فرزاد جواهری
بحران در سپهر سیاسی سوئد بعد از انتخابات ۲۰۱۸


• گرچه در کوتاه مدت و برای یک دوره دیگر سوسیال دمکراتها قدرت را حفظ می‌‌کنند ولی‌ با پذیرفتن پیشنهداتی که مخالف با روحیه رفرمیستی و بر مبنای مرام حزبی، رسالت اجتماعی و اهداف بلند مدت خود و سیاست‌های سوسیال دمکراسی بوده، و بر ضد منافع کارگران و طبقه ضعیف جامعه و به نفع طبقه متوسط و ثروتمند است، ضربه سختی به خود ِ سوسیال دمکراسی وارد آوردند ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
آدينه  ۲٨ دی ۱٣۹۷ -  ۱٨ ژانويه ۲۰۱۹


انتخابات پارلمان سوئد در روز یکشنبه نهم سپتامبر سال ۲۰۱۸ برگزار شد و ائتلاف حاکم به رهبری سوسیال دمکرات‌ها ۱۴۴ کرسی و ائتلاف راست میانه ۱۴۳ کرسی را در مجلس از آن خود کردند و این در حالی‌ بود که شمار کل کرسی‌های مجلس سوئد ۳۴۹ عدد است و برای برخورداری از اکثریت و تشکیل دولت دستکم ۱۷۵ کرسی نیاز است. در اینجا لازم به توضیح است که در کارزار انتخابات، احزاب هردو بلوک قدرتمند به هوادران خود قول می‌‌دادند که هر چه که در توان دارند بکار خواهند برد که مانع قدرت گیری حزب دمکرات سوئد که یک حزب دست راستی‌ افراطی و خارجی‌ ستیز است شوند. اما از آنجای که هیچکدام اکثریت کرسی‌ها را نداشتند برای تشکیل دولت با مشکلات جدی ربرو شدند. ائتلاف راست میانه خواستار عزل دولت سوسیال دمکرات شدند و با یک رای گیری که حزب دموکرات سوئد هم به کمک آنان شتافت، دولت وقت را عزل کردند ولی‌ دولت تقبل کرد تا تشکیل دولت جدید اداره امور کشور را در دست داشته باشد. رئیس مجلس از رهبر حزب مودرات (حزب میانه رو‌ها) که بزرگترین حزب در بین احزاب ائتلاف راست میانه است خواست که با بقیه احزاب راست میانه جهت تشکیل دولت جدید به رایزنی‌ بپردازد. اما مدتی‌ طول نکشید که به دلیل اظهارات اولف کریسترسون رهبر حزب میانه رو‌ها که جهت کسب اکثریت خواستار نزدیکی‌‌هایی‌ با حزب خارجی‌ ستیز دموکرات‌های سوئد شده بود اختلافات شدیدی بین احزاب ائتلاف میانه بوجود آمد و حزب مرکز و لیبرال به شدت به این پیشنهاد واکنش نشان دادند و همین موضوع باعث شد که اولف کریسترسون از تلاش برای تشکیل دولت منصرف شد. به مدت چهار ماه رئیس مجلس دیدارهایی جهت پیدا کردن راه حلی با تمامی‌ رهبران احزابی که به مجلس راه پیدا کرده بودند داشت ولی‌ نتیجه‌ای حاصل نشد.
در این مدت بین خود رهبران احزاب هم جهت پیدا کردن راه حلی برای جلوگیری از یک انتخابات مجدد مرتب دیدار و گفتگو‌هایی‌ انجام می‌‌شد.
در روز جمعه ۱۱ ژانویه در یک کنفرانس مطبوعاتی خانم انی‌ لوف رهبر حزب مرکز که در واقع حزبش عضو ائتلاف راست میانه است اعلام کرد که بعد از مدتها گفتگو همراه با جان بیورکلوند رهبر حزب لیبرال، رهبر حزب محیط زیست و استفان لون رهبر حزب سوسیال دمکرات به یک توافق ۷۹ ماده‌ای که خواسته‌های راست میانه است دست یافته ا‌ند و حزب سوسیال دمکرات تمامی‌ ۷۹ ماده را پذیرفته است و بنا برین احزاب لیبرال و مرکز حاضر هستند که از تشکیل یک دولت سوسیال دمکرات به رهبری استفان لون حمایت کنند.
