خبرنگاران در تیررس مستقیم!


حسن رحمان پناه


• بی شک در کشوری که زندان روزنامهنگاران ،یا قتلگاه اهل رسانه و قلم است، به طریق وحشتناکتری زندان اکثریت ساکنین آن و قتلگاهی برای خاموش کردن هر صدای ناراضی و معترض است. همه دیکتاتورها، بیشتر از گلوله ،از قلم های آزاد و افکار مترقی و دگراندیش، وحشت دارند ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
يکشنبه  ۱۵ دی ۱٣۹۲ -  ۵ ژانويه ۲۰۱۴


سال ٢٠١٣ پایان خوشی برای اهل رسانه، بویژه خبرنگاران و عکاسان به همراه نداشت. این سال نیز مانند سال قبل و چند سال گذشته، بخصوص بعد از تهاجم آمریکا به افغانستان و عراق و طی ٣ سال از آغاز جنگ در سوریه، سال خونباری برای قشر خبرنگاران و عکاسان خبری در جهان بود.
به گزارش "سازمان گزارشگران بدون مرز" سال ٢٠١٣ میلادی در جهان ٧١ روزنامهنگار به هنگام انجام وظیفه خود در نقاط مختلف جهان کشته شدند.
در گزارش این سازمان آمده است "مناطقی که در آن‌ها بیشترین کشته ها ثبت شده‌اند به ترتیب آسیا (٢٤ تن)، خاورمیانه و افریقای شمالی ( ٢٣ تن) است. کشته شدن روزنامه‌نگاران در آفریقای سیاه، با ده کشته نسبت به ٢١ روزنامه‌نگار کشته شده در سال ٢٠١٢، کاهشی چشم‌گیر داشته است. این کاهش به دلیل کمتر کشته شدن روزنامه‌نگاران (٧ تن) در سومالی است. سال گذشته در این کشور ١٨ روزنامه‌نگار کشته شده بودند. در قاره آمریکا شاهد کاهشی نامحسوس هستیم. تعداد روزنامه‌نگاران کشته شده به هنگام انجام وظیفه خود، از ١٥تن در سال ٢٠١٢ به ١٢ نفر در سال ٢٠١٣ رسیده است. سوریه، سومالی و پاکستان در میان پنج کشور پرمرگ برای روزنامه‌نگاران شانه به شانه‌ی هم ایستاده‌اند. دو کشور هند و فلیپین فهرست پنج کشور قتل‌گاه روزنامه‌نگاران را تکمیل می‌کند. کشورهای برزیل و مکزیک می‌توانند به عنوان اعضای علی‌البدل این گروه به شمار روند. با آنکه در برزیل تعداد کشته شدگان به همان میزان سال پیش ٥ تن است. در مکزیک ٢ روزنامه‌نگار به قتل رسیده‌اند، اما سه تن دیگر ناپدید شده‌اند. از یک سال پیش با به قدرت رسیدن حزب انقلابی قانون اساسی، فشار مراکز قدرت بر رسانه‌ها افزایش و پدیده خود سانسوری بیشتر شده است، متأسفانه علت کمتر شدن قتل‌ها در این کشور نیز همین است."
اکثریت کشته شدگان در سال ٢٠١٣ روزنامه‌نگاران مطبوعات بوده‌اند
کمتر از یک سوم از کشته شدگان در مناطق جنگی جان باخته‌اند." از این میان می‌توان به روزنامه‌نگاران سوری و داغستانی (منظقه داغستان -روسیه) اشاره کرد. دیگر کشته شدگان هنگام اطلاع رسانی از عملیات انتحاری (در ایالت چتیسگر در هند، بلوچستان در پاکستان)، باندهای حنایات سازمان یافته و یا شبه نظامیان اسلام‌گرا به قتل رسیده‌اند."
کریستف دو لوار دبیر اول سازمان گزارش‌گران بدون مرز در باره کاهش نسبی مرگ روزنامه نگاران کشته شده در سال ٢٠١٣ میگوید، "این کاهش متأسفانه نشانگر بهبود آزادی اطلاع‌رسانی نیست. این کاهش با صعود نجومی تعداد روزنگاران ربوده شده و افزایش تهدید و تعرض به روزنامه‌نگاران جایگزین شده است."
