• علیرغم همه اشکالات و ابهامات و ناروشنی های ناشی از غیر متمرکز و یک دست نبودن دست اندر کاران، این کنفرانس در واقع، از ابتدا سمیناری برای گفتگو میان ایرانیان اعلام شد. برخی این گفته خود را در جریان کنفرانس قدری تغییر و خواستار دادن شناسنامه ای به شرکت کنندگان در کنفرانس بودند، متقابلا برخی حضور شرکت کنندگان را صرفاً برای گفتگو می دانستند ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
شنبه  ۲۲ بهمن ۱٣۹۰ -  ۱۱ فوريه ۲۰۱۲

مرکز بین المللی اولاف پالمه، مرکزی است غیر دولتی که به پاس آرمان های اولاف پالمه نخست وزیر سوسیال دموکرات سوئد ایجاد شده است. این مرکز، حمایت از دموکراسی، حقوق بشر و صلح در کشورهای مختلف جهان را بعهده دارد و تا کنون از این آرمان ها در کشورهای بسیاری از جهان از جمله در افریقای جنوبی، برمه، سوریه و ... پشتیبانی کرده است. تامین شرایط گفتگو میان اپوزیسیون این کشورها، انتقال تجارب سیاسی سیاستمداران مجرب و غالبا سوسیال دموکرات سوئدی و دعوت به کنفرانس از افراد مستقل و یا نمایندگان سازمان های فعال و دارای تجارب میدانی شیوه ای از حمایت مرکز بین المللی اولاف پالمه را نشان می دهد.

کنفرانس چهارم و پنجم فوریه ۲۰۱۲ در استکهلم با حضور ایرانیان، در راستای فعالیت های مرکز بین المللی اولاف پالمه برگزار شده بود. پیشنهاد تشکیل این کنفرانس، طی نامه ای و با هدف کمک به اتحاد اپوزیسیون به مرکز ارایه شده بود. آن مرکز بعد از بررسی، انجام این کنفرانس را تصویب و آن را در دستور قرار داده و عملی کرده است.

این کنفرانس با ترکیبی از ایرانیان، با دستور کار معینی و در سالنی به شکل بسته یعنی بدون حضور خبرگزاری ها برگزار شد.

شرکت کنندگان با دعوت نامه رسمی از سوی آقای ینس اورباک دبیر کل مرکز بین المللی دعوت شده بودند. جمعی که در ماه ژانویه در پاریس گرد هم آمده بودند، لیست هایی را بررسی و تعدادی بعنوان مدعوین به مرکز اولاف پالمه پیشنهاد شدند. در این بررسی و پیشنهاد لیستی از مدعوین، از جمله آقایان حسن شریعتمداری، شهریار آهی، محسن سازگارا، بیژن حکمت، فریدون احمدی، عبداله مهتدی، حضور داشته اند. در لیست مدعوین، در محدوده پنجاه نفر، طیف متنوعی قرار داشته اند. در جریان تدارک این کنفرانس، برخی از لیست اولیه بدلیل عدم تمایل حذف و تغییراتی در ترکیب این لیست داده شد. با آنکه محدودیت در تعداد شرکت کنندگان در این کنفرانس، ناگزیر به محدودیت در تنوع می انجامیده، معهذا ترکیب مدعوین می توانست متنوعتر باشد. اینرا اما باید تاکید کرد که یک ویژگی مثبت و مفید این نشست، حضور قابل توجه جوانانی بود که آنها را باید محصول و بازده زمانی دوم خرداد تا بیست و دوم خرداد طبقه بندی کرد. زنان، افرادی از احزاب و سازمان های طرفدار ملیت های ایرانی، افرادی با تعلقات پیشین به سازمان های اصلاح طلب درون جمهوری اسلامی، افرادی با تعلقات به سازمان های چپ، افرادی با تعلق به نهضت مقاومت ملی، افرادی با تعلق به سازمان دانشجویان لیبرال و یا دیگر سازمان های دانشجویی، افرادی با تعلق به سازمان های حقوق بشری، افرادی بدون تعلق سازمانی خاص، بعنوان فعالین اجتماعی و روزنامه نگار به کنفرانس دعوت شده و غالبا به صفت فردی حضور داشتند.

