک جنسی و حملات گروهی در میدان بوده اند ولی پس از چند هفته به چادر هرس مپ آمده اند و به جمع زنان و مردان داوطلب پیوسته اند تا پس از آموزش به دیگران در شرایط مشابه یاری برسانند.
به التمامی می گویم مردانی که همراه هرس مپ هستند و در مواقع حمله های گروهی سعی می کنند خود را به قلب 200/300 نفره اوباش بزنند و زن قربانی را که طعمه ی آنها شده از چنگ شان بیرون بکشند باید شجاع، مصمم و در اعتقادشان به آزادی زن صادق باشند.
- البته. چون این کار خطرناکی است. مردان عضو ما اغلب مجروح می شوند چون بیشتر متجاوزین و اوباش به چاقو مجهز هستند. اما ما روش هایی برای این نوع مداخله داریم که میزان امنیت فعالین ما را بالا می برد. ولی البته که این کار خطر ناکی است و با جان آدم بازی می کند.

شعله ایرانی
avayezan@gmail.com
----
این مطلب ابتدا در تاریخ 8 فوریه به سوئدی در نشریه ی هفته گی پرسپکتیو فمینیستی منتشر شده است.
www.feministisktperspektiv.se

صفحه انگلیسی هرس مپ:
harassmap.org