• معافیت‌های شش ماهه ی اعطاء شده از سوی آمریکا به هشت کشور خریدار نفت ایران، روز پنجشنبه پایان یافت و از این پس هر گونه واردات نفتی از ایران مشمول مجازات‌های فرامرزی آمریکا خواهد شد ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
آدينه  ۱٣ ارديبهشت ۱٣۹٨ -  ٣ می ۲۰۱۹

معافیت‌های شش ماهه ی اعطاء شده از سوی آمریکا به هشت کشور خریدار نفت ایران، روز پنجشنبه پایان یافت و واشینگتن اعلام کرد که از این پس هر گونه واردات نفتی از ایران مشمول مجازات‌های فرامرزی وضع شده از سوی آمریکا خواهد شد. این مجازات‌ها در چهارچوب کارزار «بیشترین فشار» بر ایران اعمال می‌شود و بر اساس ارزیابیِ کارشناسان اثر چندانی بر بهای نفت در بازار جهانی نخواهد داشت. تحریم‌های آمریکا اما پیش از اجرائی شدن، اقتصاد ایران را دچار اختلال کرده و بهای کالاها در این کشور را بصورت چشمگیری افزایش داده است و انتظار می‌رود که با کاهش درآمد ارزی دولت، بیش از پیش این کشور را در تنگنای اقتصادی قرار دهد.

بنابه گزارش خبرگزاری فرانسه، با به اجرا گذاشتن تحریم‌ کامل نفت ایران از سوی آمریکا، صادرات نفتی ایران، به رغم انکارِ مقامات این کشور، کاهش خواهد یافت. صادرات نفت در یک سال گذشته، از هنگامِ خروج آمریکا از برجام و برقراری مجازات‌های برداشته شده در چهارچوب این توافق و وضع مجازات‌های تازه، بیش از ۵٠ درصد کاهش یافته، پول ایران به میزان ٦٠ درصد ارزش خود را از دست داده و نرخ تورم حداقل از ٣٠ درصد فراتر رفته است.

مقامات ایران از یک سو توان آمریکا را در اجرای تصمیم خود در تحریم نفت ایران انکار می‌کنند و از سوی دیگر سبب کلیه ی نارسائی‌های اقتصادی کشور را در رفتار دولت آمریکا اعلام می کنند. حسن روحانی روز گذشته بدون کوچکترین تردید و احتیاطی با اشاره به تصمیم آمریکا در «ممانعت از صادرات نفت» ایران گفت «ما نخواهیم گذاشت این تصمیم اجرائی و عملیاتی شود» و افزود «ما به حول و قوه ی الهی آمریکا را به زانو در خواهیم آورد». بگفته ی رئیس جمهوری ایران «ممکن است آمریکا یک راه را به بندد» اما بگفته ی او «هنوز شش راه دیگر وجود دارد و آنها خبر ندارند».

چنین به نظر می‌رسد که مقامات ایران با توجه به اهمیت بهای نفت برای کشورهای صنعتی جهان، به تجدید معافیت‌های اعطاء شده برای فروش یک میلیون بشکه نفت خود در روز امید بسته بودند. از نظر آنان، تحریم کامل نفت ایران بهای این کالا را در بازارهای جهان افزایش خواهد داد و این به سود آمریکا و متحدان این کشور نیست. نفت صادراتی ایران که در آغاز سال ٢٠١٨ بر اساس آمار اوپک به ٢٬٣ میلیون بشکه در روز می‌رسید، در پی خروج آمریکا از برجام و آغاز تحریم‌ها به یک میلیون و یک صد هزار بشکه کاهش یافت. در حالیکه ایتالیا، تایوان و یونان در این دوره خرید نفت از ایران را بکلی متوقف کردند، چین خرید خود را به میزان ٣٩ درصد و هند به مقدار ٤٧ درصد کاهش داد. ایران بر اساس برآوردهای صورت گرفته این چنین ١٠ میلیارد دلار درآمد نفتی خود را از دست داد.

