تفسیر جهان در قاب هفته
از تحسین "اسد" تا مرگ اسطوره ویتنامی "جیاب"


اردشیر زارعی قنواتی


• جهان در این هفته نیز هم چون هفته قبل با فاصله گرفتن از تهدیدات جنگی به سمت همکاری های منطقه یی و بین المللی برای کاهش تنش در سطح مناسبات بین المللی به حرکت خود ادامه داد. فعلا به نظر می رسد صدای شیپور و کوبش طبل جنگ متوقف شده است ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
يکشنبه  ۲۱ مهر ۱٣۹۲ -  ۱٣ اکتبر ۲۰۱٣


جهان در این هفته نیز هم چون هفته قبل با فاصله گرفتن از تهدیدات جنگی به سمت همکاری های منطقه یی و بین المللی برای کاهش تنش در سطح مناسبات بین المللی به حرکت خود ادامه داد. فعلا به نظر می رسد صدای شیپور و کوبش طبل جنگ متوقف شده و عصبیت نظامی جای خود را به تعقل سیاسی جهت برون رفت از بن بست های موجود در عرصه بحران داده است. در این بین همکاری دولت "بشار اسد" با سازمان ملل متحد در خصوص قطعنامه ۲۱۱٨ شورای امنیت برای کنترل و امحای تسلیحات شیمیایی این کشور در کنار گشوده شدن دریچه همکاری و مناسبات جدید ایران – غرب که به تبع ذات این دو پرونده تمامی قدرت های هژمونیک جهانی را به نوعی درگیر موضوع می کند، نقش اساسی در تنش زدایی عمودی و افقی در ژئوپلتیک جهانی و زیست اجتماعی منطقه یی داشته است. عبور از موج های سرکش تهدید به ساحل امن آرامش ماحصل یک تعقل و منطق سیاسی در بین بازیگران رقیب و خستگی مفرط جهانی از گسترش تنش، درگیری و نظامی گری در عرصه عمومی جهان است که در طی یک دهه اخیر هزینه زیاد و قربانیان بی شمار از خود بر جای گذاشته است. هم چنین بسیج و حساسیت توده های مردمی و رهبران سیاسی نسبت به خطر گسترش افراط گری مذهبی در خاورمیانه - شاخ آفریقا و بدقوارگی سیر حرکتی راست افراطی در غرب، جبهه صلح طلبان و دمکراسی خواهان را به شدت تقویت کرده است.
از کارت قرمز تا جایزه بازی جوانمردانه : تا به امروز حتی با افول نسبی قدرت بلامنازع آمریکا در جهان پس از فروپاشی اردوگاه سوسیالیسم، هنوز همه چشم ها در وقایع جهانی به داوری واشینگتن و عکس العمل این کشور دوخته می شود. به همین دلیل زمانی که "باراک اوباما" رئیس جمهوری آمریکا بعد از حملات شیمیایی ۲۱ اوت در حومه دمشق گفت که شواهد نشان می دهد که اسد از "خط قرمز" عبور کرده است همگان در انتظار یک جنگ و حمله به سوریه بودند و بعد از توافق مسکو – واشینگتن برای کنترل تسلیحات شیمیایی سوریه و صدور قطعنامه ۲۱۱٨ شورای امنیت در این خصوص که با پذیرش دولت دمشق توام شد، صحنه و زمین بازی به کلی عوض گردید. این چرخش استراتژیک وقتی که در حاشیه نشست "ایپک" در اندونزی سبب شد تا "جان کری" وزیر امور خارجه آمریکا از بشار اسد برای همکاری مطلوب با بازرسان و ماموران تسلیحات شیمیایی سازمان ملل و کنوانسیون منع تسلیحات شیمیایی، ضمن بی سابقه دانستن آن تقدیر کرده و این همکاری را موجب کسب اعتبار برای اسد بخواند، خود را به وضوع نشان داد. در همین بحبوحه اپوزیسیون مسلح سوری با یک اشتباه محاسبه و اقدام لجوجانه که در بیانیه ۱٣ گروه شورشی اصلی و تندوری جهادی در عرصه میدانی جنگ در خصوص عدم به رسمیت شناختن ائتلاف ملی سوریه اعلان کرد، تا حدود زیادی ورق را به سود اسد برگرداند.
بزرگداشت جنگ شش روزه با جنگ خیابانی در مصر : جنگ شش روزه اعراب و اسرائیل در سال ۱۹۷٣ که به گفته تحلیلگران نظامی توانست تا حدودی شکست پیشینی و تحقیرآمیز ارتش مصر را جبران کند در شرایطی گرامی داشته شد که سرزمین نیل این روزها سخت درگیر منازعه حامیان "محمد مرسی" رئیس جمهوری برکنار شده و ارتش این کشور در کنار حمایت ضمنی جنبش انقلاب – سکولار از تحولات جاری بوده است. روزیکشنبه ۶ اکتبر در طی درگیری حامیان اخوان المسلمین و ارتش بیش از ۵۰ تن کشته شدند تا اثبات شود که دوقطبی ایجاد شده در مصر به این زودی ها جای خود را به تعامل ملی نداده و هنوز تا رسیدن به ثبات در این کشور باید انتظار زیادی کشید.
