• تعریف شما از چپ چیست و پایگاه اجتماعی آن را چه می‌دانید؟ ایدئولژی، آماج‌ها، اهداف و مولفه‌های سیاسی چه نقشی در تعریف چپ و چه نقش مثبت یا منفی در سامان‌یابی آن دارند؟ آیا برای سامان‌یابی چپ در داخل کشور باید منتظر از بین رفتن استبداد جمهوری اسلامی ماند؟ ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
سه‌شنبه  ٨ آذر ۱٣۹۰ -  ۲۹ نوامبر ۲۰۱۱

در «راه‌ها چشم‌انتظار کاروانی با صدای زنگ» آنانی را که بر لزوم مبارزه‌ی نیروی سیاسی چپ و لزوم سامان‌یابی این نیرو باور دارند مورد خطاب قرار دادم و خواستار گفت‌وگو در باره‌ی گسستگی ربع‌قرنی برآمد سامان‌یافته‌ی چپ در داخل کشور و کوشش برای راه انداختن کاوشی و کوششی در راستای پایان دادن به تناقض بین گستردگی نیروی سیاسی چپ و پایگاه اجتماعی آن، باورمندی این نیرو به مبارزه‌ی سامان‌یافته و موثر، نیاز جامعه به این مبارزه از یک سو و عدم سامان‌مندی این نیرو از سوی دیگر گشتم و ضمن نگاهی کوتاه به روند سامان‌یافتگی چپ در داخل و در مهاجرت، پرسیدم برای غلبه بر گسست سامان‌یافتگی چپ در داخل چه می‌توان کرد.
فشرده‌ی پاسخ مقدماتی خودم به پرسش این بود که شرط ریشه‌یابی و یافتن راه حل این مشکل کوشش جمعی آن کوشندگان سیاسی چپ است که در قبال سرنوشت میهن‌مان و در قبال سرنوشت پایگاه اجتماعی گسترده‌ی چپ احساس مسئولیت می‌کنند. از این رو نخستین کاری که می‌توان کرد گذاشتن موضوع به بحث عمومی است. در این بحث هم احزاب و سازمان‌های سیاسی چپ به صفت حزبی امکان شرکت داشته باشند، هم اعضای آن‌ها به صفت فردی و هم فعالین سیاسی چپ مقیم داخل و خارج که امروزه فعالیت تشکیلاتی ندارند. رویِ خودِ موضوعاتِ مورد بحث باید در روند کار بحث شده و یک توافق عمومی حاصل آید. برای آغاز بحث من روی شماری پرسش کار کرده‌ام که آن‌ها را منتشر خواهم کرد.
در پایان خبر دادم که مدیران مسئول «اخبار روز» و «عصر نو» موافقت کرده‌اند پرسش‌های نامبرده و پاسخ‌های کوشندگان سیاسی و صاحب‌نظران به آن‌ها را در «اخبار روز» و «عصر نو» انعکاس داده و امکان تبادل نظر در این زمینه را فراهم آورند.

پرسش‌ها
اکنون آن پرسش‌ها را ملاحظه می‌کنید. پرسش‌ها، با رعایت اصول کلی پرسش‌گری، نخست بسیار ریز و ساده و تاحدودی تک فرمولی طرح شده بودند تا هم کار پاسخ‌دهیِ مشخص ساده‌تر شود و هم کار جمع‌بندی پاسخ‌ها آسان‌تر و کم اشتباه‌تر گردد. رفقای مدیر مسئول «اخبار روز» و «عصر نو» ابراز نگرانی کردند که ممکن است شمار زیاد پرسش‌ها در پاسخ‌گویی دشواری برانگیزد. برای رفع این نگرانی از یک سو پرسش‌ها با هم ادغام شده و به ۶ پرسش کلی تبدیل شدند و از سوی دیگر پرسش‌های ریز مربوط به هر پرسش کلی به عنوان توضیح به بخش پانویس انتقال یافتند.
پرسش‌ها متوجه شرایط امروزیِ ایران هستند، گرچه برخی از آن‌ها و برخی از پاسخ‌ها می‌توانند زمان مورد شمول بسیار فراتری داشته باشند. کوشش شده پرسش‌ها به گونه‌ای باشند که بتوان پاسخ به آن‌ها را جمع‌بندی کرد.
امید این‌که این تلاش مورد استقبال کوشندگان سیاسی و صاحب‌نظران قرار گیرد و از این طریق به یافتن راه‌های برآمد موثرتر چپ در کشورمان یاری رسانده شود.
به دلایل عدیده، از جمله و به ویژه به دلیل ضیق وقت کوشندگان سیاسی و صاحب‌نظران، خواهش می‌شود دوستان و رفقا خود را مقید به پاسخ‌گویی به همه‌ی پرسش‌ها ندانند. پاسخ به یک پرسش، حتا پاسخ به یکی از پرسش‌های ریز، خود کمک بسیار بزرگی است به کاری که آغاز شده.


