• تاکید اردوغان بر ارتباط این حمله تروریستی با چپگرایان رادیکال نشان می دهد که ترکیه جدید به جهت گستردگی نیروهای رانشی و مخالف وضعیت موجود، با معضلات چندوجهی روبه رو بوده و این تجمیع اپوزیسیونی بسیار فراتر از توان بازدارندگی دولت آنکارا خواهد بود. حادثه حمله به سفارت آمریکا در آنکارا بدون شک زنگ خطری برای این کشور است ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
شنبه  ۱۴ بهمن ۱٣۹۱ -  ۲ فوريه ۲۰۱٣

حمله تروریستی در روز جمعه اول فوریه به سفارت آمریکا در ترکیه که به کشته شدن دو تن و زخمی شدن سه نفر منجر شد، بار دیگر نشان داد که این کشور با توجه به اینکه در کانون تحولات داخلی و خارجی قرار دارد، آبستن حوادث پیش بینی نشده یی می باشد. ترکیه امروز به طور هم زمان از یک طرف درگیر بحران داخلی بین اسلامگرایان حاکم حزب عدالت و توسعه به رهبری "رجب طیب اردوغان" با ناسیونالیست ها، سکولارها و چپگرایان و همچنین دولت مرکزی ترک محور با کردهای شورشی حزب کارگران کردستان (پ ک ک) در حوزه داخلی خود است. از طرف دیگر به جهت دخالت فعال این کشور در تحولات منطقه یی و به خصوص در حوزه عربی و پشت جبهه ی نیروهای مسلح مخالف "بشار اسد" که حتی تدارکات لجستیک گروه های مرتبط با القاعده چون "جبهه النصره" را تسهیل می کند گام در مسیری گذاشته است که بروز رخدادهای اخلاگرایانه وجه مشترک این تجمیع شرایط است. به همین دلیل حوادث و رخدادهایی که در ترکیه اتفاق می افتد را باید در این چارچوب کلی مورد ارزیابی قرار داد و تمرکز کامل بر یک حادثه بدون در نطرداشت این چارچوب می تواند مسیر تحلیل را از موقعیت کلان به وضعیت "خرد" تقلیل دهد. حمله انتحاری روز جمعه به درب دوم سفارت آمریکا در آنکارا هر چند که تلفات بزرگی نداشته و خسارات آن نیز اندک بوده است اما در شرایطی که دولت اردوغان در چند جبهه درگیر نبرد می باشد موقعیت امنیتی و ثبات سیاسی این کشور را به شدت زیر سوال خواهد برد. از همان ابتدای انتشار خبر حمله به سفارت آمریکا بسیاری از محافل اطلاعاتی – امنیتی و بخش بزرگی از تحلیلگران گمانه زنی برای یافتن متهمین را آغاز کردند و ناسیونالیست های ترک، گروه های انشعابی از پ ک ک، شاخه القاعده در این کشور، عوامل مرتبط با کشورهای همسایه، چپگرایان عضو جبهه انقلابی نجات خلق و همچنین محافلی در نهادهای امنیتی – نظامی ترکیه که با روند صلح بین دولت مرکزی و کردها مخالفند، را نشانه رفتند. سخنان "معمر گولر" وزیر کشور مبنی بر انتحاری بودن حمله و اظهارات اردوغان در مصاحبه تلویزیونی همان روز جمعه که با صراحت بیشتری چپگرایان تندرو را عامل این حادثه معرفی کرد نشان می دهد که در لیست سیاه ترکیه این اندازه مظنون همیشگی وجود دارد که بلافاصله بتوان انگشت اتهام را به سوی یکی نشانه رفت. دقیقا همین گستردگی لیست متهمین که در مورد ترور سه زن کرد نزدیک به پ ک ک در پاریس نیز در همین چنبره گمانه زنی های انتزاعی گرفتار شد، خود نشاندهنده یک محیط باز و بستر چندوجهی فراگیر برای نقض امنیت در مورد وقایع مربوط به ترکیه خواهد بود.
