پنجم ژوئن، روز جهانی محیط زیست


هادی صوفی زاده


• تغییرات عمده‌ای پیرامون مسائل زیست محیطی پیش آمده‌ و علیرغم آگاهی اجتماعی و تشکیل انبوه‌ نهادهای مدنی حفاظت از محیط زیست، اما همواره‌ محیط زیست با خطرات جدی مواجه‌ بوده‌ و وسعت تخریب محیط زندگی نگرانیهایی را بوجود آورده‌ که‌ سازمانهای زیادی از تمام جهان و از هر زاویه‌ای به‌ فکر حفظ آن هستند ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
پنج‌شنبه  ۹ خرداد ۱٣٨۷ -  ۲۹ می ۲۰۰٨


باتوجه‌ به‌ اهمیت‌ محیط زیست وعلائق شخصی ام به‌ آن، بطور مستمرمسائل مربوط به‌ محیط زیست رادرسطح جهانی با دقت دنبال می کنم واین راهم اضافه‌ نمایم برای اولین بارچاپ مطلبم در نشریات معتبردرهمین راستاو‌با همین عنوان فوق درروزنامه‌ کردستان شماره‌ 287 بوده‌ که‌ با توجه‌ به‌ فرارسیدن پنجم ژوئن به‌عنوان روزجهانی محیط زیست که‌ از طرف سازمان ملل نامگذاری شده‌ مناسب دانستم که‌ دیدگاه خود را بمناسبت همچون روزی بیان نمایم. قبل از‌هرچیزلازم دانستم که‌ بگویم بنده‌ بعنوان‌ یک طرفدار محیط زیست، هر روز را روز خود می‌دانم و همیشه‌ و همه‌جا برای حفظ محیط زیست و هماهنگی میان محیط زندگی و انسان ارزش قائلم و از ساده‌ترین موضوعات مربوط به‌ آن، همچون تبلیغ اهمیت محیط زیست برای بشر و اخطارهای مربوط به‌ حفاظت از آن در میان افراد تا تبلیغ فرهنگ حفظ محیط زیست در جامعه و یا تبلیغ برای تاسیس و عضویت در نهادهای زیست محیطی احساس مسئولیت نموده‌ و موارد از این قبیل از بدیهی ترین فعالیت یک طرفدار محیط زیست است. درسالهای اخیر اهمیت موضوعات زیست محیطی در سطح جهانی به‌ گونه‌ای جدیت یافته‌ که‌ روزهایی همچون روز زمین، روز درخت، روز حفاظت از لایه‌ اوزون، روز جهانی آب، هفته‌ خلع سلاح، و روزهای دیگری که‌ همگی به‌ مسائل حفظ کرهذ‌زمین هستند ثبت شده‌ است و در این میان روز پنجم ژوئن به‌ نام روز جهانی محیط زیست که‌ در روز ۵ ژوئن ۱۹۷۲ اولین کنفرانس محیط زیست سازمان ملل در شهر استکهلم سوئد برگزار شد که ۱۲۰۰ نفر از 110 کشور پیشرفته و درحال توسعه‌ی جهان در آن شرکت داشتند نامگذاری شده‌ است. منشوری که در این کنفرانس به تصویب رسید حاوی 106 توصیه برای عملی کردن آنها بود و در طول این سی وشش سال که‌ از روز جهانی محیط زیست می گذرد هرچند وضعیت کره زمین و عوامل تشکیل دهنده آن مورد توجه قرار گرفته‌، اما در مقابل عوامل تخریب محیط زیست بیشتر گردیده‌ است و وضعیت محیط زیست پیوسته و با سرعت رو به وخامت گذاشته است. و گزارشات سازمانهای جهانی از به خطر افتادن تعادل و تنوع محیط زیست گرفته تا انقراض انواع گیاهی و حیوانی و گرمایش آب و هوا، ذوب یخهای قطبی نگران کننده‌ هستند.
همچنانکه‌ در بالا ذکر شد احترام به‌ روز جهانی محیط زیست بهانه‌ این مطلب است و قصد ندارم که ‌نگاهی کارشناسانه‌ و آماری به‌ آن داشته‌ باشم، بل تنها نگاهی روشنگرانه‌ و یا هشداردهنده‌ در خصوص تخریب محیط زیست که‌ ناشی از جنگ، رشد جمعیت، شکار و صید بی رویه‌، تخریب جنگلها، رشد شهرنشینی و تغییرکاربری زمینها، آلودگی هوا و موارد مشابه‌ای که‌ به‌ محیط زیست آسیب می رساند دارم. بانگاهی اجمالی به‌ اوضاع محیط زیست درک می شود که‌ تغییرات عمده‌ای پیرامون مسائل زیست محیطی پیش آمده‌ وعلیرغم آگاهی اجتماعی و تشکیل انبوه‌ نهادهای مدنی حفاظت از محیط زیست، اما همواره‌ محیط زیست با خطرات جدی مواجه‌ بوده‌ و وسعت تخریب محیط زندگی نگرانیهایی را بوجود آورده‌ که‌ سازمانهای زیادی از تمام جهان و از هر زاویه‌ای به‌ فکر حفظ آن هستند و در مقابل به‌ دلیل وخامت شرایط زیست محیطی انسان ها همچون گرم شدن زمین و ذوب شدن یخ های قطبی، تولید گازهای گلخانه‌ای ناشی از فعالیت انسانها، تغییرات آب و هوا از آن جهت باورنکردنی‌ تعداد سازمان های دولتی و غیر دولتی طرفدار محیط زیست در سال های اخیر رشد چشمگیری داشته و به شکل‌های گوناگون، توجه همه کس در همه جا و مقامات سازمان ملل به حفظ محیط زیست بیشتر شده است.
سال گذشته ‌دبیرکل سازمان ملل در پیامی به مناسبت روز جهانی محیط زیست، ضمن اشاره به این امر که فقر، مدیریت غیرپایدار زمین و تغییر آب و هوا، سرزمین های خشک را تبدیل به کویر می کند و کویرزایی موجب فقر می شود، دولت ها و جوامع را ترغیب نمود تا بر چالش های زندگی حاشیه کویر تمرکز کنند.
دبیرکل‎‎ سازمان‎‎ ملل به‎ همین مناسبـت‎‎ گفـت: زندگی‎ ما وابسته‎‎ به محیط زیست‎‎ است. کوفی‎‎ عنان‎ اضافه‎ کرد: اگر ما میخـواهیـم‎ جهانی‎ مسالمت‎ آمیز به‎‎‎ همراه آزادی‎ داشتـه باشیم‎‎ نیاز به‎ آب‎ آشامیدنی‎ سالـم و هـوای‎ تمیز و منابع‎ کافـی‎ بـرای‎‎ بقـای خـودمـان‎ داریم‎. براساس‎ برآورد سازمـان‎ ملـل‎ در 25 سال‎ آینده‎ بیش‎ از شصت‎‎ درصد از جمعیت جهان‎ در شهرها و حاشیه‎ آنها زندگی‎ خواهند کرد.

