اخبار روز: www.iran-chabar.de
آدينه  ۷ مهر ۱٣۹۶ -  ۲۹ سپتامبر ۲۰۱۷

          چه «ما»ی ایرانی بخواهیم و چه نه، عاقبت، رفراندوم برای بوجود آمدن کشوری به نام کردستان انجام شد؛ در سرزمینی ساختهء دست پیروزمندان جنگ دوم جهانی به نام عراق - که مردمانی ستم دیده اما ناهمگون را گرد هم آورده و حتی پس از حملهء امریکا هم هرگز بصورت فدرال اداره نشد و بیشتر تبدیل به اتحادیه ای کنفدرال، با خطوط زلزلهء واقعی آمادهء تجزیه، گردید؛ و اکثریت رأی دهندگان به جدا شدن «اقلیم کردستان» و (مآلاً تبدیل شدن آن به یک کشور مستقل) رأی موافق دادند. پس ما با یک واقعیت تردید ناپذیر روبرو هستیم: مردم ساکن در اقلیم کردستان عراق خواستار تبدیل سرزمین شان به یک کشور مستقل هستند، چه در این کار موفق شوند و چه نشوند.
          در این صورت حزب ما این مسئله را می تواند از زوایای مختلفی مورد بررسی قرار دهد:
          ۱. از نگاه یک حزب ایرانی سکولار دموکراتِ کثرت مدار و تمرکزگریز اما دورافتاده از قدرت، به جریانی که در کشوری غیر از ایران رخ داده است، بدون توجه به تأثیرات این جریان بر تحولات داخلی کشورمان.
          طبعاً، در این صورت، کار و واکنش ما فقط اظهار عقیدهء تحلیلی است نه مخالفت یا موافقت؛ چرا که هیچ یک از این دو واکنش اخیر تأثیری در آنچه اتفاق افتاده و نتایج آن نخواهد داشت.
          * و عقیدهء ما چیست؟
          - تحربه نشان داده است که تجزیهء کشورها به واحد کوچک تر، که اغلب بدون توجه تجزیه کنندگان به کثرت واقعاً موجود در مناطق تجزیه شده انجام می شود، امر خطرناک و آشوب برانگیزی است.
          * اما آیا مردم «اقلیم کردستان» نیز چنین می اندیشند؟
          - در حال حاضر قطعاً نه. آنها به جشن و پایکوبی مشغولند. اما شادی های بلافاصله لزوماً دارای معنای سیاسی واقع گرایانه ای نیستند. ما شاهد رقص و شادمانی مردم خودمان از "روز شاه رفت و امام آمد" تا ماجرای "برجام" و چند انتخابات ریاست حمهوری در حکومت اسلامی بوده ایم. لذا باید صبورانه و نگران مراقب آن بود که از این جریان چه بیرون می آید و بعد نظر مردم را ارزیابی کرد.
          * مگر چه خطراتی این مردم را تهدید می کند؟
          - ما، بعنوان انسان های سکولار و دموکرات، قبل از هر چیز با سه نوع حکومت، در هر کجای دنیا، مخالفیم: حکومت مذهبی، حکومت ایدئولوژیک، و حکومت قومی (و، در مجموع، حکومت های استبدادی و تمامیت خواه). این هر سه منشاء تبعیض و ستم هستند. کشور احتمالی کردستان اگر بصورت برتری و تسلط یک قوم بر دیگران بوجود آید، دست کمی از حکومت ایدئولوژیک و تبعیض آفرین مسلط بر ایران نداشته و ناچار خواهد بود، از طریق تصفیه های خونین، گوناگونی های فرهنگی و زبانی و دینی و عقیدتی را از میان بردارد. پس ما از هم اکنون هم می توانیم اعلام داریم که استقرار هرگونه حکومت قومی در کشور احتمالی کردستان را محکوم می کنیم.
          ۲. از نگاه یک حزب ایرانیِ سکولار دموکراتِ کثرت مدار تمرکز گریز اما دورافتاده از قدرت، به جریانی که در کشوری غیر از ایران رخ داده است، اما با توجه به تأثیرات این جریان بر تحولات داخلی کشورمان.
          * آیا، با حدوث این جریان، شخصیت ها و تشکلات تجزیه طلب در میان کردهای ایران، با الهام گیری از آنچه در کردستان عراق پیش آمده، بر جدا شدن کردستان مان از ایران بیشتر پا فشاری نخواهند کرد؟
          در پاسخ و قبل از هر امر دیگری، باید به این حقیقت انکار ناپذیر توجه داشت که تشکیل کشور کردستان در سرزمین عراق کلیهء موضع گیری های سازمان های سیاسی وابسته به مردم کردستان ایران را به دو صورت تغییر خواهد داد:
          - نخست اینکه با تشکیل «کشور مستقل کردستان» در خاک عراق، تجزیه طلبان کرد ایرانی قادر نخواهند بود تا خواستار یک کشور مستقل دیگر، باز هم به نام کردستان اما در بخشی از خاک ایران شوند. (یعنی آیا وجود چهار کشور مستقل با یک نام واحد، کردستان؛ یا پیدایش چهار کشور مستقل کردستان شمالی و جنوبی و شرقی و غربی امکان پذیر است؟)
          - آیا نه اینکه ماهیت امر تجزیه طلبی در کردستان ایران، بحای داشتن «تمایلات استقلال طلبانه»، ناچاراً به خواستاری «جدائی از ایران برای پیوستن به کشور کردستان تشکیل شده در خاک عراق» تبدیل می شود؟
          - و در آن صورت، آیا نه اینکه شعار «جدائی از ایران برای پیوستن به کشور کردستانی که در بیرون از ایران تشکیل شده» بجای شعار «ایجاد کشور مستقل کردستان در خاک ایران» چندان نمی تواند مورد علاقهء حتی تجزیه طلبان کرد ایرانی باشد؟
          - آیا اینها قلب کردستان یکپارچه را در خاک ایران نمی بینند؟
          - آیا نه اینکه آنها خواهان آن نخواهند شد که خاک شان را از ایران بکنند و به کردستان عراق ملحق کنند؟
          - آیا در این الحاق تبدیل به شهروندان درجه دو نخواهند شد؟
          - آیا ایجاد کشور مستقل کردستان در خاک عراق حتی باعث تخفیف احساسات تجزیه طلبانه (که تا کنون ماهیتی استقلال طلبانه داشته) نخواهد شد؟
          - آیا تجربهء آنچه در کشور مستقل کردستان در خاک عراق پیش خواهد آمد بهترین شواهد عملی را برای تصمیم گیری کردهای ایران نخواهد داشت؟
          پاسخ این پرسش ها اگر مثبت باشد آنگاه، از نظر ما، تشکیل یک کردستان مستقل در بیرون از مرزهای ایران در راستای پایان دادن به جریان نه چندان قوی تجزیه طلبی در میان کردهای ایران مفید خواهد بود.
          - بخصوص اینکه آنها (همچون یهودیان ساکن بیرون از کشور مستقل اسرائیل) جائی را برای بازدید و تجربه اندوزی خواهند داشت و حتی هر کدام شان که از وضع خود در ایران ناراضی باشد می تواند به «کشور کردستان» مهاجرت کند.
          در هر حال، تجربهء اخیر کردستان عراق به ما ایرانیان خواستار حفظ تمامیت ارضی کشورمان چنین درس می دهد که اگر حکومت های مذهبی و استبدادی بتوانند به عمر خود در کشورمان ادامه دهند و تبعیض های گوناگون را بر مردمان مناطق مختلف تحمیل کنند، و منطقه را به آتش بکشند و سرزمین ما را تسلیم کشورهائی همچون روسیه کنند، احتمال اینکه همین گونه وقایع در کشور ما نیز رخ دهد چندان دور از ذهن نخواهد بود.
          تجربهء کردستان عراق ضرورت بلافاصلهء انحلال حکومت اسلامی و استقرار حکومتی سکولار، دموکرات، کثرت مدار و تمرکز گریز بر کشورمان را بیش از هر امر دیگری آشکار می سازد. آنگاه، بی شک چنان ایران سکولار دموکراتی می تواند، همچون مورد اتحادیهء اروپا، مرکز اتحادیه ای بزرگ در جنوب غربی آسیا شود.
          ٣. با، این همه، آیا ما ایجاد یک «کشور سکولار دموکرات کردستان» را در اقلیم کنونی کردستان عراق تأیید می کنیم؟
          - با توجه به اینکه ما در برابر کاری انجام شده و روندی رو به انجام که خارج از ارادهء ما است قرار داریم، ایجاد یک «کشور سکولار دموکرات» قابل قبول ترین اتفاقی است که می تواند در خاورمیانه رخ دهد. یک کشور سکولار دموکرات در همسایگی کشور یکپارچهء ما دست به توطئه برای تشویق تجزیهء کشورهای دیگر نمی زند اما می تواند سرمشق خوبی برای مردمان کشورهای دیگر منطقه باشد و پناهگاهی برای سکولار دموکرات های مجبور به گریز از کشورهای دیگر.