در جلسه ماه ژانویه در پاریس، دستور جلسه این کنفرانس تشکیل یک سمینار برای گفتگو در باره اتحاد میان اپوزیسیون تعیین می شود. پیشنهادات دیگری نظیر تدوین یک میثاق و یا تشکیل یک شورا مطرح شده که از طرف جمع نامبرده رد می شوند.

در همان زمان تدارک کنفرانس، از برگزاری «کارگاه های آموزشی» توسط مرکز اولاف پالمه نیز صحبت شده بود. «ورک شاپ» مورد نظر مرکز، یک روز از برنامه کنفرانس را تشکیل داد که دعوت شدگان برای این بخش غالبا توسط مرکز بین المللی اولاف پالمه تعیین شده و به کنفرانس معرفی گشتند.

شکل بسته یا غیر علنی کنفرانس، تصمیم مرکز بین المللی اولاف پالمه بوده است که آقای اورباک دبیر کل علت این تصمیم را مسائل امنیتی و تقاضای برخی از شرکت کنندگان اعلام کرد. این افراد و علت تقاضای انان در کنفرانس مطرح نشدند. جلسه در هتلی برگزار شد که آدرس ان نیز اعلام نشد. آقای اورباک به کنفرانس اعلام کرد که در سالن کنفرانس اجازه تهیه گزارش و یا تصویر برداری به خبرنگاران داده نمی شود. ولی در خارج از سالن کنفرانس، تهیه و ارائه هر گزارشی بلامانع است. او برای گزارشات از سالن کنفرانس محدودیتی مطرح کرد و آن این که از نقل قول بنام افراد خود داری شود. بنا به اطلاع دوستان ایرانی فعال در برگزاری کنفرانس، تلاش آنان برای اقناع مستولین مرکز به باز بودن سالن کنفرانس به نتیجه ای نرسیده است. درعین حال باید یاد آوری کرد کنفرانس در صورتی از سوی شرکت کنندگان بعنوان جلسه ای در پشت درهای بسته تلقی می شد، که از انتشار گفتگوها در خارج از سالن کنفرانس جلوگیری بعمل می آمد. اما چنین منعی وجود نداشت. و همه بدون هیچ مانعی می توانند راجع به موضوعات و گفتگو های درون کنفرانس گزارش و به هر پرسشی پاسخ دهند. اگر منعی در انتشار و گزارش آنچه در کنفرانس می گذرد وجود می داشت، مطمئنا بسیاری از شرکت کنندگان اعتراض می کردند. ناگفته نماند که در حدی که سالن کنفرانس بسته بود، نیز اعتراض روشن برخی از شرکت کنندگان را برانگیخت .

هزینه برگزاری این کنفرانس توسط مرکز اولاف پالمه تامین شده بود. آقای رضا طالبی از ایرانیان مقیم سوئد و فعال حزب سوسیال دموکرات و از همکاران مرکز اولاف پالمه، در همکاری با آقای شهریار اهی و آقای محسن سازگارا در سازماندهی این کنفرانس نقش عملی زیادی داشتند. از جمله در مورد تعیین سخنران ها، این جمع سه نفره در هماهنگی با برخی از افراد نامبرده در جلسه پاریس، تصمیم گیری کرده بودند. ترکیب سخنرانان، را در پائین درج می نمایم.

با این که مرکز اولاف پالمه این گردهمایی را «کنفرانس اتحاد برای دموکراسی» مطرح کرده بودند، پوسترهایی توسط جمع سه نفره تهیه شده بود که عنوان «اتحاد برای دموکراسی در ایران» را داشتند. این عنوان برای گردهمایی می توانست این سوء برداشت را دامن زند که گردهمایی نه سمیناری برای گفتگو که یک اتحاد است. در این مورد نیز تذکراتی داده شد.

کنفرانس به دو زبان فارسی و انگلیسی برگزار می شد. سخنرانان خارجی برای شنیدن سخنان شرکت کنندگان ایرانی در جلسه کنفرانس باقی ماندند و بخصوص دبیر کل مرکز اولاف پالمه تمامی این گفتگو ها را گوش داد. گفتارهای انگلیسی توسط برخی از حاضرین در جلسه به فارسی و سخنان فارسی توسط یکی از ایرانیان که مترجم رسمی بود، به سوئدی برای حاضرین سوئدی ترجمه می شدند.