صادرات نفت ایران پیش از پایان معافیت‌ها تنها یک درصد نیاز بازار را تامین می‌کرد. عربستان و عراق و حتی روسیه آمادگی خود را برای تامین کمبود نفت در بازار اعلام کرده‌اند و همین ناخرسندی وزیر نفت ایران بیژن زنگنه را در قبال «دو همسایه» تهران برانگیخته است.

حسن روحانی در روز سه‌شنبه ی گذشته «افزایش محصولات غیرنفتی و تصاحب بازارهای منطقه و جهان» را «یکی از قدم‌های مهم برای مبارزه با آمریکا» خواند. او نگفت در شرایط اقتصادی کنونی ایران، در چه زمینه‌ای می‌توان تولید و صادرات را افزایش داد و کدام بازار منطقه و یا جهان را «تصاحب» کرد. کلیه ی داده‌های اقتصادی نشان می‌دهد که رشد بدست آمده در پی امضاء برجام و رفع مجازات‌های سه گانه ـ بین‌المللی، اتحادیه ی اروپا، آمریکا ـ بصورت کاملاً ملموس حاصل بخش نفتی ایران بوده است و دیگر بخش‌های اقتصادی به سبب بن‌بست‌های حقوقی، نبود ساختارهای زیربنائی و عدم اطمینان به ثبات سیاسی حرکت چندانی نیافته است.


کاهش بهای نفت در بازارهای بین المللی

بهای نفت خام در پی اجرایی شدن تحریم نفتی ایران رو به کاهش گذاشته است. روز جمعه، ۱۳ اردیبهشت (۳ مه)، بازارهای جهانی نفت در حالی کار خود را آغاز کردند که روند نزولی بهای نفت که از اواسط هفته گذشته آغاز شده بود کمابیش ادامه داشته و انتظار می‌رود در پایان معاملات امروز کاهش هفتگی بهای آن به حدود ۲.۵ درصد برسد. روز گذشته بهای شاخص نفت خام از نوع برنت برای تحویل آتی به ۷۰ دلار و ۳۸ سنت رسید که نسبت به روز قبل از آن نیم درصد کاهش داشت.
کاهش بهای نفت خام در حالی گزارش می‌شود که مرحله جدید تحریم ایالات متحده آمریکا علیه صادرات نفتی ایران شامل لغو معافیت از تحریم برای هشت کشور اجرایی شده است. هفته گذشته، دولت آمریکا اعلام کرد که از تمدید معافیت شش ماهه هشت کشور واردکننده نفت ایران خودداری خواهد کرد و شرکت‌های خریدار نفت از ایران در معرض تحریم ثانویه ایالات متحده قرار خواهند گرفت.
اعلام تصمیم ایالات متحده به افزایش ناگهانی بهای نفت طی یکی دو روز پس از آن منجر شد اما با انتشار گزارش‌هایی از وضعیت تولید و ذخایر نفتی آمریکا - بزرگترین مصرف کننده نفت در جهان - و اعلام آمادگی کشورهای دیگر صادرکننده برای تامین کمبود در بازار نفت، قیمت رو به کاهش گذاشت.
منابع نفتی آمریکا گفته‌اند که برای اولین بار، تولید نفت این کشور در هفته گذشته به ۱۲ میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه در روز رسید که نشان دهنده افزایشی حدود ۲ میلیون بشکه نسبت به سال گذشته است. آمریکا بزرگترین تولید کننده نفت خام در جهان است اما به دلیل مصرف فراوان نفت در آن کشور، تا کنون نیازمند واردات نفت از خارج بوده است. دولت آمریکا وعده داده است که این کشور به زودی به صادرکننده نفت مبدل خواهد شد.
به گفته کارشناسان، افزایش تولید نفت آمریکا تا حدودی نگرانی از کمبود نفت در نتیجه تحریم ایران و ونزوئلا توسط آن کشور را برطرف کرده است.