گزارشگران بدون مرز در ادامه گزارش خود مینویسد "تعداد روزنامه‌نگاران کشته شده به هنگام انجام وظیفه اطلاع رسانی در سال ٢٠١٣ نسبت به سال گذشته ٢٠ ٪ کاهش داشته است. سال ٢٠١٢ با ٨٨ کشته و افزایش ٣٣ درصدی کشتگان، سالی مرگبار بود. یادآور می‌شویم که ٦٧ تن در سال ٢٠١١، ٥٨ تن در سال ٢٠١٠، ٧٥ تن در سال ٢٠٠٩ و در سال ٢٠٠٨ ، ٦٠ نفر کشته شده بودند. افزایش مشهود تهدید و تعرض علیه روزنامه‌نگاران از سوی گروه‌های غیرحکومتی و یا قوای انتظامی، کاهش کشته شدگان در سال ٢٠١٣ را نامشهود کرده است. در سال ٢٠١٣ روزنامه‌نگاران به شکل نظام‌مند از سوی نیروهای انتظامی در ترکیه به هنگام اعتراضات میدان تقسیم، مورد حمله قرار گرفتند، این امر با کمی تعدیل در روزهای آخر سال در اوکراین تکرار شد. «بهار برزیل» همراه با ١٠٠ مورد خشونت علیه روزنامه‌نگاران همراه شد که بیشترین موارد از سوی پلیس نظامی ضد شورش انجام گرفت. در کلمبیا و مکزیک نیز امواج اعتراضی با فضای سرکوبی مشابه روبرو شدند. فعالان رسانه‌‌ای در خط نخست تکان های سیاسی و یا جنگ میان مذاهب بودند که نا امنی آفریدند و مصر و لیبی و عراق را لرزاندند".
به گزارش این سازمان بین المللی، افزایش آمار روزنامهنگاران ربوده شده یکی از شاخص‌های سال ٢٠١٣ نسبت به سال ٢٠١٢ بود ." در در ٢٠١٣ هفتاد و هشت روزنامه‌نگاران ربوده شدند که این آمار در سال ٢٠١٢ تنها ٣٨ مورد بود . ٧١ مورد یعنی اکثریت روزنامهنگاران ربوده شده در خاورمیانه و افریقای شمالی روی داده‌اند . امسال تنها ٤٩ روزنامه‌نگار در سوریه و ١٤ تن دیگر در لیبی ربوده شدند. درسوریه در سال ٢٠١٣ روزنامه‌نگار ربایی هم شتاب و هم شکلی نظام‌مند یافته است. روزنامه‌نگاران خارجی از سوی رژیم و گروه‌های اسلام‌گرا همچون «حکومت اسلامی عراق و شام» و جبهه النصره هدف قرار می گیرند، با این وجود همکاران سوری آن‌ها بیشتر در معرض خطر قرار دارند. دست کم ١٨ گزارش‌گر رسانه‌های خارجی و ٢٢ فعال رسانه‌ای سوری ناپدید شده و یا به گروگان گرفته شده‌اند."
این سازمان در ادامه گزارش خود مینویسد" خشونت و عدم امنیت، همچنان عامل اصلی تبعید تعداد بیشتر از روزنامه‌نگاران است. در سال ٢٠١٣ خشونت و جنگ در سوریه بانی دست کم خروج ٣١ روزنامه‌نگار از این کشور شده است. بسیاری از آن‌ها بدون داشتن هیچ پشتوانه مالی هم‌اکنون در ترکیه، مصر، اردن، و لیبی بسر می‌برند. این روزنامه‌نگاران تبعیدی در مصر متهم به هواداری از اخوان المسلمین می‌شوند و یا قربانی برخوردهای نژادپرستانه، از سوی ماموران امنیتی اردنی بازجویی می‌شوند، و یا هوادران اسد در لبنان آن‌ها را تهدید می‌کنند. در ایران با وجود انتخاب حسن روحانی در خرداد ماه امسال و با وجود وعده‌های گشایش سیاسی، اما دست‌کم ١٢ فعال رسانه‌ای برای حفظ امنیت خود از سرکوب رژیم تهران مجبور به ترک کشور شده‌اند. خونریزی روزنامه‌نگاران در سومالی ادامه دارد،اکثریت آن‌ها با وجود قربانی احساسات قوم‌پرستانه شدن در کنیا، اما ناگزیر به این کشور می‌گریزند".
دست‌کم ١٧٨ روزنامه‌نگار تا امروز در زندان بسر می‌برند. چین، اریتره، ترکیه، ایران و سوریه به مانند سال پیش ٥ زندان بزرگ جهان برای روزنامه‌نگاران هستند.در این کشورها تعداد روزنامه‌نگاران زندانی ثابت مانده است .