مسئول رسمی برگزاری کنفرانس، مرکز اولاف پالمه بود. ولی این مرکز با جمع نامبرده در بالا بعنوان جلسه پاریس مشورت کرده است. نه ترکیب برگزار کنندگان و نه ترکیب مدعوین و شرکت کنندگان، ترکیبی یک دست و مبتنی بر یک تمایل نبوده اند. عدم تمرکز و وجود تنوع، خود را در تصمیمات و تغییرات در تصمیمات و در تناقضات میان اخبار و اطلاعات نشان می داد و نمی توانست نشان ندهد.

گفتارها   

در آغاز کنفرانس، آقای ینس اورباک دبیر کل مرکز اولاف پالمه و پییر شورری صحبت کردند. آقای پییر شورری، سیاستمدار قدیمی، سخنگوی سابق حزب سوسیال دموکرات، مسئول اداره مهاجرین در وزارت امورخارجه، نماینده از سوئد در پالمان اروپا و سفیر سابق سوئد در سازمان ملل بوده است.

آقای اورباک، مرکز بین المللی اولاف پالمه را معرفی کرد. او با اشاره به کنفرانس های این مرکز برای اپوزیسیون کشورهای مختلف به چگونگی تدارک این کنفرانس و دستور کار ان پرداخت.

آقای پییر شورری با سخنان خود، کنفرانس را آغاز کرد. او ضمن جلب توجه حاضرین به موانع میان اپوزیسیون که ناشی از سو تفاهمات است، به دعوت از انان به گفتگو و همکاری در شرایط حساس ایران اشاره کرد و تاکید نمود که بایست علیه خطرات جنگ با ایران، اقدام کرد. او ضمن یادآوری سیاست خطرناک حاکم برایران، از مواضع قدرت های بزرگ جهانی نیز انتقاد کرد. او ضرورت به پیش کشیدن طرح مربوط به یک خاورمیانه غیرهسته ای که از سال ۱۹۷۴ در مجمع عمومی سازمان ملل تصویب شده است را یادآوری کرد و اعلام نمود که در این زمینه اقداماتی در جریان است.

طی اولین اظهار نظرات ایرانیان حاضر در کنفرانس، حتی قبل از ورود به موضوعات دستور جلسه، تمایلی از طرف دو تن مطرح شد دایر بر ضرورت تشکیل اتحادی برای سرنگونی رژیم و این که گذشته و اینده هر کس برای خودش اهمیت دارد و اکنون بر اساس حال و خواست کنونی اتحادی تشکیل گردد. این نظرات متقابلا مورد نقد قرار گرفتند و یادآوری شد که این گردهمایی سمیناری برای گفتگو است بین فقط بخش محدودی از اپوزیسیون وسیع ایران و حاضرین، نمایندگی خاصی بعنوان اپوزیسیون ندارند.

در پی سخنان پییر شورری و ینس اورباک کنفرانس به کار خود ادامه داد، گفتگو های میان ایرانیان شروع شدند و تا آخر وقت روز اول به پایان رسیدند. خانم لیلا نراقی کوگیولا، یکی از اعضای سوئدی مرکز بین المللی اولاف پالمه، پیشنهادات موجود در گفتارها و اظهار نظرات را به انگلیسی یادداشت می کرد. پیشنهاداتی که مربوط بودند به آن چه که در این یا آن زمینه باید کرد. در انتهای این بخش از جلسه به قرائت این پیشنهادات اکتفا شد. این پیشنهادات ثبت شده اند. ولی آن ها را در اختیار ندارم تا در اینجا درج کنم. انتشار آنها برای اطلاع رسانی از گفتگوها و تمایلات گفتگو کنندگان مدد رسان است.