آنچه‌ مربوط به‌ وضعیت محیط زیست در ایران است نگرانی های بسیاری از سوء مدیریت حکومتی وهم از جانب مردم عادی که‌ جای بحث بسیار دارد وجود دارد که‌ خوانندگان می توانند با مراجعه‌ به‌ سایتهای خانم مژگان جمشیدی روزنامه‌نگار متخصص محیط زیست و مسئول سایت دیدبان محیط زیست ومحمدد رویش عضوهیات علمی موسسه‌ تحقیقات جنگلها ومراتع، فاجعه‌ زیست محیطی درایران را دریابند. (1). وضعیت محیط زیست را می توان از زبان فیلم هم دید و فیلم شکار خاموش نگاهی دقیق از توجه‌رژیم سابق به‌ محیط زیست است و قتل شکاربانان در نظام فعلی زنگ خطری از فرهنگ زیست محیطی ایرانیان است. در ایران بعنوان یک پدیده‌ استثنایی حفاظت از طبیعت، جان شکاربانان و جنگلبانان را مورد تعرض انسانهای درنده‌ قرار داده ‌است. بنا به‌ آماری که‌ درایران منتشر شده‌ بیش از 420 جنگلبان به‌ دست متخلفین محیط زیست کشته‌ شده‌اند که‌ همچون پدیده‌ای موضوعی عادی نیست. آقای کیارش یشایایی در مطلب "حقیقت محیط زیست در ایران تلخ است یا من تلخ می نویسم" نوشته‌: امروز حتی اصل اعتقاد به محیط زیست از میان برداشته شده و منابع طبیعی را سد راه توسعه می دانند ومی پندارند سیاست های کنترل جمعیت و حفظ محیط زیست، دسیسه غرب علیه جهان اسلام است! بله این سخنان معاون اول رییس جمهور در روز بسیج است.