"افزون بر ٧١ روزنامه‌نگار کشته شده،شلاق مرگ بر ٣٩ شهروند خبرنگاران و وب‌نگار نیز فرود آمده است
کریستف دو لوار دبیر اول سازمان گزارش‌گران بدون مرز در سخنرانی خود در برابر جلسه ویژه شورای امنیت سازمان ملل تحت نام « از روزنامه‌نگاران حفاظت کنیم» در تاریخ ١٣ دسامبر ٢٠١٣" با تأکید بر تشدید مبارزه با مصونیت از مجازات، خواهان، بسط موازین پیش‌بینی شده در قعطنامه ١٧٣٨ شورای امنیت به همه‌ی « فعالان عرصه اطلاع رسانی شد." دبیر اول سازمان گزارش‌گران بدون مرز، خواهان افزودن تبصره‌ای به ماده ١٨ اساسنامه دیوان کیفری بین‌المللی در تعریف جنایات جنگی شد، نامبرده درخواست کرد "حمله عامدانه علیه روزنامه‌نگاران نیز باید بعنوان جنایات جنگی محسوب شود. "

پنج کشور مرگبار برای روزنامه‌نگاران
به گفته گزارشگران بدون مرز، سوریه: "قبرستان فعالان اطلاع رسانی با دست کم ١٠ روزنامه‌نگار و ٣٥ شهروندخبرنگار کشته شده است . در سوریه بارش سهمگین سرکوب خونین رژیم بشار اسد بر سر مردم و فعالان اطلاع رسانی ادامه دارد. قربانیان بیش از پیش هدف حمله‌های جهادیست‌های القاعده،قرار می‌گیرند که هر فعال رسانه‌ای را جاسوس و یا کافر اعلام می‌کنند. سال ٢٠١٣ در مناطق «آزاد شده» نیز جنایت علیه روزنامه‌نگاران با ترور روزنامه‌نگار سوری محمد سعید و اعدام روزنامه‌نگار عراقی یاسر فیصل ال‌جمیلی،به ثبت رسید".
در ادامه گزارش سالانه گزارشگران بدون مرز میخوانیم "هند :با ٨ روزنامه‌نگار کشته شده، یکی از بی سابقه‌ترین موج‌های خشونت علیه روزنامه‌نگاران را به ثبت رساند. باند های مافیایی ، گروه‌های سیاسی مخالف و پلیس عاملان اصلی قتل‌ها هستند.
فلیپین: ، نیز با ٨ روزنامه‌نگار کشته شده به شکل واحد و از سوی افراد «ناشناس» سوار بر موتور، رکوردی دیگر از قتل‌ روزنامه‌نگار در این کشور بدست آورد.
سومالی: روزنامه‌نگاران کشته شده در این کشور قربانی اسلام‌گرایان گروه الشباب هستند. کشتار عامدانه روزنامه‌نگاران جو رعب و وحشت،خفقان آوری را در میان جامعه رسانه‌ای به وجود آورده است.
پاکستان : به گفته گزارشگران بدون مرز "٧ روزنامه‌نگار کشته شده در این کشور جان خود را برای اطلاع رسانی به شهروندان کشورشان از دست دادند. با آنکه بیشترین خشونت‌ها علیه روزنامه‌نگاران در مناطق قبائلی و بلوچستان انجام می‌گیرد، اما کشتار روزنامه‌نگاران تنها در انحصار افراط‌گرایان این دو منطقه نیست. دو روزنامه‌نگار کشته شده در کراچی این شهر را به یکی از خطرناک‌ترین شهرهای پاکستان بدل کرده است. مقامات فاسد محلی، پلیس و در اصل مصونیت از مجازات آزادی اطلاع رسانی در این کشور را به خطر انداخته است".

پنج زندان بزرگ جهان برای روزنامه‌نگاران!
چین: "کشور چین به شکل رسمی صد فعال رسانه‌ای را در بند کرده است. ٣٠ روزنامه‌نگار و ٧٠ وب‌نگار زندانی ، به جز ربوده‌شدگان و یا بازداشتی‌های بی نام و نشان در «زندان سیاه» هستند.سیاست سرکوب در چین برای مهار اطلاعات و اطلاع رسانی هر روز تشدید می‌شود".