۱ – به نظر شما چه پرسش‌هایی را می‌توان به پرسش‌های زیر افزود تا امکان بررسی بهتر موضوع بیشتر فراهم شود؟
۲ – تعریف شما از چپ چیست و پایگاه اجتماعی آن را چه می‌دانید؟ ایدئولژی، آماج‌ها، اهداف و مولفه‌های سیاسی چه نقشی در تعریف چپ و چه نقش مثبت یا منفی در سامان‌یابی آن دارند؟ [پرسش‌های ریز پرسش ۲]
۳ – آیا برای سامان‌یابی چپ در داخل کشور باید منتظر از بین رفتن استبداد جمهوری اسلامی ماند؟ یا می‌توان و باید در راستای سامان‌یابی و آمادگی برای آن، گام‌های ممکن را برداشت و برای تحمیل حق برآمد سامان‌یافته‌ی آشکاره مبارزه کرد؟ [پرسش‌های ریز پرسش ۳]
۴ – نظر شما در مورد تعّدد احزاب چپ، همکاری جبهه‌ای بین آن‌ها، همچنین بهره‌گیری از اصول احزاب چپ جدید چیست؟ آیا می‌توان درِ احزاب چپ را به روی همکاری و تاثیرگذاری متناسب با همکاری افراد غیرعضو گشود؟ نظر شما در مورد سامان‌یابی شبکه‌ای چپ چیست؟ [پرسش‌های ریز پرسش ۴]
۵ – نظر شما در باره‌ی رابطه‌ی برآمد احزاب و سازمان‌های چپ ایرانی که در حال حاضر مقیم خارج هستند با سامان‌یابی چپ در داخل چیست؟ [پرسش‌های ریز پرسش ۴]
۶ – چه پیشنهاد مشخصی در رابطه با برآمد موثر چپ، به ویژه در داخل کشور، دارید؟

