حمله مسلحانه به "راهیان نور"؛ علل و ریشه ها


عماد صفر


• دولتمردان به خوبی می دانند که مبارزات مدنی مردم عرب خوزستان آنها را به چالش کشانده و در نهایت به شکست آنان منجر خواهد شد اما قدرت برخورد با منش های مسلحانه را همیشه در چنته دارند، بنابراین اقدام به خشونت زایی می کنند تا هیچ جریانی نتواند از مطالبات قومی سخن براند ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
آدينه  ۱۶ فروردين ۱٣٨۷ -  ۴ آوريل ۲۰۰٨


تیراندازی به کاروانهای راهیان نور در مناطق عرب نشین خوزستان در شرایطی به وقوع پیوست که این مناطق از آوریل ۲۰۰۵ به این سو شاهد درگیری های متعددی بین مردم عرب و نیروهای امنیتی بوده است.
این درگیری ها گاهی به صورت انفجار در نقاط مختلف شهر اهواز و هجوم مسلحانه به مراکز و مسوولین دولتی و گاهی به صورت تظاهرات مسالمت آمیز در مناطق عرب نشین نمود پیدا کرده است.
نقطه آغاز این رویداد انتشار نامه ای منسوب به دفتر رئیس جمهور سابق بود که در آن به برنامه ریزی حکومت برای تغییر بافت جمعیتی خوزستان به زیان مردم عرب اشاره شده بود.
پس از حوادث آوریل ۲۰۰۵ دولت به شدت به سرکوب اعتراض های مدنی و مسلحانه پرداخت که در این زمینه بیش از ۲۰ نفر را اعدام نمود و تعداد زیادی از فعالان قومی را به احکام درازمدت و تبعید محکوم کرد و همچنین همه تشکلهای مدنی منتسب به مردم عرب خوزستان را که در دوره اصلاحات فعال شده بودند تعطیل نمود، در این زمینه می توان به منع فعالیت حزب وفاق و لغو مجوز روزنامه محلی همسایه ها و دستگیری چند تن از روزنامه نگاران عرب اشاره کرد.
به موازت شدت گرفتن برخوردهای امنیتی در استان خشونت ها نیز رشد پیدا کرده است و در این برخوردها تعدادی از دو طرف جان خود را از دست داده اند.
به نظر می رسد حکومت با تشدید برخوردهای امنیتی قصد دارد فعالان مدنی و افراطی را یکجا سرکوب کند تا به بهانه خطر تجزیه استان هر نوع حرکت هویت طلبانه ای را نابود کند.
دولتمردان به خوبی می دانند که مبارزات مدنی مردم عرب خوزستان آنها را به چالش کشانده و در نهایت به شکست آنان منجر خواهد شد اما قدرت برخورد با منش های مسلحانه را همیشه در چنته دارند، بنابراین اقدام به خشونت زایی می کنند تا هیچ جریانی نتواند از مطالبات قومی سخن براند.
تیراندازی به سمت کاروان راهیان نور در سوسنگرد (خفاجیه) اما نوعی واکنش به کنش سرکوبگرانه نیروهای امنیتی است.
این تیراندازی زمانی به وقوع پیوست که اتوبوس حامل بازدیدکنندگان مناطق جنگی از جاده کمربندی سوسنگرد به اهواز عبور می کرد.
خبرگزاری شبه رسمی فارس در اولین ساعات گزارش داد در این حادثه یک تن کشته و ۹ نفر زخمی شدند ولی پس از مدت کوتاهی خبر را از خروجی خود حذف نمود.
هرچند که منابع رسمی از دستگیری "عامل تیراندازی" به سمت کاروان راهیان نور خبر دادند اما دو روز پس از آن در همان نقطه اقدام مشابهی انجام شد که در جریان این تیراندازی نیز تعدادی از بازدیدکنندگان مناطق جنگی کشته و زخمی شدند.
منابع رسمی اما این بار خبر حمله دوم را بایکوت خبری کردند و با نصب ایستگاه های ایست و بازرسی تعداد زیادی از شهروندان عرب را دستگیر کردند.
کاروانهای راهیان نور که توسط ستادکل نیروهای مسلح سازماندهی         می شوند هر سال بیش از سه ملیون بازدیدکننده از مناطق جنگی به شهرهای خوزستان گسیل می کنند.
این سفرها با اهداف مشخصی مبنی بر تقویت روحیه جنگ طلبی و آمادگی برای خدمت به آرمانهای نیروهای مسلح انجام می شود.
خیل عظیم این کاروانها علاوه بر اینکه هیچ گونه سود اقتصادی به منطقه نمی رسانند با شهروندان عرب برخورد تحقیرآمیزی می کنند و با طعنه و کنایه های نژادپرستانه احساسات آنان را جریحه دار می کنند. برای نمونه تعداد زیادی از آنان هنگام بازدید از شهرهای عرب نشین از مردم می پرسند: "چرا هنگام حمله نیروهای عراقی برای آنان گاو و گوسفند قربانی کردید؟!" این در حالی است که آمار رسمی بنیاد شهید خوزستان تاکید می کند از بین ۱۶ هزار شهید در خوزستان ۱۲ هزار نفر آنان عرب بودند.
از نظر مردم عرب خوزستان این افراد که برای مبارزات آنان بهایی قائل نیستند افتخار دفاع از کشور را حق انحصاری خود تلقی می کنند و با صرف هزینه های هنگفت به جای بازسازی مناطق جنگی و رفع محرومیت ها نماد دیگری از تبعیض ها را در منطقه به نمایش در می آورند.

به موازات این پدیده حکومت نیز سیاست های عرب ستیزانه خود را در خوزستان دنبال می کند. برای نمونه طی سالهای گذشته نام شهر علوان به "الوان" و منطقه چذابه به "چزابه" و روستای سابله به "قدرت آباد" و روستای آل بوحمادی به "میهن آباد" ... تغییر یافت.
مصادره زمینهای کشاورزان و آب رودخانه های استان نیز زیانهای جبران ناپذیری بر اقتصاد منطقه تحمیل کرده است.
این مشکلات و تبعیض های متراکم که هیچ گونه امکان اعتراض دموکراتیک و مدنی نمی یابند گاهی نتایج خشونت آمیزی را در منطقه بر جای می گذارند که تیراندازی به سمت کاروان راهیان نور یکی از نتایج زیان بار این عملکردهای عرب ستیزانه است.