اریتره : "این کشور افریقایی با ٢٨ روزنامه‌نگار در زندان، جهمنی برای این صنف است. یازده تن از آن‌ها که در سال ٢٠٠١ بازداشت شده‌اند تا امروز در برابر دادگاه قرار نگرفته‌اند. اریتره بزرگترین زندان آفریقا برای روزنامه‌نگاران، یکی از کشورهای دیکتاتوری‌ اقتدارگرا در جهان است. روزنامه‌نگاران در سلول‌های انفرادی زیر زمینی نگاه‌داری می‌شوند و با بدرفتاری و یا در فراموشی می‌میرند. تا کنون دست کم هفت روزنامه‌نگار در بازداشت مخفی یا خودکشی کرده‌اند و یا به علت بیماری فوت کرده‌اند".
ترکیه : "کشور ترکیه زندان بزرگ دیگری برای روزنامهنگاران در جهان است . ترکیه سرزمین روزنامه‌نگاران نابرخودار از اصل برائت، دست کم ٢٧ روزنامه‌نگار و ٢ همکار رسانه‌ای زندانی هستند. اصلاح قانون و آغاز مذاکره با شورشگران کرد، تا امروز بانی تغییر زیادی نبوده‌اند. ترکیه با وجود نهادهای دمکراتیک و رسانه‌های کثرت گرا در عین حال با اقدام‌ها قضایی امنیتی که گاه به اتهام توطئه تکیه می‌کند، یکی از زندان های بزرگ جهان است. این تناقض آزادی اطلاع رسانی را در این کشور با خطر جدی رودرو کرده است."
ایران: ایران طبق معمول صدرنشین زندانی کردن روزنامهنگاران است. این کشور با ٢٠ روزنامه‌نگار و ٥١ وب‌نگار زندانی ،کماکان جمهنی برای اهل مطبوعات و رسانهها است. سازمان گزارشگران بدون مرز در گزارش خود در مورد ایران مینویسد، "از آغاز سال میلادی ٢٠١٣، ٧٦ فعال رسانه‌ای در ایران بازداشت شده‌اند، که ٤٢ مورد پس از انتخابات خرداد ماه امسال شمارش شده است. در این مدت ١٧ فعال رسانه‌ای به حبس‌هایی از یک تا نه سال محکوم شده‌اند. ١٢ رسانه توقیف یا مجبور به توقف انتشار خود شده‌اند. رفتار غیر انسانی با زندانیان عقیدتی در زندان‌ها همچنان ادامه دارد. بسیاری از این زندانیان در حالی که به شدت بیمار و در وضعیت خطرناکی بسر می برند، همچنان از حق درمان محروم هستند."
سوریه:گزارشگران بدون مرز مینویسد سوریه " با بیست روزنامه‌نگار زندانی پنجمین زندان بزرگ جهان برای روزنامه‌نگاران است. اگر آهنگ بازداشت از سوی ماموران امنیتی رژیم کند شده است، اما ده‌ها فعال رسانه‌ای همچنان در زندانهای نظام در بندند. بخشی از روزنامه‌نگاران ربوده شده نیز زندانی گروه‌های مخالف و به ویژه جهادیست‌های اسلام گرا هستند."
اگر چه گزارشگران بدون مرز طی اطلاعیهای به تاریخ ٦دسامبر ٢٠١٣ قتل روزنامهنگار "کاوه گرمیانی" سردبیر مجله "رایهڵ" از کردستان عراق را محکوم کرد، اما در گزارش خود به وضعیت روزنامهنگاران در عراق و اقلیم خودمختار این کشور نپرداخته است .این در حالی است که سالانه در عراق چندین روزنامهنگار و فعال رسانهای در حال آنجام وظیفه جان خود را دست داده و یا زندانی و مورد ضرب و شتم نیروهای امنیتی قرار میگیرند.
در گزارش سالانه گزارشگران بدون مرز، کشورهای ،فنلاند ،هلند و نروژ،در صدر کشورهای رعایت کننده آزادی مطبوعات طی ٣ سال پی در پی قرار دارند.
بی شک در کشوری که زندان روزنامهنگاران ،یا قتلگاه اهل رسانه و قلم است، به طریق وحشتناکتری زندان اکثریت ساکنین آن و قتلگاهی برای خاموش کردن هر صدای ناراضی و معترض است. همه دیکتاتورها، بیشتر از گلوله ،از قلم های آزاد و افکار مترقی و دگراندیش، وحشت دارند.

٥ ژانویه ٢٠١٤