گردش مالی فقر در ایران


سیدیاسر سیاح


• استخوان مرغ، انواع دارو و سر آخر میوه و سبزیجات از جمله این معجون‌های کمیاب ولی پرمشتری هستند. ماحصل یافته‌ها و پیمایش‌های زباله‌گردهای حرفه‌ای عموما در روستاهای اطراف تهران، ورامین، پاکدشت، قلعه حسن‌خان و ... عموما در صبح‌های جمعه قابل عرضه است ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
چهارشنبه  ۱۱ مرداد ۱٣٨۵ -  ۲ اوت ۲۰۰۶


می‌گویند وقتی یک نخبه در خصوص فقر، فجایع طبیعی یا انسانی خبری می‌خواند یا چیزی می‌شنود باید کاملا خونسرد باشد.    
اگر از خود این مساله بتوان به سادگی گذشت از واقعیاتی که در اطراف (کوچه‌های پشتی) ایستگاه مترو شوش، حوالی جوادیه و وصفنارد و ... رخ می‌دهد شاید نتوان به سادگی گذشت. همهء ما کسانی را که در اوقات مختلف روز با گونی بزرگی بر پشت در زباله‌ها عموما به دنبال پلاستیک می‌گردند، دیده‌ایم. اینان پلاستیک، شیشه و هر چیز قابل بازیافت دیگری را از میان زباله‌ها جدا می‌کنند و با خود می‌برند. اما این صرفا صحنه‌ای است که در نواحی مرکزی و شمالی شهر قابل رویت است. در نواحی جنوبی‌تر این گونه افراد از آن‌جا که پلاستیک پرحجم یا شیشه‌ای جهت بازیافت درون زباله‌ها نمی‌یابند به جست‌وجوی مواد دیگری درون آن می‌پردازند.
استخوان مرغ، انواع دارو و سر آخر میوه و سبزیجات از جمله این معجون‌های کمیاب ولی پرمشتری هستند. ماحصل یافته‌ها و پیمایش‌های زباله‌گردهای حرفه‌ای عموما در روستاهای اطراف تهران، ورامین، پاکدشت، قلعه حسن‌خان و ... عموما در صبح‌های جمعه قابل عرضه است.
 
پرملات
سینهء مرغ، عموما به جهت آن‌که بال مرغ را نیز همراه خود دارد و گوشت این نواحی کم‌تر مورد استفادهء عموم قرار می‌گیرد در میان مشتریان این گونه مواد غذایی طالبان فراوانی دارد. به طور کلی در نواحی اطراف میدان شوش و وصفنارد و روستاهای اطراف پاکداشت هر کیلو استخوان مرغ بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ تومان در هر کیلوگرم قیمت دارد و برای خودش گردش مالی بالایی کسب کرده است. فردی که نخواست نامش را به ما بگوید و از ظاهر او برمی‌آمد که از عمده‌فروشان این فعالیت است، اظهار کرد: «هر کیلو استخوان مرغ را از زباله‌گردهای حرفه‌ای کیلویی ۵۰ تا ۷۰ تومان خریداری کرده و در روستاهای اطراف پاکدشت با قیمت در حدود ۱۱۰ تا ۱۲۰ تومان به فروش می‌رسد. بنابر گفتهء وی، حدود ٣۰ نفر در این تجارت در جنوب تهران و شهرها و روستاهای اطراف مشارکت دارند و هر کدام روزانه تا سه مرتبه انواع مواد خوراکی بازفرآوری شده را به وسیلهء نقلیه خود (عموما وانت‌های مزدا ۱۰۰۰ قدیمی یا وانت پیکان) که ظرفیت تا ۴۰۰ کیلوگرم را دارد جابه‌جا می‌کنند.» با یک تخمین ساده از این اظهارات می‌توان نتیجه گرفت که گردش مالی استخوان مرغ در استان تهران، به تنهایی، ‌در حدود سالانه ۵/۱ میلیارد تومان باشد. در مورد سایر اقلام خوراکی که گردش مالی فقر را تشکیل می‌دهد نیز می‌توان به استخوان گوشت کشتارگاهی با گردش مالی در حدود یک و انواع داروی تاریخ مصرف گذشته با رقمی تقریبائ ۵/۲ برابر رقم فوق اشاره داشت.
 
فقیران یقه سفید
اما در میان «ابر فرودستان اجتماع» بعضا می‌توان یقه سفیدهایی را نیز مشاهده کرد.
خوراک اصلی‌اینان که عموما برای شام صرف می‌شود، خروجی‌های برخی رستوران‌های بزرگ در جنوب شهر است. بسیاری از رستوران‌ها در برابر پولی که دلالان غذای نیم‌خورده می‌دهند، تاب مقاومت ندارند و آن‌چه که از مشتریان باقی می‌ماند را حتی‌المقدور به صورتی موزون (به گونه‌ای ملات متوازنی به هر ظرف برسد) درون ظروف یکبار مصرف پر کرده و به قیمت ۲۰۰ تا ۲۵۰ تومان به دلالان می‌فروشند تا در نهایت توسط آنان به قیمتی مابین ٣۰۰ تا ۴۵۰ تومان به فروش رود.
 
کم‌تر توسعه یافته‌ها    
اما گردش مالی فقر هم در نواحی کم‌تر توسعه یافته به صورت ناموزون‌تر، توزیع شده است. در اغلب نواحی جنوبی و شرقی کشور، ملخ‌ها، منبع مناسبی برای تامین پروتیین موردنیاز بدن هستند.
بنابر شنیده‌ها، ملخ در دو نوع «بزرگ جیرفتی» و «برازجانی» به فروش می‌رسد و در نواحی کم‌تر توسعه یافته، توزیع می‌شود و البته عموما هم به صورت فله.
باز هم بنابر شنیده‌ها در نواحی کم‌تر توسعه یافته اثری از ظرف‌های یکبار مصرف نیست.
 
منبع: روزنامه سرمایه