ایران درقعر جدول"شکاف های جنسیتی" مجمع جهانی اقتصاد
•
مجمع جهانی اقتصاد با بررسی شاخصهای اقتصادی، آموزشی، بهداشتی و سیاسی گزارشی از شکاف جنسیتی و فاصله میان زنان و مردان کشورهای مختلف در بهرهمندی از فرصتها و مشارکت در امور مختلف منتشر کرده است. بر اساس گزارش سال ۲۰۱۷ مجمع جهانی اقتصاد، جمهوری اسلامی ایران با یک رتبه تنزل نسبت به سال گذشته، از ۱۴۴ کشور رتبه ی۱۴۰ را کسب کرده است
...
اخبار روز:
www.iran-chabar.de
يکشنبه
۱۴ آبان ۱٣۹۶ -
۵ نوامبر ۲۰۱۷
اخبارروز- یک رتبه تنزل در جدول شکافهای جنسیتی برای ایران. این تازهترین خبر درباره وضع ایران درباره شکاف جنسیتی در سال ٢٠١٧ است که به تازگی مجمع جهانی اقتصاد آن را منتشر کرده است؛ گزارشی که نشان میدهد از مجموع ۱۴۴ کشور جهان، ایران رتبه ۱۴۰ را کسب کرده است و این در مقایسه با سال ٢٠١٦ که رتبه ایران در این جدول، ١٣٩ بود، یعنی یک رتبه تنزل.
بر پایه این گزارش، جمهوری اسلامی ایران در بین پنج کشوری قرار گرفته که شاخص برابری زن و مرد در آنها بدترین شاخص در جهان است. مجمع اقتصاد جهانی هر سال با بررسی تفاوتهای موجود بین زنان و مردان در زمینههای بهداشت و درمان، آموزش، سیاست و اقتصاد فهرستی از کشورهای مختلف جهان تهیه میکند.
روزنامه شهروند با استناد به آمار ارائه شده در گزارش مجمع اقتصاد جهانی در باره شکاف جنسیتی نوشت: براساس این گزارش، ایران جزو چهار کشور انتهای جدول است و ما بالاتر از کشورهای چاد، سوریه، پاکستان و یمن قرار داریم: «این در حالی است که رتبه عربستان سعودی، مالایا و لبنان در شاخص یاد شده بالاتر از ایران است.»
«همچنین رتبه ایران نسبت به مجموع کشورهای دنیا (۱۴۴ کشور) در زمینه آموزش را ۱۰۰، سلامت ۱۳۵ و مشارکت سیاسی زنان را ۱۳۶ اعلام کرد.»
بنا بر این گزارش لیلا فلاحتی، مدیرکل بینالملل معاونت امور زنان و خانواده ریاستجمهوری تائید می کند که در مقایسه با سال گذشته رتبه ایران یک درجه کاهش یافته است: «درسال ۲۰۱۶ میلادی رتبه ایران بین سایر کشورها ۱۳۹ بود. رتبه کشور ما درسال گذشته در شاخص اقتصاد ۱۴۰، آموزش ۹۶، سلامت ۹۸ و مشارکت سیاسی ۱۳۶ بوده است. مقایسه رتبه ایران در سال ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ میلادی نشان میدهد که در ۲ شاخص آموزش و سلامت با کاهش رتبه شدید مواجه بودیم. در سال ۲۰۱۷ در حوزه آموزش ۶ رتبه و در شاخص سلامت ۳۷ رتبه کاهش داشتهایم.»
به گزارش «ایسنا» به گفته ی فلاحتی ایران در شاخص اقتصاد و مشارکت سیاسی تغییری نداشته است: «بعضی کشورها با تحولات جدی در شاخصها موفق به کسب امتیاز بالاتر و در نتیجه کسب رتبه بالاتر شدهاند و این درحالی است که امتیاز ما ثابت مانده و دیگر کشورها از ما عبور کردهاند. به عبارت دیگر با وجود اجرای طرحهای مذکور مقدار شاخص ایران در بعد آموزش و سلامت تغییری نکرده اما تحولات سایر کشورها در این ابعاد جدیتر و چشمگیرتر بوده که باعث شده از ما پیشی گرفته و عبور کنند.»
فلاحتی دلیل دیگر در این موضوع را وجود نداشتن نظام جامع آماری و محاسبه دقیق شاخصهای سلامت، آموزش، اقتصاد و مشارکت سیاسی دانست: «محاسبه چنین شاخصهایی نیازمند وجود منابع آماری دقیق و استاندارد هستند این در حالیست که در کشور نظام جامع آماری حساس به موضوع جنسیت نداریم و علاوه براین در بسیاری از برنامههای ملی گزارشهای حساس به جنسیت نداریم ...» او درباره شاخصهای اقتصاد و مشارکت سیاسی هم گفت: «تحولات خاصی در بعد اقتصادی نداشتیم اما در بحث مشارکت سیاسی تنها در تعداد نمایندگان پارلمان تغییراتی داشتیم که باز هم چندان محسوس نبوده و حدود ۶درصد از سهم پارلمان ایران در اختیار زنان است و در نتیجه تغییری در رتبه ایران ایجاد نکرده است. این شاخص به شدت به حضور زنان در مناصب وزارتی و ریاست دولتها حساس بوده و این دو عامل وزن بیشتری در تعیین شاخص مشارکت سیاسی دارند.»