گفتگو ها و سخنرانی های ایرانیان با چهار دستور انجام شدند :
وضعیت سیاسی کنونی
سخنرانان: خانم مهرانگیز کار، آقای فریدون احمدی، آقای سعید قاسمی نژاد
انتخابات دور نهم مجلس و چگونگی تحریم قوی تر آن و انتخابات آزاد
آقای مجتبی واحدی (از طریق اسکایپ)، آقای بهزاد کریمی، آقای محمدعلی توفیقی، آقای محمد جواد اکبرین
اتحاد میان اپوزیسیون
آقای عبداله مهتدی، خودم نادرعصاره، خانم ناهید حسینی، آقای ماشاالله سلیمی
انتظارات اپوزیسیون از جامعه بین المللی
آقای نیما راشدان، خانم لیلی پورزند، آقای خالد عزیزی

• در باره وضعیت سیاسی، بر نقش انتخابات امسال و سال اتی در ایران بعنوان موقعیت های سیاسی برای اپوزیسیون تاکید می شد. چشم انداز مناقشه هسته ای نیز بعنوان مهمترین مسئله جمهوری اسلامی در کوتاه مدت مورد اشاره بود و احتمالات مختلف در این باره طرح می شدند. مشهود بود که مخالفت با حمله نظامی به ایران گرایش بسیار نیرومند حاضرین است.
• در باره انتخابات دور نهم مجلس اسلامی و چگونگی تحریم قوی تر آن، گفتار ها و پیشنهاداتی مطرح شد. گفتگوهایی در زمینه تحریم فعال انجام گرفت. در این بند از دستورجلسه، برخی بحث ها و پرسش ها در مورد انتخابات آزاد برجسته شد. در زمینه انتخابات آزاد، در درون ساختار کنونی حاکم بر ایران و یا خارج از قانون اساسی جمهوری اسلامی، در باره هدف انتخابات آزاد برای تدوین قانون اساسی جدید و ... تمایلات مختلف مطرح می شد و عدم هم نظری در باره انتخابات آزاد مشاهده می گشت. علیرغم این تفاوت ها، تمایل به انتخابات آزاد گرایش مسلط در نشست بود.
• در دستور مربوط به اتحادها، بر ضرورت اتحاد اپوزیسیون تاکید می شد. افرادی گفتند تا کی باید منتظر بود و بحث کرد. ان ها پای فشاری می نمودند که اگر این جلسه نتواند توافقی را اعلام کند برای سرنگونی رژیم و جدائی دین از دولت و ...، ناتوانی و ضعف اپوزیسیون نشان داده می شود. از سوی دیگر مطرح می شد که اپوزیسیون بسیار فراتر از این جمع است و نمی توان با این کنفرانس، اتحاد اپوزیسیون را تشکیل داد. برای برخی دیگر، با تاکید بر اهمیت گفتگو میان ایرانیان و جلب توجه به این مهم، ضرورت اتحاد جداگانه هر یک از نیروهای دارای پروژه های خاص خود از جمله اتحاد طرفداران جمهوری و ادامه گفتگو میان این اتحادها بعنوان راهبرد گوش زد می شد. به اتحاد که صرفا بر علیه استبداد باشد، نقد می شد و اتحاد برای هدفی اثباتی مورد تاکید قرار می گرفت. با ذکر گفته خمینی در پاریس که «اسلام دیکتاتوری ندارد»، یاد اوری می شد که گفتن دموکراسی یک چیز است و پایبندی به آن چیز دیگر. بحث اتحاد هم پر طرفدارترین و بغرنج ترین موضوع بود و هم محل نظرات پر تنوع و اختلافات عمیق.
• در باره انتظارات اپوزیسیون از جامعه بین المللی، بر اولویت حقوق بشر در فشار بر جمهوری اسلامی بعنوان خواست از غرب تاکید شد و تجارب و پیشنهادات متعددی در زمینه های رسانه ای و ارتباطی مطرح گشتند.