جمع بندی کنیم:
          این رفراندم، بی اعتنا به موافقت یا مخالفت «ما»، انجام شده و مردم اقلیم کردستان عراق به مستقل شدن سرزمین خود رأی داده اند. هنوز ماهیت واکنش آیندهء دنیا و کشورهای همسایهء اقلیم بر کسی روشن نیست و همهء محاسبات مربوط به قبل از انجام رفراندوم با بعد از آن قطعاً متفاوت خواهد بود. برنامهء رهبران اقلیم نیز هنوز بر کسی روشن نیست: مثلاً، آیا آنان براستی خواهان استقلال اند یا صرفاً می خواهند از نتایج رفراندوم در چانه زنی هاشان استفاده کنند؟
       اما، در همهء صورت های ممکن و محتمل، حزب ما خواستار یک امر است: حکومت احتمالی آینده در خاک اقلیم کنونی، اگر قادر شود که از موانع مختلف خقوقی ی پذیرفته شده و فشارهای بحق و ناحق بین المللی بگذرد و بوجود آید، تنها به لحاظ اینکه اسم آن «کردستان» خواهد بود نباید صرفاً به معنی «کشور کردها» بوده و دارای ماهیتی مذهبی، ایدئولوژیک و یا قومیتی باشد. در این راستا همهء ما باید برای تقویت نیروهای سکولار دموکرات در خاک اقلیم کوشش کنیم.

          از طرف کلیهء اعضاء حزب سکولار دموکرات ایرانیان
          حسن اعتمادی - دبیرکل حزب
          سه شنبه ۲۶ سپتامبر ۲۰۱۷ - ۴ مهر ماه ۱٣۹۶