از جمله خواسته‌های دو حزب میانه راست کاستن مالیات بردرامد حقوق بگیران و صاحبان سرمایه، خصوصی سازی مدارس و مراکز درمانی، تخفیف ویژه مالیاتی صاحبان شرکت‌ها در صورت استخدام تازه واردین به سوئد، حذف سقف کرایه برای خانه‌های نوساز و ایجاد تسهیلات جهت پیوستن خانواده‌ها به افرادی که به تازگی اقامت سوئد را کسب کرده ا‌ند و مهمتر از همه ندادن حق دخالت به حزب چپ سوئد در تصمیم گیری‌های بودجه و مالیاتی، امری که بشدت حزب چپ سوئد را که همیشه از حامیان مهم حزب سوسیال دمکرات بوده است را به خشم آورد.
گرچه دو حزب راست میانه حاضر شدند که بعد از توافق ۷۹ ماده‌ای به دولت سوسیال دمکرات رای مثبت بدهند ولی‌ اگر حزب چپ رای منفی‌ می‌‌داد دولت استفان لون رای نمی‌‌آورد و رهبر حزب چپ در یک کنفرانس مطبوعاتی به شدت نا رضایتی‌ خود را از توافق ۷۹ ماده‌ای اعلام کرد و گفت اگر قرار باشد که امکانات تاثیر گذاری حزب چپ در این قرارداد محدود شود، حزب چپ رای منفی‌ خواهد داد. یک روز قبل از رای گیری در مجلس رهبر حزب چپ اعلام کرد که به توافقی با رهبر حزب سوسیال دمکرات، استفان لون رسیده که در عمل استفان لون از تن دادن به ۷۹ ماده پیشنهادی خود داری خواهد کرد، به گفته وی، استفان لون قول داده که در صورت به قدرت رسیدن از انجام قرارداد مورد توافق خودداری خواهد کرد. امروز، جمعه ۱۸ ژانویه بعد از یک رای گیری، استفان لون رهبر حزب سوسیال دمکرات اکثریت آرا را بدست آورد و موظف شد که دولت خود را هرچه زودتر و بعد از چهار ماه تاخیر تشکیل دهد.
جناح راست حزب سوسیال دمکرات بر طبل پیروزی می‌‌کوبد و استدلالش هم این هست که آنها با انتخاب این تاکتیک نه تنها اختلاف شدیدی بین ائتلاف تاریخی‌ احزاب لیبرال بوجود آوردند، بلکه آنها را چند تکه کردند و این اختلافات ضربه سنگینی‌ به این احزاب وارد کرده است. در واقع درست هم می‌‌گویند. با پذیرش پیشنهادات دو حزب مذکور اولا که ضربه سختی به ائتلاف احزاب راست میانه زدند و دوم اینکه قدرت را هم حفظ کردند.
اما عده‌ای معتقد هستند که متاسفانه آنچه که از نظر آن تعداد از افراد و احزاب سیاسی بدور می‌‌ماند نتیجه طولانی و دراز مدت تصمیمات غلط و به شدت مخربی است که برای بدست آوردن قدرت و یا حفظ "دمکراسی" می‌‌گیرند.
گرچه در کوتاه مدت و برای یک دوره دیگر سوسیال دمکراتها قدرت را حفظ می‌‌کنند ولی‌ با پذیرفتن پیشنهداتی که مخالف با روحیه رفرمیستی و بر مبنای مرام حزبی، رسالت اجتماعی و اهداف بلند مدت خود و سیاست‌های سوسیال دمکراسی بوده، و بر ضد منافع کارگران و طبقه ضعیف جامعه و به نفع طبقه متوسط و ثروتمند است، ضربه وحشتناکی‌ به خود سوسیال دمکراسی وارد آوردند که از همین حالا اثرات خود را نشان داده و تعدادی از افراد شناخته شده از حزب سوسیال دمکرات و حزب محیط زیست استعفا داده ا‌ند. از یک طرف دو حزب راست میانه از همین حالا تهدید می‌‌کنند که اگر حزب سوسیال دمکرات به عهد خود وفا نکند ما در مخالفت با پیشنهادات وی رای خواهیم داد و از طرف دیگر حزب چپ تهدید می‌‌کند که اگر دولت به خواسته‌های احزاب راست تن در دهد، ما مخالفت خواهیم کرد.
تعدادی از کارشناسان سیاسی پیش بینی‌ می‌‌کنند که دولت در این دوره توانایی پیشبرد هیچ کار جدی نخواهد داشت و این در صورتی‌ است که قبل از موعد مقرر سقوط نکند.

* فرزاد جواهری فعال سیاسی ساکن سوئد