روز دوم عمدتا اختصاص داشت به سخنرانان خارجی. شرکت کنندگان ایرانی نسبت به این سخنرانی ها پرسش و اظهار نظر می کردند. سخنرانان عبارت بودند از آقای حمدی حسن مشاور سیاسی قدیمی آی دی ای آ (انستیتو برای کمک به دموکراسی و انتخابات)، خانم هلنا والن، وزیر سابق و رئیس هیات مدیره مرکز اولاف پالمه، خانم ژنویف عبدو بعنوان کادر مجرب، خبرنگار خارجی در سازمان ملل و تحلیل گر امور ایران و خاورمیانه در واشنگتن دی سی معرفی شد، و آقای یوهان گراند، رئیس شورای حکومتی بانک مرکزی سوئد و رئیس انستیوی داوری اتاق بازرگانی سوئد.
این سخنرانی ها در چهار زمینه صورت گرفت:

• سخنران اول، ضمن معرفی انستیتو خود، اشاره به تجارب میدانی نهادش در زمینه روند دموکراسی و انتخابات ازاد کرد و در باره تجارب اخیر در مصر و تونس توضیح داد. او مشکلات دموکراسی در لیبی را نیز مورد اشاره قرار داد. در توضیح روش های مورد نظر نهادش، تجاربی چون «لوئی جرگه» را نا موفق نامید و علت را آن دانست که حرکتی از بالا بوده که به رقابت ها و برخوردهای روسا می انجامد. او بر نقش دیالوگ میان نیروهای سیاسی و مدنی و اهمیت ان در روند دموکراسی تاکید نمود. بر این اساس، نبود نهادهای مدنی و سازمان های سیاسی در لیبی را یک مشکل عینی در راه دموکراسی می نامید. او مطرح کرد در بسیاری از موارد راه دموکراسی سد می شود چون نیروهای سیاسی و مدنی در فاز پیشا سیاسی گیر می افنند، و به فاز دیالوگ وارد نمی شوند. او تاکید می کرد که رقابت ها و سهم خواهی ها علت اصلی ماندن در فاز پیشا سیاسی است که انرژی های بسیاری را تلف و مانع وارد شدن به گفتگو و اقدامات دموکراتیک می گردد.
• سخنران دوم گفت بعنوان یک سیاستمدار قدیمی و با تکیه به سی سال عضویتش در پارلمان سوئد و بیست سال در دولت، روی سازش و توافق در سیاست تاکید می کند. او توضیح داد که موقعیت ایران برای جامعه بین المللی مهم است. در آن جا نقض حقوق بشر صورت می گیرد. در کنار این امر نقض قراردادهای بین المللی نیز صورت می گیرد. بر این بستر، دیالوگ بین المللی اپوزیسیون و تاثیر ان روی سیاست بین المللی مهم است. او بر اهمیت اطلاع جامعه بین المللی از مواضع اپوزیسیون تاکید کرد. او به سه راهکار دیالوگ کشورهای مختلف با حکومت ایران، تحریم ها و عمل نظامی پرداخت. او عمل نظامی را رد کرد و ان را مخالف با افکار عمومی جهان دانست و ضرورت اقدام جامعه بین المللی علیه مواضع نظامی اسرائیل و امریکا را یادآوری نمود. در عین حال یاد اوری کرد که در تاثیر بر سیاست بین المللی، اپوزیسیون نبایستی تاثیر بر روسیه و چین را نادیده بگیرد. او تجاربی برای تاثیر گذاری اپوزیسیون ایران بر سیاست بین المللی مطرح نمود.
• سخنران سوم، به طرح توصیه هایی بر اساس گفتگو ها در این کنفرانس پرداخت. او بر کار رسانه ای و ایجاد یک لابی ایرانی برای تاثیرگذاری بر سیاست بین المللی تاکید نمود و انجام این کارها را مستلزم تشکیل یک «شورای مشترک» از اپوزیسیون دانست. او گفت که گرفتن قرار برای ملاقات با وزارت خارجه امریکا و پارلمان اروپا توسط اپوزیسیون متشکل در یک شورا ممکن است. و از اهمیت این ملاقات ها با ذکر مثالی یاد کرد. او اشاره کرد که بدنبال ملاقاتی که با ایرانیان در استانبول انجام شده است مسئله انتخابات آزاد در پارلمان اروپا مورد بحث قرار گرفته است. او علت عدم توجه کافی سیاست بین الملل را به حقوق بشر، ضعف اپوزیسیون ایران دانست. او افزود که اپوزیسیون ایران اگر بخواهد، می تواند بسرعت مطرح شود.
• سخنران چهارم، به معاهدات بین المللی برای حل اختلافات اقتصادی پرداخت و به برخی پرسش ها برای فشار بر شرکت هایی که به رژیم ایران تکنولوژی می فروشند که مورد استفاده علیه حقوق بشر است پاسخ داد. او در گفتگو های خود بر جدی بودن اراده سیاسی بر مشی تحریم ها تاکید بسیار داشت .

