پوتین در آشتی با مخالفان سیاسی و نبرد با تروریسم


اردشیر زارعی قنواتی


• تحولات در روسیه به موازات نزدیک شدن به موعد برگزاری المپیک زمستانی "سوچی" شتاب گرفته و نیروهای "کششی" و "رانشی" هر کدام سعی در تاثیرگذاری بر این رویداد مهم بین المللی دارند. المپیک زمستانی سوچی برای "ولادیمیر پوتین" رئیس جمهوری قدرتمند این کشور از اهمیت ویژه یی برخوردار است ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
دوشنبه  ۹ دی ۱٣۹۲ -  ٣۰ دسامبر ۲۰۱٣



تحولات در روسیه به موازات نزدیک شدن به موعد برگزاری المپیک زمستانی "سوچی" شتاب گرفته و نیروهای "کششی" و "رانشی" هر کدام سعی در تاثیرگذاری بر این رویداد مهم بین المللی دارند. المپیک زمستانی سوچی که قرار است شش هفته دیگر برگزار شود برای "ولادیمیر پوتین" رئیس جمهوری قدرتمند این کشور از اهمیت ویژه یی برخوردار است چرا که این رویداد مهم ترین همایش جهانی این کشور در دوران زمامداری وی است. از مدت ها قبل پوتین برای حاشیه زدایی از این رخداد تمام سعی خود را به کار بسته و برای نشان دادن موقعیت "آلترناتیوی" خود و هم چنین ثبات دمکراتیک روسیه دست به ابتکارعمل های خاصی زده است که در حوزه سیاسی – اجتماعی به لحاظ داخلی و بین المللی از اهمیت نمادینی برخوردار بوده است. البته تنها المپیک زمستانی سوچی نیست که پوتین را ترغیب به اصلاحاتی در زمینه حقوق بشر و کاهش تنش در عرصه بین المللی می کند، بلکه وضعیت کنونی روسیه و موقعیت فضای جهانی این امکان را در اختیار وی قرار داده است تا چهره دیگری از خود به نمایش بگذارد. این مهم مقدور نبود اگر رئیس جمهوری روسیه از طرف اپوزیسیون داخلی احساس خطر می کرد و به همین دلیل کاهش مخالفت ها و نزدیکی سیاست های کرملین به مواضع حزب کمونیست به عنوان بزرگترین جناح اپوزیسیون در حوزه سیاست خارجی به خصوص در مورد تحولات سوریه و بحران های جهان عرب چنین امکان تغییر رویکرد را در اختیار وی قرار داده است.
انفجار انتحاری در ایستگاه راه آهن "ولگوگراد" یا همان استالین گراد معروف در ساعت ۱۲.۴۵ دقیقه در روز ۲۹ دسامبر توسط یک زن که حدس زده می شود از جنگجویان قفقازی باشد بنا به گزارش منابع داخلی و خبرگزاری های خارجی تاکنون موجب قتل ۱٨ تن شده است. در طی هفته های اخیر نیروهای امنیتی روسیه در چچن، داغستان و تقریبا تمام حوزه قفقاز درگیر یک نبرد با شورشیان اسلامگرا بوده اند که تاکنون منجر به موفقیت های زیادی برای مسکو گردیده و بعضی از سران این گروه ها نیز در بین کشته شدگان بوده اند. انفجار در ایستگاه ولگوگراد بار دیگر در پیوند با این وقایع و هم چنین تهدید ۵ ماه قبل "دکو عمراف" یکی از رهبران شورشیان چچنی برای اخلال در برگزاری المپیک زمستانی سوچی تا حدود زیادی می تواند نشاندهنده همپوشانی این دو رخداد با هم باشد. پوتین در حوزه کنش و رقابت سیاسی با آزادی "میخائیل خودورکوفسکی" الیگارک مالی و مخالف سیاسی خود، عفو ٣۰ نفر از اعضای زندانی "صلح سبز" و هم چنین آزادی هر دو دختر عضو گروه راک "پوسی رایت" در آخرین هفته سال میلادی ۲۰۱٣ توانسته بود تا حدودی لبه تیز انتقادات حقوق بشری را از خود دور سازد. در چنین شرایطی رهبران مسکو در حالی که با جناح سیاسی مخالف در مسیر مماشات قرار می گیرند در چند هفته مانده به برگزاری المپیک سوچی می بایست تمرکز خود را بر تامین امنیت و نبرد با تروریسم بنیادگرای قفقازی معطوف کنند. چنانچه در مدت باقی مانده تا المپیک شورشیان قفقازی موفق شوند تا عملیات های دیگری در عمق خاک روسیه و به خصوص شهرهای نزدیک به سوچی انجام دهند بزرگترین مشکل امنیتی، سیاسی و بین المللی گریبان پوتین را خواهد گرفت.
اساسا پوتین با درک درستی که از وضعیت موجود دارد به خوبی می داند که هم اکنون مخالفان سیاسی وی توان تاثیرگذاری اخلالگرایانه بر تحولات کشور و به خصوص المپیک سوچی را نخواهند داشت و به یقین در مدت باقی مانده تمام نیروهای امنیتی و نظامی را برای مدیریت بحران در حوزه تروریسم قفقازی متمرکز خواهد کرد. این تمرکز بر امنیت و مبارزه با تروریسم هم می تواند یک شمشیر دو لبه برای کرملین در این مقطع خاص تلقی شود چنانچه اگر طبق منش قبلی پوتین "مشت آهنین" به کار گرفته شود دقیقا همان هدف طراحان انفجار انتحاری ولگوگراد را تامین می کند. به همین دلیل پوتین می بایست در وهله اول تلاش در یافتن مسببان این حمله کرده و در فاز بعدی با تکیه بر نیروهای امنیتی و گشت های غیر محسوس با روش های جنگ نرم به موازات کنترل وضعیت سعی در نمایش یک تصویر با ثبات و آرام از خیابان، ترمینال ها، ورزشگاه ها و محیط های سیاحتی کشور کند. روسیه یک کشور بزرگ و چندملیتی با یک ساختار سیاسی – اجتماعی تقریبا بسته و کنترل شده است که این در حالی که امکان عمل به نیروهای مختل کننده وضع موجود را می دهد هم زمان فشار و هزینه بر دشمن را نیز به میزان زیادی افزایش خواهد داد. به همین دلیل به نظر نمی رسد که شورشیان چچنی و تروریست های اسلامگرای قفقازی قادر باشند بعد از پایان شوک فعلی تا چند روز متعاقب آن، در خلال چند هفته آتی دست به عملیات بزرگ دیگری بزنند. این واقعیت در بطن خود هم می تواند حامل یک تهدید جانبی دیگر باشد و آن اینکه در شرایط تمرکز نیروهای امنیتی بر مراکز مهم دولتی، ترانزیتی، ورزشی و تفریحی نوعی از تروریسم فردی در سطح استفاده از سلاح سرد را به دنبال داشته باشد که بدون شک تجربه نیروهای امنیتی روسیه در طی این سال ها می تواند یک عامل بازدارنده در این خصوص به حساب آید. حمله انتحاری به ایستگاه ولگوگراد یک هشدار مهم به پوتین و نیروهای امنیتی روسیه است و در هفته های آتی و به خصوص روزهایی که المپیک سوچی در جریان است می توان با رصد تحولات، میزان ثبات عینی روسیه و مدیریت بحران توسط پوتین را مورد ارزیابی قرار داد.