تلاش برای تشکیل دولت همچنان ادامه دارد
چشم انداز سیاست "کُرد" در آینده عراق فدرال


اردلان فرجی - مترجم: ماردین آریامنش


• هر چند در چند مدت گذشته انفجارها و تلاش های تروریستی آرامش عراق را پس از انتخابات متشنج کرده ولی بهره بردن و حمایت از "قانون اساسی" عراق از سوی همه ی گروه ها و احزاب سیاسی و پرهیز از هر گونه خشونت مایه دلگرمی است. این وضعیت اندوخته ی باارزشی برای گذر از آزمون نوپایی دمکراسی عراق است ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
يکشنبه  ۲۹ فروردين ۱٣٨۹ -  ۱٨ آوريل ۲۰۱۰


پس از اعلام نتایج نهایی انتخابات نمایندگان مجلس عراق، سیاستمداران عراقی و همه ی احزاب و گروههای سیاسی با اتکا به قانون اساسی یا (دستور عراق) در تلاش برای انتقال و دست به دست کردن آرام قدرت هستند.
"عبدلهادی الحسانی" یکی از رهبران حزب [ائتلاف دولت قانون] به رهبری نوری مالکی می گوید: "اکثر قریب به اتفاق گروه ها و احزاب پیروز در انتخابات متفق القول بر سر این دیدگاه هستند که از اتلاف زمان برای تشکیل دولت جدید خودداری شود. گروه های پیروز که به احتمال زیاد تشکیل دهنده دولت جدید خواهند بود باید به طور جدی در اندیشه انتقال آرام و بدون مشکل قدرت از یک گروه به گروه دیگر باشند".
بر اساس نتایج نهایی انتخابات که از طرف کمیسیون مستقل انتخابات عراق اعلام گردید، [ائتلاف العراقییه] به رهبری "ایاد علاوی" با به دست آوردن ۹۱ کرسی جایگاه اول، [ائتلاف دولت قانون] ٨۹ کرسی در جایگاه دوم، و [ائتلاف ملی] با ۷۱ کرسی و سر انجام [ائتلاف کردستان] با ۴۱ کرسی در جایگاه چهارم قرار گرفتند.
بر اساس قانون اساسی (دستور عراق) این کشور، انتقال و جایگزینی قدرت زمانی روی می دهد که پس از گذشت ۱۵ روز از تائیدیه نهایی انتخابات که از طریق دیوان عالی عراق فدرال اعلام می گردد و زمانی که پارلمان جدید قصد برگزاری جلسه را داشته باشد صورت می گیرد. سپس پارلمان رئیس مجلس جدید خود را انتخاب و از گروههای تشکیل شده پارلمان درخواست می شود وزیران پیشنهادی خود را معرفی کنند.
در تاریخ ۲۵ مارس، دیوان عالی عراق فدرال اعلام داشت که بر اساس ماده ۷۲ قانون اساسی عراق پس از تشکیل ائتلاف جدید حزب یا گروهی که بیشترین تعداد کرسی مجلس را همراه خود داشته باشد (نه حزب یا گروهی که بیشترین کرسی های انتخابات را به دست آورده باشد) حق انتخاب رئیس جمهور جدید را دارد.
بر پایه آخرین اخبار و گزارش ها هم اکنون نیز تلاش ها از طرف احزاب و گروه های سیاسی پیروز در انتخابات برای تشکیل دولت جدید ادامه دارد.
بر اساس قانون اساسی (دستور عراق) و قانون انتخابات، تشکیل و اداره عراق به صورت "توافقی" انجام می گیرد و تشکیل دولت جدید بسته به این اصل است که کدام گروه و حزب پیروز می تواند توافق و همراهی بیشتری را با دیگر گروه های مجلس داشته باشد تا بتواند بیشترین کرسی های پارلمان مجلس را با خود همراه سازد و در نهایت رئیس جدید دولت را نیز انتخاب کند.
چهار حزب پیشتاز و پیروز انتخابات نمایندگان مجلس عراق [العراقییه، قانون، ملی ،کُرد] در حال تبادل نظر و بده بستان سیاسی با یکدگر هستند و در عین حال نیز عکس العمل های گروه های دیگر را زیر ذره بین دارند.