این ها هستند رئوس و فشرده مطالبی که در کنفرانس مطرح شده اند و در اینجا ان ها را در حدی که متوجه شده ام مطرح کردم. این گزارش می تواند تکمیل شود و گفتگوهای کنفرانس کاملتر به اطلاع عموم برسند. البته اطلاعات از جزییات گفتگو ها، نظرات افراد و سنجش تمایلات حاضر در جلسه، که به گزارش غنای بیشتر می دهد، برای من ممکن نیست بدلیل این که صورت مذاکرات و نیز رای گیری روی پیشنهادات در جلسه وجود نداشت. رای گیری در جلسه در هیچ موردی صورت نگرفت چون روبرو شد با پرسش مقدماتی یعنی این «ما» کیست که رای می دهد. تنها در یک مورد رای گیری شد. در برابر پیشنهادات در زمینه صدور بیانیه یا قطعنامه ای توسط نشست، با رد این پیشنهادات، بر انتشار گزارشی از نشست توافق شد. در مورد گزارش نشست جلسه که تحت عنوان « گزارش نشست استکهلم به دعوت «مرکز اولاف پالمه» منتشر شده است رای گیری شد و اکثریت بالایی به آن رای دادند. مخالفت با اضافه شدن جدائی نهاد دین از دولت به متن اولیه بود. مخالف اصولی با جدائی نهاد دین از دولت در کنفرانس وجود نداشت.   مخالفت بیشتر از این زاویه بود که گفتگو و دیالوگ مورد نظر کنفرانس نمی تواند مشروط به پذیریش این اصل باشد.
به هیچ کس یا جمعی رسما ماموریتی برای سازماندهی گفتگوهای مورد نظر در «گزارش نشست» داده نشد، بدین دلیل که این موضوع مورد بحث کنفرانس قرار نگرفت.   


یک ارزیابی در باره ماهیت «کنفرانس»

علیرغم همه اشکالات و ابهامات و ناروشنی های ناشی از غیر متمرکز و یک دست نبودن دست اندر کاران، این کنفرانس در واقع، از ابتدا سمیناری برای گفتگو میان ایرانیان اعلام شد. برخی این گفته خود را در جریان کنفرانس قدری تغییر و خواستار دادن شناسنامه ای به شرکت کنندگان در کنفرانس بودند، متقابلا برخی حضور شرکت کنندگان را صرفاً برای گفتگو دانسته و در نتیجه، رای گیری در این کنفرانس در این یا آن مورد و تعریف شناسنامه ای برای شرکت کنندگان را نا ممکن دانستند. نقش این افراد در سیر و نتایج سمینار – در ماندن کنفرانس صرفاً بر امر گفتگو، در تامل بر مضامین فکری و سیاسی مورد گفتگو، در کمک به تفاهم بین حاضرین متنوع بر ادامه گفتگو، در تاکید بر اهمیت نقش اپوزیسیون خارج از این کنفرانس و احترام به آن توسط کنفرانس، در پیام دهی به نیرو های خارجی، و سرانجام در تنظیم و تحریر حاصل گزارشی نشست و.....- نقشی بود اثر گذار. ناگفته نماند که آنانی که با دید دیگری به نشست نگاه می کردند و تشکیل اتحادی را از آن دنبال می کردند، همگی یک پارچه تاکیدات یکسانی نداشتند، برخی از همین افراد، صدور بیانیه ای با مضمون مخالفت با حمله نظامی به ایران، تقدم حقوق بشر در سیاست بین المللی علیه حکومت ایران و ... خواهان بودند. گزارشی که نهایتا نشست برای ارائه به افکار عمومی تهیه کرد، روشنگر این امر است که شرکت کنندگان، کنفرانس را محل گفتگوی مخالفین جمهوری اسلامی دانسته و بر ادامه دیالوگ و ضرورت وفاق ایرانیان در جمع هر چه وسیع تری علیه استبداد و علیه هر نوع تبعیض و نقض حقوق بشر و برای دموکراسی و جدایی نهاد دین و دولت و برگزاری انتخابات آزاد مطابق معیارهای بین المللی توافق کردند. «کنفرانس»، جلسه ای برای گفتگو بود. محل گفتگو بود با همه نقایص در ترکیب مدعوین و در شکل بسته سالن آن.