رهبران النهضه معامله گران غیرقابل اعتماد :بعد از ترور "محمد براهمی" از رهبران چپگرای تونس و سرنگونی مرسی در مصر، جنبش سکولار – چپ تونس در اعتراض به حاکمیت دولت اسلامگرای حزب "النهضه" به رهبری "راشد الغنوشی" جان دوباره یی گرفت. در اوایل هفته اخیر پس از میانجیگری "اتحادیه عمومی کارگران تونس" دولت اخوانی این کشور ظاهرا به مصالحه تن داد و پذیرفت که با انحلال دولت مقدمات انتخابات سراسری را در عرض چند هفته مهیا کند اما درست دو روز بعد همدستان غنوشی با رد توافق انجام گرفته کناره گیری دولت قبل از انتخابات را منتفی اعلان کردند.
با رای دیوان عالی هیچ کس اسرائیلی نیست : شکایت بسیاری از اقلیت های ساکن اسرائیل و سازمان "من اسرائیلی هستم" برای عدم درج قومیت و مذهب شهروندان در شناسنامه آنان بالاخره با صدور حکم دیوان عالی در اسرائیل به نفع هویت "یهودی" نقش بر آب گردید. با این رای هم چنان در شناسنامه های اسرائیلی هیچ کس به عنوان شهروند اسرائیل به رسمیت شناخته نخواهد شد و اعراب، دروزی ها و دیگر اقلیت ها غیر یهودی قادر به کسب ملیت اسرائیلی نخواهند بود. در آستانه صدور این حکم به حکم تقدیر مرگ، بالاخره بعد از ۹٣ سال زندگی بدسرشت، خاخام تندروی یهودی سفاردی "اووادیا یوسف" و موسس حزب افراطی "شاس" مرد اما میراث شوم وی به نظر می رسد که برای یهودیان تندرو جاودانه بوده است.
دولت فدرال آمریکا فعلا نیمه تعطیل : حدود ده روز از اختلافات بین جمهوریخواهان کنگره و دمکرات های حامی دولت اوباما بر سر لایحه بودجه می گذرد و هنوز هر دو جناح برای رسیدن به منافع خود سخت در جنگ می باشند. بزرگترین دستاورد اوباما در طول بیش از پنج سال زمامداری خود قانون بیمه های همگانی (اوباماکر) است و راستگرایان این امتیاز نسبی به طبقات زیرین اجتماعی را هم برنمی تابند. آنان در بزنگاه تصویب بودجه با رد این قانون که تمامی مراحل حقوقی خود را طی کرده، لایحه بودجه دولت را گروگان گرفته و به قول اوباما به دنبال باج خواهی از وی هستند. آنچه امروز در واشینگتن می گذرد به خلاف تصور عمومی هیچ ربطی به ساخت جامعه دمکراتیک ندارد بلکه به روشنی نشان دهنده ذات استثمارگرانه نظام سرمایه داری و به خصوص مرحله نئولیبرالیستی آن که هم اینک در قالب برنامه های "ریاضت اقتصادی" خانه خرابی توده ها را به همراه داشته، می باشد.
وحشت بنیانگذاران راست افراطی اروپا از مولود خود : روز سه شنبه ۶ اکتبر "کوین کارول و تامی رابینسون" از پایه گذاران گروه افراطی و ضدمهاجرت "اتحادیه دفاعی انگلستان" در اعتراض به دلیل ناتوانی در مهار تحرکات افراطی اعضای این گروه علیه اقلیت ها از عضویت در این سازمان استعفاء دادند. زنگ خطر گسترس راست افراطی در اروپا که بدترین شکل آن هم اینک در یونان با اقدامات جنایت آمیز حزب "فجر طلایی" همه را به وحشت انداخته است در شرایطی مورد توجه رهبران اروپایی قرار گرفته که متاسفانه این گرایش به یک جنبش قدرتمند اجتماعی تبدیل شده است و مهار آن سخت به نظر می رسد.
ویتنام و انقلابیون چپ در سوگ جیاب : به همان اندازه که وازه ویتنام با انقلاب گره خورده است نام جاودانه "نگوین جیاب" فرمانده نظامی انقلابیون "ویت مین" و هم رزم "هوشی مینه" رهبر ویت کنگ ها نیز با استراتژی و تاکتیک جنگ های غیرمتقارن عجین شده است. این فرمانده بی بدیل در حالی در ۱۰۲ سالگی چشم از جهان فروبست که در هفتم ماه مه ۱۹۵۴ با پیروزی در نبرد "دین بین فو" موجب اخراج فرانسوی ها از ویتنام گردید و در نبرد سرنوشت ساز شب سال نو ویتنامی در سال ۱۹۶٨ با تسخیر "سایگون" بزرگترین شکست نظامی بر ارتش آمریکا را رقم زد، تا جایی که بسیاری وی را در زمره بهترین در بین چند تن از بزرگترین استراتژیست های نظامی قرن بیستم جای داده اند.