"آمال مثلوثی"؛ صدای خیزش فرودستان جهان عرب


• مثلوثی «موسیقی‌ام به من یاری می‌رساند که به شیوه خودم در قلب انسان‌ها راه باز کنم. سخنانم جهانی است و فقط مختص کشورم نیست چون ستم در همه جا است» ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
يکشنبه  ۱۲ آذر ۱٣۹۶ -  ٣ دسامبر ۲۰۱۷


 
در دسامبر سال 2010، در جریان قیام مردمی در بخشی از جهان عرب، آنچه بعدا بهار عربی نام گرفت، ویدیویی از خواننده ای تونسی به نام آمال مثلوثیEmel Mathlouthi در شبکه های اجتماعی به طور گسترده ای به اشتراک گذاشته و به سرود معترضان در کشورش تبدیل شد.
مثلوثی درباره پیوند صدای خود با قیام فرودستان و روزهای خیزش مردم تونس علیه استبداد می گوید:اندکی پس از وقوع انقلاب من در تونس بودم. به هنگام یک تجمع همگانی در خیابان شروع کردم به خواندن. شخصی اتفاقی آن را با موبایل خود ضبط کرد و ویدیوی آن را در یوتیوپ در معرض عموم قرار داد و یکباره همه رسانه ها به حرکت در آمدند. من واقعا شگفت زده بودم زیرا پیش از آن یک سی دی آزمایشی را به همه ایستگاههای رادیوئی فرستاده بودم، اما هرگز عکس العملی از آنها بگوشم نرسیده بود. و آنگاه آن قطعه همه جا در گردش بود. یک بار خودرویی از کنارم می گذشت و از رادیوی آن ماشین صدای خود را شنیدم. آن واقعا احساس شگفتی بود.

در روزهای قیام، "کلمتی حره" (کلام من آزاد است)Kelmti Horra، سرود معترضان علیه بن علی دیکتاتور تونس بود.

آمال مثلوثی موسیقی را از سن هشت سالگی شروع کرد و در پانزده سالگی با چند تن از هنرمندان همکارش گروه موسیقی ساخت. هنر مثلوثی با الهام و تاثیر از آهنگ سازان و خواننده‌های جنبش اعتراضی امریکا مانند جون بایز (Joan Chandos Báez)، باب دیلن (Bob Dylan) و خواننده‌های پیشرو و مترقی جهان عرب، شیخ امام (خواننده مصری که همراه با شاعر هموطنش، احمد فواد نجم، برای طبقات فرودست جامعه آهنگ می‌سرود.) و مرسیل خلیفه (خواننده لبنانی که با استفاده از اشعار محمود درویش آهنگ می‌خواند.) شکل گرفت.

مثلوثی برای این که خارج از فضای دیکتاتوری حاکم بر تونس به موسیقی بپردازد، دوسال قبل از قیام این کشور را ترک کرد. مثلوتی در گفتگو با بی بی سی می‌گوید: «چهار سال پیش تصمیم گرفتم به فرانسه بروم تا زنده بمانم، نفس بکشم و به هنرم ادامه دهم. در آن زمان ناممکن بود که در تونس آزادانه اجرا داشته باشی و یا به رسانه‌ها و شنوندگان وسیع دسترسی پیدا کنی. هیچگاهی فکر نمی‌کردم در فرانسه با هموطنانم آنقدر رابطه نزدیک برقرار کنم، سپاس از اینترنیت. آنان مرا تشویق کردند که در آنجا مقاومت کنم و پشتکار داشته باشم.»

مثلوثی در باره اولین آلبوم خود که در پایان ماه ژانویه سال 2012، با تیتر «کلمتی حره» در سطح جهان منتشر شد. گفت:این آلبوم حاوی ترانه هائی است که من از 2006 تا 2011 سروده ام. نیت من هم متوجه به آهنگ بود و هم به متن. همه ترانه ها به تونس مربوط می شوند، به حاکمیت دیکتاتوری، به سرخوردگی بخاطر استبداد و بالاخره به آزادی. تیتر آلبوم عبارت است از «حرف من آزاد است» و می بایست ادای دینی باشد به همه کسانی که جان خویش را در راه انقلاب گذاشته اند تا ما بتوانیم در تونس به آزادی زندگی کنیم.

مثلوتی در مورد موسیقی و محتوی کار خود می گوید: «موسیقی‌ام به من یاری می‌رساند که به شیوه خودم در قلب انسان‌ها راه باز کنم. سخنانم جهانی است و فقط مختص کشورم نیست چون ستم در همه جا است.» وی در گفتگوی دیگری می افزاید: «موسیقی هنر مقتدری است چون از قلبی به قلبی راه پیدا می‌کند و از روحی به روحی، در هر کجا و هر وقت با هر کسی می‌آمیزد. با هنر سینما شما باید به سینما بروید و یا تلویزیون تماشا کنید. اما با موسیقی به کوچه می‌روید. شما در رادیو همه جا آن را می توانید بشنوید. مردم به موسیقی نیاز دارند و به آنان انرژی می‌بخشد.» این سخنان مثلوثی به واقعیت پیوست و مردم تونس علیه استبداد طغیان کردند و آهنگ‌های معترض آمال مثلوتی سرود آزادیخواهانه ی جوانان در روزهای قیام شد،"کلمتی حره" (کلام من آزاد است) در نگاه مردم در جایگاه سرود ملی قرار گرفت.

ترجمه ی «کلمتی حره»:

«سخنانم آزادند
من آزادم و ترس ندارم
رازی هستم
که نمی‌میرد
آوازم تسلیم‌ناپذیر است
پرمعنی در میان تباهی،
من حق مظلومان هستم
که توسط این سگان
به فروش رسیده،
کسانی که نان روزانه ما را می‌ربایند
و در را بر روی افکار می‌بندند.
من آزادم و سخنانم آزادند
قیمت نان را فراموش نکنید
دلیل بدبختی مان را فراموش نکنید
و فراموش نکنید آنانی را که در زمان ضرورت به ما خیانت کردند.
من راز گل سرخم
که سالیان رنگش را دوست داشته اند
و بوی خوشش در اعماق دریاها دفن شده
همچون آتش شعله‌ور شده‌ام
و آزادگان را فرا می‌خواند.
ستاره‌ای هستم که در ظلمت می‌تابد
و خاری در گلوی ستمگران
تندبادی هستم مملو از آتش
روح فراموش‌ ناشدگان
آوای آنانی که نمرده اند.
بیایید
گِل را پولاد سازیم
و با آن عشق نوین سازیم
که پرنده‌ای شود
که سرزمین شود
و باد و باران شود.
من تمام آزادگان جهانم
به مثل گلوله
من تمام آزادگان جهانم
به مثل گلوله.»

شهرت مثلوثی تنها به کشور تونس و تالارهای موسیی خلاصه نمی‌شود چون به گفته خودش هنرش برای ستمدیدگان تمام جهان است. در هنگام جنبش مصر، به جمع معترضان مصری در میدان تحریر قاهره پیوست و همچون رامی عصام، خواننده جوان و مبارز مصری، با معترضان همصدا شد. هنگامی که اسراییل برای مثلوثی اجازه ورود به رام‌الله را نداد، از خاک اردن صدای همبستگی خود با مبارزه ی آزادیخواهانه ی فلسطینیان را به گوش مردم رساند.