راجع به‌ کردستان باید گفت که‌ حفاظت ازمحیط زیست به‌ دلایل بسیاری تاکنون به‌ خردی همگانی منجر نشده‌ وهرچندنهادهای مدنی ظهور یافته‌اند اما اجماع نظر پیرامون همگانی شدن توجه‌ به‌ محیط زیست دیده‌ نمی شود. آنچه‌ استثنا می باشد وجالب وستودنی است فعالیتهای زیست محیطی شهر مریوان است که‌ به‌ مرکز ثقل فرهنگ زیست محیطی کردستان درآمده ‌است و درک مردم آن دیار از حفظ محل سکونتشان را نشان می دهد. منطقه‌ای که‌ بنده‌ خود به ‌آنجا تعلق دارم منطقه‌ای بسیار جنگلی و دارای طبیعتی زیبا با ویژگیهای خاص می باشد بویژه‌ در بهاران دامنه‌های پراز گلهای بنفشه‌، شقایق و نرگس و انواع گل زرد و رنگارنگ که‌ هنوزهم تصویراتی را که‌ از کودکی در ذهنم تجسم نموده‌ بیاد دارم. بارها از بزرگان شنیده‌ام که‌ وجود حیوانات درنده‌ در منطقه‌ بسیار بوده‌ وداستانهای بسیاری ازاین بابت در ادبیات ما به‌ چشم می خورد وبگونه‌ای ترسی درهمان دوران کودکی به‌ خاطر طبیعت خشن منطقه‌ در وجودم بوده ‌است. اما امروزه‌ هر چه‌ به‌ آن منطقه‌ نگاه می کنم، نه‌ اینکه‌ اثری از حیوانات درنده‌ نیست بلکه‌ طبیعتی را که‌ از دوران کودکی در چشمانم مجسم بوده‌، نمانده ‌است که‌ درنهایت علت را می شود درمشکلات محیط زیست که‌ قبلا" ذکر گردید جستجو نمود.

بنا به‌ نوشته‌ سایت راسان بی‌توجهی مسئولان ذیربط و ادارات منابع طبیعی و محیط زیست در کنترل آتش‌سوزی‌ها به تشدید شایعاتی در مورد آتش‌سوزی جنگل‌های مریوان دامن زده است. طبق بیانیه مشترک تشکل‌های مردمی شهرستان مریوان و بنا بر گزارش اداره‌ی منابع طبیعی این شهر، در سال 85، 45 فقره آتش‌سوزی در سطح جنگل‌های مریوان و سروآباد رخ داده و میزان 123 هکتار جنگل طعمه‌ی حریق شدید شده که معادل 9469275100 ریال به این جنگل‌ها خسارت وارد شده است. این بیانیه می‌افزاید: "تمامی آتش‌سوزی‌ها در این شهرستان به دلیل عوامل انسانی، از قبیل: تبدیل جنگل به باغ، زمین‌خواری توسعه‌ی زمین‌های کشاورزی و مسکونی، منازعات قومی و همچنین اقدامات امنیتی نیروهای انتظامی بوده است.
آقای وریا نوروزی یکی از فعالان حفظ محیط زیست مریوان اعلام داشته‌ که‌: تشکل‌های مردمی شهرستان مریوان در بیانیه‌ای اعلام کردند "که این طبیعت زیبا با خطر نابودی روبه‌رو است و خطرات زیادی آن را تهدید می‌کند که یکی از مهم‌ترین این خطرات آتش سوزی است، که دارای اثرات طولانی مدت بر سیکل مواد معدمی، ترکیب گونه‌ها، رشد و توسعه‌ی گیاهان، زندگی گیاهی و جانوری و فرسایش خاک و ایجاد سیل می‌باشد ."
آنچه‌ حقیقت دارد پیشرفت کشورهای اروپایی در رعایت و حفظ محیط است. امید است که‌ تلاشی همگانی برای این مهم درمیان مردم ما نیز جنبه‌ عملی به‌ خود گیرد و محیط خود را پاس بداریم.

25.05.08

jamshidi6.blogfa.com
greenblog.ir
darvish100.blogfa.com