به گفته ی فلاحتی، رتبه عربستان در سال ۲۰۱۶ بعد از ایران قرار داشت اما امسال با ۲ رتبه افزایش بالاتر از ایران قرار گرفته است: «تغییراتی که اخیرا در عربستان درخصوص زنان رخ داد بیشتر مرتبط با وضع اجتماعی زنان بود و این امر در شاخص هنجارهای جنسیتی و قوانین SIGI میگنجد و اثری در شاخص شکاف جنسیتی ندارد.»
۲۱۷ سال تا برابری اقتصادی
بر اساس گزارش مجمع جهانی اقتصاد بیشترین شکاف جنسیتی در سراسر جهان در دو حوزه اقتصاد و سلامت است؛ بطوری که با روند فعلی در نابرابری جنسیتی در اقتصاد، ۲۱۷سال طول میکشد تا در این حوزه برابری حاصل شود. در حوزه سلامت وضع نابرابریها در سطح جهان از سال ۲۰۰۶ بدتر شده و در مجموع چهار بعد فقط وضع شاخص آموزش در سراسر جهان امیدوارانه است و پیشبینی میشود تا ۱۳سال آینده نابرابری در حوزه آموزش در سطح جهانی رفع شود. در حوزه سیاست نیز با روند فعلی در سطح جهان ۹۹سال طول میکشد تا نابرابریها رفع شود.
شاخص جهانی جنسی یک شاخص مقایسهای میان دو جنس است که برای نخستین بار درسال ٢٠٠٦ توسط انجمن جهانی اقتصاد معرفی شده است. این شاخص تفاوتهای میان دو جنس را در چهار بعد سیاسی، اقتصادی، آموزش و بهداشت بررسی میکند. اهمیت این شاخص در کنار دقت عمل بالا و اعتباری که در میان شاخصهای جهانی دارد، به دلیل کیفیت اندازهگیری آن است، یعنی اندازه گرفتن فاصله میان زنان و مردان در ابعاد یاد شده است.
سه نقطه قوت این شاخص این هستند که یکم، به جای گزارش کردن سطح ها و اندازه های مربوط به ابعاد، شکاف میان سطح زنان و مردان را بررسی می کند. گزارش کردن شکاف میان زنان و مردان به جای گزارش سطح توسعه به این دلیل اهمیت دارد که اثر میزان پیشرفته بودن جوامع مورد بررسی را خنثی می کند زیرا ممکن است در برخی کشورهای توسعه یافته شاخص های بالایی مثلا برای بهداشت زنان نسبت به کشورهای کم تر توسعه یافته مشاهده شود ولی در همین کشور شکاف بین شاخص های بهداشتی زنان و مردان بسیار بالا باشد. بنابراین محاسبه ی شکاف قدمی است بسیار مفید برای ایجاد یک دید کامل از برابری جنسی در عرصه های چهارگانه.
دوم، انجمن جهانی اقتصاد از طریق نتایج واقعی اجتماعی و با ابزارهای عینی به بررسی جامعه می پردازد. یعنی به جای استفاده از دروندادهایی که مبتنی بر قوانین رسمی، سندهای امضا شده و قول و قرارهای دولتی است، از دروندادهای عینی و واقعی استفاده می کند. به این معنا که مثلا ممکن است کشوری یک سند جهانی را برای مبارزه با خشونت جسمی علیه زنان امضا کرده باشد، ولی در عمل هرگز به تعهدات عملی آن پایبند نبوده باشد. شاخص انجمن جهانی اقتصاد کاری به چنین رفتارهای دولت ها ندارد و با بررسی میزان واقعی خشونت جسمی به ارزیابی جامعه می پردازد.
سوم، انجن اقتصاد جهانی بررسی میزان برابری میان زنان را به بررسی میزان توانمندسازی زنان ترجیح داده است. بدین معنا که به جای تمرکز بر زنان و رویکرد تک جنسی و مقایسه زنان در سراسر جهان با هم، رویکرد دو جنسی اتخاذ کرده و با در نظر گرفتن فاصله ی زنان و مردان، جنسیت را در مرکز کار خود قرار داده است، نه زنان را.
این شاخص جهانی که در گزارشهای نهایی درباره وضع شکاف جنسیتی در کشورها میآید، از چهار ستون اصلی تشکیل شده است: «١. مشارکت و فرصتهای اقتصادی: مولفههایی مانند مشارکت زنان و مردان در نیروی کار، میزان درآمدهای متوسط هر یک،درصد هریک در مشاغل ردهبالا و ردهپایین و ... ٢. دستاوردهای آموزشی: بررسی سواد و موقعیت آموزشی زنان در سطوح اولیه، ثانویه و سطح دانشگاهی و ... ٣. بهداشت و بقا: بررسی وضع بهداشت زنان و مردان، طول عمر و بیماریها و ... ٤.توانمندسازی سیاسی: تعداد زنان موجود در جایگاههای سیاسی رده بالا و زمان واقعی قرار گرفتن آنها در این پستها و ....»
شاخص جهانی شکاف جنسی عددی بین 0 و ا است. هر اندازه عدد نهایی به 0 نزدیک شود به نابرابری مطلق و هر اندازه عدد به 1 نزدیک شود به برابری مطلق نزدیک می شویم. برابری نمونه 0.5 بیان کننده شکاف عمیق بین زن و مرد است طوری که مردان از مزایایی دو برابر زنان در ابعاد چهارگانه بهره مندند و مثلا 0.85 شاخص خوبی است چون نشان دهنده ی نزدیک شدن زنان و مردان در ابعاد مورد بررسی است.
|