"کُرد" (ائتلاف کردستان) با دارا بودن جایگاه چهارم در میان احزاب سیاسی دیگر مجلس که با متحد و هم صدا شدن با دیگر احزاب "کُرد" (گوران، یه کگرتوو، شه به ک، کومه له) شماره کرسی های خود را به ۵٣ کرسی افزایش داد و بر اساس آمار اگر با یک حزب در انتخابات مجلس عراق شرکت می کرد پتانسیل به دست آوردن حتی ۷٣ کرسی را نیز می داشت و با مجموع این کرسی ها می توانست در جایگاه سوم حزبهای سیاسی مجلس نمایندگان عراق قرار بگیرد.
"کُرد" نیز همچون یک گروه و حزب قدرتمند سیاسی در مجلس عراق می تواند با سنگ محک خویش در راستای اهداف "کُرد" و با هم پیمان شدن با دیگر احزاب سیاسی عراق یک ائتلاف تشکیل دهد و با قدرت بیشتر در راستای برآورده کردن حق و حقوق خود و گروه هم پیمان در جریانات تپنده سیاسی عراق فدرال گام بردارد.
"کُرد" پیش از این به صورت شفاهی متعهد شده بود یا بهتر است بگویم آنها را متقاعد کرده بودند که با حزب [ائتلاف دولت قانون] به رهبری [نوری مالکی] هم پیمان شود و به این طریق از حقوق خود محافظت کرده در عین حال نیز برای اجرایی کردن قوانین روا و به حق خود که تا این زمان عملی نشده اند تلاش کند و همچنین چاره ساز مشکلات میان [هه ولیر] و [بغداد] باشد. در این صورت با۵٣ کرسی خود [ائتلاف "کُرد"] و ٨۹ کرسی [ائتلاف قانون] بسیاری از راه برای تشکیل دولت جدید عراق هموار سازد و بار دیگر پست ریاست جمهوری به "کُردها" واگذار شود.
این در حالیست که "عمار الحکیم" رهبر [ائتلاف وطنی] با مشارکت" صدر"ی ها (به رهبری مقتدی صدر) آمار کرسی هایشان به ۷۱ رسیده رئیس مجلس اعلای اسلامی عنوان کرده بود در دولتی که [العراقییه] به رهبری "ایاد علاوی" در آن شرکت نداشته باشد مشارکت نخواهد کرد. "ایاد علاوی" شیعه ایست سکولار که با حمایت سنی ها پشتیبانی می شود و "عمارالحکیم" بزرگ مرجع تقلید شیعه که کربلا و نجف و به کلی همه عراق همراه او هستند. این تصویر فضای سیاسی عراق به گونه ای است که توازن قدرت مجلس عراق را دچار آشفتگی می کند، بدین معنی که اگر ائتلافی میان "علاوی"و "الحکیم" صورت بگیرد شمار کرسی های آنان به عدد ۱۶۴ می رسد و می توانند مجموعه ی قدرتمند و سرنوشت ساز را برای پارلمان آینده عراق رقم بزنند. هر چند در میان [ائتلاف وطنی] "صدر"ی ها به طریقی از ایران خط می گیرند، نپذیرند با "علاوی" که از طرف آمریکا حمایت می شود هم پیمان شوند.
"کُرد" هم پیمان آمریکا به شمار می آید و با ایران نیز روابطی دوستانه ای دارد. "مالکی" و "الحکیم" نیز از طرف ایران پشتیبانی می شوند. به غیر از این سوریه حمایت خود را از "مالکی " ابراز داشته، "علاوی" نیز از طرف عربستان، آمریکا و حتی ترکیه نیز حمایت می شود.
افق و چشم انداز تشکیل دولت جدید عراق به کدامین سو است؟ هر اتفاق و روی دادی که در پیش رو است، "کرد" می تواند با تشخیص و سیاستی درست و زبان دیپلماسی نیرومند از فرصتی که برایش پیش آمده کمال استفاده را برده و با هم بستگی و هم نوایی در "بغداد" به دفاع از حقوقی بپردازد که تااکنون به دست آورده و نیز همت کند حقوقی که به ناحق به حاشیه رفته و در مورد "کرد" اجرایی نشده است را اجرایی و عملی کند.
هر چند در چند مدت گذشته انفجارها و تلاش های تروریستی آرامش عراق را پس از انتخابات متشنج کرده ولی بهره بردن و حمایت از "قانون اساسی" عراق از سوی همه ی گروه ها و احزاب سیاسی و پرهیز از هر گونه خشونت مایه دلگرمی است. این وضعیت اندوخته ی باارزشی برای گذر از آزمون نوپایی دمکراسی عراق است.