____________________
[پرسش‌های ریز پرسش ۲]:
 آیا در شرایط کنونی بازتعریف چپ بر سامان‌یابی چپ در داخل کشور تاثیر می‌گذارد؟ آگر پاسخ شما مثبت است تعریف شما از چپ چیست؟
 در شرایط کنونی کدام پایگاه اجتماعی از برآمد سامان‌یافته‌ی چپ در داخل کشور می‌تواند سود ببرد؟
 در شرایط کنونی عوامل زیر چه نقشی در تعریف چپ و چه نقش مثبت یا منفی در سامان‌یابی آن در داخل کشور می‌توانند داشته باشند؟
• ایدئولژی
• آماج‌ها و دیدگاه‌ها
• اهداف بلندمدت
• اهداف میان‌مدت
 در شرایط کنونی آیا انتخاب مولفه‌های سیاسی معینی برای برنامه‌ی فعالیت سازمان‌یافته‌ی چپ در داخل کشور می‌تواند تاثیری در سامان‌یابی آن داشته باشد؟ اگر آری کدام مولفه‌های سیاسی؟
[پرسش‌های ریز پرسش ۳]:
 آیا برای سامان‌یابی چپ در داخل کشور باید منتظر از بین رفتن استبداد جمهوری اسلامی ماند؟
 آیا می‌توان انتظار داشت در آستانه‌ی یک تحول احتمالی در آینده احزاب و سازمان‌های سیاسی چپ با برگرداندن کادرهای باتجربه‌ی خود به کشور تشکیلات در خور توجهی سازمان‌دهی کنند؟ (آن‌گونه که در آستانه‌ی انقلاب ۵۷ چند ده کادر باتجربه‌ی حزب توده‌ی ایران برگشتند و تعداد زیادی را زیر پرچم حزب گرد آوردند.)
 حتا اگر پذیرفته شود که در شرایط کنونی برای سامان‌یابی و برآمد (فعالیت) سازمان‌یافته‌ی چپ در داخل کشور هیچ راهی نمانده، آیا کوشش در راستای تحمیل این که «حق همه‌ی نیروهای سیاسی به شمول چپ‌ها است که در داخل کشور برآمد (فعالیت) سازمان‌یافته‌ی آشکاره (علنی) داشته باشند» فایده‌ای داردیا پیشاپیش محکوم به شکست است؟
 آیا در همین شرایط کنونی طرح شعاری با مضمونی مانند «پیش به سوی برآمد سامان‌یافته‌ی چپ در داخل کشور» درست است؟
[پرسش‌های ریز پرسش ۴]:
 آیا می‌توان تعدد احزاب چپ و برآمد مشترک بین آن‌ها به شکل جبهه‌ای یا شکلی دیگر را پذیرفت؟
 آیا برخی پرنسیپ‌های جدید احزاب چپ جدید، مانند عضویت هم‌زمان در دو حزب، مثلا عضویت هم‌زمان در حزب چپ آلمان و حزب چپ اروپا، می‌تواند کمک کننده باشد؟
 آیا می‌توان یک مدلِ حزبی یافت که افراد داوطلبِ همراهی با آن در کلیه‌ی فعالیت‌های‌اش، به میزانی که خودشان تشخیص می‌دهند، حق مشارکت داشته و نظراتشان در تصمیم‌گیری‌ها ملحوظ شود، بدون آن‌که عضو حزب شوند یا تعهدی خارج از ظرفیت زندگی‌شان روی دوششان قرار گیرد؟
 آیا می‌توان مدل معینی از تشکل چپ، در انطباق با اهداف عام‌تر و کوتاه‌مدت‌تر، برای سامان‌یابی حداقلیِ چپ در داخل کشور در شرایط کنونی در کنار تشکل حزبی یافت که هم برازنده‌ی امروز باشد و هم پاسخ‌گوی آرمان‌های دیرسال انسانیِ چپ؟ آیا چنین تشکل‌هایی به اهداف بلندمدت‌تر و خاص‌تر چپ و به احزاب و سازمان‌های موجودِ چپ لطمه می‌زنند؟
 آیا در شرایط کنونی بهره‌گیری از نوعی شیوه سامان‌یابی شبکه‌ای، مانند شبکه‌ی جنبش سبز، از سوی نیروهای سیاسی چپ امکان‌پذیر است؟ آیا چنین شیوه‌ای با فعالیت حزبی مغایرت دارد؟
 آیا در شرایط کنونی می‌توان یک شبکه‌ی مجازی برای اظهار نظر همه‌ی فعالان سیاسی چپ فارغ از تعلق نظری و سازمانی آن‌ها راه انداخت؟ فواید و مضرات چنین شبکه‌ای کدام‌اند؟
[پرسش‌های ریز پرسش ۵]:
 آیا احزاب و سازمان‌های سیاسی چپ که از خارج کشور برآمد (فعالیت) می‌کنند در راستای سامان‌یابی نیروهای سیاسی چپ در داخل کشور وظیفه‌ای دارند؟
 به نظر شما آیا احتمال دارد اعضا و هواداران مقیم داخل احزاب و سازمان‌هایی که بخش سازمان‌یافته‌ی آنان در خارج از کشور مقیم هستند به دلیل وابستگی سازمانی و احترامی که به فعالیت حزب یا سازمان خود دارند از اقدام به سامان‌دهی خود در داخل پرهیز کنند؟
 اگر در شرایط کنونی نیروی سیاسی چپ در داخل کشور اقدام به سامان‌دهی خود کند آیا مقابله با احزاب و سازمان‌های سیاسی چپ که از خارج کشور برآمد (فعالیت) می‌کنند محسوب می‌شود؟
 آیا در ربع قرن اخیر برآمد (فعالیت) سازمان‌یافته‌یِ چپ در خارج تاثیری در سامان‌یابی چپ در داخل کشور داشته است؟ اگر آری کدام تاثیر؟
 آیا نزدیکی، همکاری و احیانا وحدت برخی احزاب و سازمان‌های سیاسی چپ که از خارج کشور برآمد (فعالیت) می‌کنند، می‌تواند در سامان‌یابی چپ داخل کشور تاثیر مثبت داشته باشد؟

a.farhaadi@googlemail.com