اما کنفرانس خصوصیت دیگری نیز داشت. خصوصیتی که آن را از تمامی گردهمایی های دیگر متمایز می کرد. و آن عبارت بود از حضور بازیگرانی از سیاست بین المللی در آن. در شرایط کنونی، در مبارزه سیاسی علیه حکومت ایران، دو عرصه کشاکش را می توان مشاهده کرد. عرصه ای مربوط است به مبارزه اپوزیسیون با حکومت و استبداد دینی برای رهایی و دموکراسی طبیعتا با تعابیر گوناگون. عرصه دیگر مربوط است به مناقشات کشورهای قدرتمند جهانی با حکومت ایران حول مسئله امنیت برای هر یک از طرفین. هر کدام از این عرصه ها موضوعات و بازیگران خاص خود را دارند. بازیگران این دو عرصه در جهت اهداف خاص خود، هر یک به امکانات و بخصوص به مقاصد دیگری بی توجه نیستند. کنفرانس توسط مرکز بین المللی اولاف پالمه و سخنرانانی از سوی ان برگزار شد. خوشنامی این مرکز و سخنرانان ان پوشیده نیست. اما در هر حال آنان بازیگرانی از عرصه سیاست بین المللی هستند. «کنفرانس»، فصل مشترکی از این دو عرصه بود، با حضور بازیگرانی از این دو عرصه. کنفرانس محل گفتگو بود میان ایرانیان متعلق به افق های مختلف و گفتگوی آنان با بازیگرانی از عرصه سیاست بین الملل. برخورد اصلی با کنفرانس باید بر این ماهیت کنفرانس متمرکز باشد. آیا با چنین گفتگوهایی میان ایرانیان دارای دیدگاه ها و گرایشات مختلف اجتماعی و سیاسی و با بازیگران سیاست بین الملل مخالفت باید کرد یا موافقت؟

آیا گفتگو میان ایرانیان با هم و با بازیگران عرصه سیاست بین الملل تداوم نمی یابد و بروز آن در اینده برجسته تر نخواهد شد؟ تا زمانی که مناقشات کشورهای بزرگ و دولت جمهوری اسلامی بر سر امنیت هر طرف، به شکلی از اشکال حل نشده است، جز جواب مثبت به این پرسش یعنی تداوم و تقویت این گفتگوها، نمی توان جوابی داد. بعلاوه، با فرض حل مناقشات بین المللی با حکومت ایران، چون هم پذیری میان ایرانیان در حال رشد و توسعه است ، گفتگوی ایرانیان متعلق به افق های مختلف با هم ادامه می یابد.

آیا حضور در این گفتگو ها و فصل مشترک نامبرده، و تلاش برای عملی کردن طرد حذف دیگران و برای تاثیر بر سیاست ها و تناسب قوا در حد امکانات لازم است یا نه؟ در صورت تداوم بحران، این فصل مشترک می تواند مسائل جدیدی را مطرح سازد و با اوضاع بحرانی، به این یا آن طرف تمایل بیشتر پیدا کند. برآمد یک نیروی مخالف و مستقل و دموکرات در این فصل مشترک قطعی نیست و البته بر آمد نیرویی عکس آن هم قطعی نیست. در این گفتگو ها و در فصل مشترک، دو روند در جوار هم جریان می یابند. تمایلاتی مبتنی بر ارزیابی ها و مقاصد مختلف و گوناگون در کنفرانس حضور داشتند. اما این کاملاً مشهود بود که خواست حاضرین در این کنفرانس، همراهی با خواست رهایی از استبداد، دموکراسی، عدم تجاوز به کشورمان بود. تعدادی از افراد خواهان ایران آزاد و آباد ومستقل با صلاحیت های گوناگون در این نشست حضور داشتند.


نادر عصاره
سه شنبه ۱۸ بهمن ۱۳۹۰ - ۷ فوریه ۲۰۱۲