تاریخ ترکیه مملو از حوادث نظامی – امنیتی و ترورهای سازمان یافته می باشد که در مقاطع مهم تحولات تاریخی این کشور اتفاق افتاده است و بعد از گمانه زنی های بسیار سرانجام به عدالت منتهی نشده و بدون فرجام در آرشیو پرونده های راکد مدفون شده است. تجارب تاریخی هم گویای این واقعیت است که همواره دولتمردان ترک به جای یافتن مسببان واقعی حوادث و ارائه راه حل برای جلوگیری از تکرار وقایع تروریستی، سعی می کنند تا اهداف و عملکرد خویش را در مواجهه با موضع گیری های پیشینی خود در بلوکه کردن فضای سیاسی توجیه کنند. اظهارات اردوغان مبنی بر اینکه "بعضی‌ها اسم خود را وکیل گذاشته ‌اند اما یازده وکیلی که در خانه‌ یی تیمی دستگیر شده‌اند در حال سوزاندن بعصی مدارک مهم از مجرمان چپگرا و از بین بردن اطلاعات آن‌ها در کامپیوتر‌ها بودند و خود کار خلاف قانون می‌کردند. حالا آنهایی که به دادخواهی ایشان به پا خاسته ‌اند خود ببینند که با چه گروه‌ها و کسانی طرفند". وی همچنین خطاب به خبرنگاران و در پاسخ به اینکه ترکیه بزرگترین زندان روزنامه نگاران می باشد، می افزاید "هر کس یک کارت خبرنگاری از جایی تهیه کرده و اسم خود را خبرنگار گذاشته است. چه بسا مظنون بمب گذاری هم با همین کارت‌ها از درب پرسنل عبور کرده و خود را به داخل سفارت رسانده است". این فرافکنی هدفمند در متهم کردن خبرنگاران در حوادث تروریستی ارتباط مستقیمی با عملکرد دولت ترکیه در بازداشت بیش از ۶۰ روزنامه نگار به اتهام ارتباط با کودتا، پ ک ک و تندروهای چپ که با انتقاد گسترده جامعه بین المللی و نهادهای حقوق بشری مواجه گردید، داشته و این حادثه تروریستی نیز بهانه جدیدی برای اردوغان بود تا عملکرد دولت خود را مشروع جلوه دهد. اما با رجوع به همان تجارب تاریخی مشخص می شود که این سیاست استفاده ابزاری از وقایع تروریستی در توجیه عملکرد جواب نداده و ترکیه در تجمیع شرایط پارادوکسیکال درونی – بیرونی خود همچنان بستر مساعدی برای بی ثباتی و حوادث تروریستی خواهد بود. حمله به سفارت آمریکا درست در روز معارفه "جان کری" وزیر امور خارجه جدید این کشور بدون تردید فارغ از اظهارات اردوغان می تواند تاثیر مخربی بر وضعیت ثبات در ترکیه بر روی شرکای غربی گذاشته و این کشور را در لیست مناطق خطرناک برای دیپلمات های خارجی قرار دهد. از سوی دیگر تمرکز دولت آنکارا بر گزینه عاملیت گروه های چپگرا به جهت امکان عکس العمل نهادهای امنیتی در برخورد تندتر با آنان در این شرایط که کشور با معضل کردها، اعتراض ناسیونالیست ها و بحران سوریه درگیر است، می تواند بازیگران جدیدی را وارد عرصه کارزار با دولت آنکارا کند. تاکید اردوغان بر ارتباط این حمله تروریستی با چپگرایان رادیکال نشان می دهد که ترکیه جدید به جهت گستردگی نیروهای رانشی و مخالف وضعیت موجود، با معضلات چندوجهی روبه رو بوده و این تجمیع اپوزیسیونی بسیار فراتر از توان بازدارندگی دولت آنکارا خواهد بود. حادثه حمله به سفارت آمریکا در آنکارا بدون شک زنگ خطری برای این کشور است که فارغ از اینکه چه نیرویی عامل آن بوده می بایست دولتمردان ترک را نسبت به نقش خود در تحولات درونی و بیرونی به تامل بیشتری وادار سازد.